La bazan tekston origine enkomputiligis Paŭlo Moĵajev
Proksimuma verkojaro: 1887
Kreis la Esperantan tekston: Zamenhof
Tio ĉi estas nur la Esperantlingvaj ekzemploj el la tiel nomata “Unua Libro”. La plej granda parto de la libro estas en la Rusa lingvo.
La origina teksto enhavas tabelvortojn je -AN: “kian” kaj “tian”, kiuj en la nuna Esperanto (ekde 1888) estas “kiam” kaj “tiam” respektive. Ĉi tie aperas anstataŭe la modernaj formoj.
Mi ne sci•as kie mi las•is la baston•o•n ĉu vi ĝi•n ne vid•is?
Patr•o ni•a, kiu est•as en la ĉiel•o, sankt•a est•u Vi•a nom•o, ven•u reĝ•ec•o Vi•a, est•u vol•o Vi•a, kiel en la ĉiel•o, tiel ankaŭ sur la ter•o. Pan•o•n ni•a•n ĉiu•tag•a•n don•u al ni hodiaŭ kaj pardon•u al ni ŝuld•o•j•n ni•a•j•n kiel ni ankaŭ pardon•as al ni•a•j ŝuld•ant•o•j; ne konduk•u ni•n en tent•o•n, sed liber•ig•u ni•n de la mal•ver•a, ĉar Vi•a est•as la reg•ad•o, la fort•o kaj la glor•o etern•e. Amen!
Je la komenc•o Di•o kre•is la ter•o•n kaj la ĉiel•o•n. Kaj la ter•o est•is sen•form•a kaj dezert•a, kaj mal•lum•o est•is super la profund•aĵ•o, kaj la anim•o de Di•o si•n port•is super la akv•o. Kaj Di•o dir•is: est•u lum•o; kaj far•iĝ•is lum•o. Kaj Di•o vid•is la lum•o•n, ke ĝi est•as bon•a kaj nom•is Di•o la lum•o•n tag•o, kaj la mal•lum•o•n Li nom•is nokt•o. Kaj est•is vesper•o, kaj est•is maten•o — unu tag•o. Kaj Di•o dir•is: est•u firm•aĵ•o inter la akv•o, kaj ĝi apart•ig•u akv•o•n de akv•o. Kaj Di•o kre•is la firm•aĵ•o•n kaj apart•ig•is la akv•o•n, kiu est•as sub la firm•aĵ•o de la akv•o, kiu est•as super la firm•aĵ•o; kaj far•iĝ•is tiel. Kaj Di•o nom•is la firm•aĵ•o•n ĉiel•o. Kaj est•is vesper•o, kaj est•is maten•o — la du•a tag•o. Kaj Di•o dir•is: kolekt•u si•n la akv•o de sub la ĉiel•o unu lok•o•n, kaj montr•u si•n sek•aĵ•o; kaj far•iĝ•is tiel. Kaj Di•o nom•is la sek•aĵ•o•n ter•o, kaj la kolekt•o•j•n de la akv•o Li nom•is mar•o•j.
Kar•a amik•o!
Mi prezent•as al mi kia•n vizaĝ•o•n vi far•os post la ricev•o de mi•a leter•o. Vi rigard•os la sub•skrib•o•n kaj ek•kri•os: “ĉu li perd•is la saĝ•o•n?! Je kia lingv•o li skrib•is? Kio•n signif•as la foli•et•o, kiu•n li al•don•is al si•a leter•o?” Trankvil•iĝ•u, mi•a kar•a! Mi•a saĝ•o, kiel mi almenaŭ kred•as, est•as tut•e en ord•o.
