Tekstaro de Esperanto

Parto de unu teksto en kolekto de Esperantaj tekstoj

Listo de ĉiuj partoj  ⇐ Al la antaŭa parto  Al la posta parto ⇒ 

Artikoloj el Monato 2012-2018

La bazan tekston origine enkomputiligis Flandra Esperanto-Ligo

Kreis la Esperantan tekston: diversaj personoj

Proksimuma verkojaro: 2012-2018

La artikoloj origine aperis en Monato: http://www.esperanto.be/fel/mon/.

La artikoloj havas ĉi tie "(xml:)id"-atributon ("monato-2012-010403" ĝis "monato-2018-012399"), kies cifera parto egalas al la jaro de publikigo kaj la numero de la artikolo.

Politiko

INTERNACIAJ RILATOJ

Intertraktoj interrompitaj

Interrompitaj estas diskutoj en Vieno inter Irano kaj la grupo 5+1 (Usono, Britio, Francio, Rusio, Ĉinio + Germanio) pri la pridisputata irana nuklea programo. Pliaj interparoloj okazos antaŭ la fino de junio 2015.

Intertempe plu validas provizora traktato, laŭ kiu Irano povos ĉiumonate uzi 700 milionojn da usonaj dolaroj el siaj frostigitaj kontoj. Tamen laŭ okcidentaj diplomatoj nepras subskribi politikan traktaton antaŭ la 1a de marto 2015.

Traktato tia, laŭ la usona prezidanto Barack Obama, povus ŝanĝi la rilatojn inter Irano kaj la cetera mondo. Ĝi povus ankaŭ ebligi kunlaboron kontraŭ la ĝihadista t.n. Islama Ŝtato en Irako kaj Sirio.

Centrifugiloj

Restas profundaj diferencoj inter la starpunktoj de Irano kaj de la aliaj ses ŝtatoj. Unu el la gravaj punktoj estas la nombro da centrifugiloj, kiujn Irano estonte rajtos uzi. Ĉi-momente estas instalitaj 19 000, el kiuj 10 000 estas ekspluatataj. Usono postulas redukton al 4500 centrifugiloj.

Kontraŭe Irano postulas rapidan forigon de la internaciaj sankcioj. Okcidento insistas pri iompostioma forigo, por reteni premilon kontraŭ Teherano. Fine estas pridisputata la daŭro de funkciado de la traktato. Okcidento postulas ĝis 20 jaroj, Irano nur ĝis kelkaj jaroj.

Evgeni Georgiev

estas korespondanto de Monato en Vieno