Mi leg•is antaŭ kelk•a•j tag•o•j libr•et•o•n sub la nom•o “Lingv•o inter•naci•a”. La aŭtor•o kred•ig•as, ke per tiu lingv•o oni pov•as est•i kompren•at•a de la tut•a mond•o, se eĉ la adres•it•o ne sol•e ne sci•as la lingv•o•n, sed eĉ ankaŭ ne aŭd•is pri ĝi; oni dev•as sol•e al•don•i al la leter•o mal•grand•a•n foli•et•o•n nom•at•a•n “vort•ar•o”. Dezir•ant•e vid•i, ĉu tio est•as ver•a, mi skrib•as al vi en tiu lingv•o, kaj mi eĉ unu vort•o•n ne al•met•as en ali•a lingv•o, tiel kiel se ni tut•e ne kompren•us unu la lingv•o•n de la ali•a. Respond•u al mi, ĉu vi efektiv•e kompren•is kio•n mi skrib•is. Se la afer•o propon•it•a de la aŭtor•o est•as efektiv•e bon•a, oni dev•as per ĉiu•j fort•o•j li•n help•i. Kiam* mi hav•os vi•a•n respond•o•n, mi send•os al vi la libr•et•o•n; montr•u ĝi•n al ĉiu•j loĝ•ant•o•j de vi•a urb•et•o, send•u ĝi•n ĉiu•n vilaĝ•o•n ĉirkaŭ la urb•et•o, ĉiu•n urb•o•n kaj urb•et•o•n, kie vi nur hav•as amik•o•j•n aŭ kon•it•o•j•n. Est•as neces•e, ke grand•eg•a nombr•o da person•o•j don•u si•a•n voĉ•o•n — tiam* post la plej mal•long•a temp•o est•os decid•it•a afer•o, kiu pov•as port•i grand•eg•a•n util•o•n al la hom•a societ•o.
Sur la kamp•o for de l’ mond•o,
Antaŭ nokt•o de somer•o,
Amik•in•o en la rond•o
Kant•as kant•o•n pri l’ esper•o.
Kaj pri viv•o detru•it•a
Ŝi rakont•as kompat•ant•e, —
Mi•a vund•o re•frap•it•a
Mi•n dolor•as re•sang•ant•e.
* * *
“Ĉu vi dorm•as? Ho, sinjor•o,
Kial tia sen•mov•ec•o?
Ha, kred•ebl•e re•memor•o
El la kar•a infan•ec•o?”
Kio•n dir•i? Ne plor•ant•a
Pov•is est•i parol•ad•o
Kun fraŭl•in•o ripoz•ant•a
Post somer•a promen•ad•o!
* * *
Mi•a pens•o kaj turment•o,
Kaj dolor•o•j kaj esper•o•j!
Kiom de mi en silent•o
Al vi ir•is jam ofer•o•j!
Kio•n hav•is mi plej kar•a•n —
La jun•ec•o•n — mi plor•ant•a
Met•is mem sur la altar•o•n
De la dev•o ordon•ant•a!
* * *
Fajr•o•n sent•as mi intern•e,
Viv•i ankaŭ mi dezir•as, —
Io pel•as mi•n etern•e,
Se mi al gaj•ul•o•j ir•as...
Se ne plaĉ•as al la sort•o
Mi•a pen•o kaj labor•o —
Ven•u tuj al mi la mort•o,
En esper•o — sen dolor•o!
En sonĝ•o princ•in•o•n mi vid•is
Kun vang•o•j mal•sek•a•j de plor•o, —
Sub arb•o, sub verd•a ni sid•is,
Ten•ant•e si•n kor•o ĉe kor•o.
“De l’ patr•o de l’ vi•a la kron•o
Por mi ĝi ne est•as hav•ind•a!
For, for li•a sceptr•o kaj tron•o —
Vi•n mem mi dezir•as, am•ind•a!”
- “Ne ebl•e!” ŝi al mi re•dir•as:
“En tomb•o mi est•as ten•at•a,
Mi nur en la nokt•o el•ir•as
Al vi, mi•a sol•e am•at•a!”
Ho, mi•a kor’, ne bat•u mal•trankvil•e,
El mi•a brust•o nun ne salt•u for!
Jam ten•i mi•n ne pov•as mi facil•e
Ho, mi•a kor’!
Ho, mi•a kor’! Post long•a labor•ad•o
Ĉu mi ne venk•os en decid•a hor’!
Sufiĉ•e! trankvil•iĝ•u de l’ bat•ad•o,
Ho, mi•a kor’!
Mi, sub•skrib•it•a, promes•as el•lern•i la propon•it•a•n de d-r•o Esperant•o lingv•o•n inter•naci•a•n, se est•os montr•it•a, ke dek milion•o•j person•o•j don•is publik•e tia•n sam•a•n promes•o•n.
Sub•skrib•o:
Nom•o:
Adres•o: