Tekstaro de Esperanto

La iama brazila piedpilka gloraĵo Edson Arantes do Nascimento, nomata Pelé, internacia ambasadoro de la Mondpokalo de piedpilko 2014 kaj de la firmao Coca-Cola, lastatempe taksis “normala” la morton de laboristo en la laborejo de la nova stadio de San-Paŭlo, la 24-an de marto.* La eksa gvidanto de la franca piedpilko Michel Platini, nun prezidanto de la eŭropa federacio de piedpilko (UEFA, laŭ la franca), petis la brazilanojn “atendi monaton antaŭ ol fari iom socialajn skandalojn”*, dum daŭras kontesta movado, lanĉita en marto 2013, kontraŭ la elspezoj por la granda turniro surkoste de la socialaj servoj, sano kaj edukado ...

Tiuj vortoj estas emblemaj por la malestimo de la reprezentantoj de la monda piedpilko por la sekvoj de la sportaj festegoj kiel la Piedpilka Mondpokalo, organizataj sub la egido de la Internacia Federacio de Piedpilkaj Asocioj (FIFA laŭ la franca), kiel klarigas la kolektiva verko La coupe est pleine!*

La FIFA, deklarita en Svislando kiel neprofitcela asocio, similas pli, laŭ la aŭtoroj, al la “transnaciaj holdingoj aŭ al la afer-kabinetoj, kiuj mastrumas la sportan kapitalon kaj ĝian surmerkatigon”: 998 milionoj da eŭroj da spezoj en 2013, 52,2 milionoj da “profito”, pli ol miliardo da financaj rezervoj. Por ĝi ne gravas, ke en Sud-Afriko, kiu gastigis la Pokalon de 2010, la ekstera ŝuldo “pasis de 70 miliardoj da dolaroj [50,3 miliardoj da eŭroj] (ĵus antaŭ la Mondpokalo) al 135 miliardoj [97 miliardoj da eŭroj] hodiaŭ”. La kromkostoj ligitaj kun la organizado de la konkurado atingas 1.709 elcentojn! Pretorio draste reduktis la socialajn programojn, dum 52 elcentoj de la loĝantoj vivas sub la sojlo de malriĉeco. La FIFA siavice enpoŝigis 2,7 miliardojn da eŭroj per la tiujara pokalo.

En Brazilo, dum la provizora buĝeto de la funkciado programis 800 miliardojn da eŭroj da elspezoj, kiuj estis laŭ la registaro esence portotaj de la privata sektoro, la kostoj transiras jam 2,6 miliardojn, kaj la fakturo pagendas ĉefe de la impostpaganto, kiel ankaŭ la investoj: “78 elcentoj de la infrastrukturoj por la Mondpokalo de 2014, taksataj je 18 miliardoj da dolaroj [13 miliardoj da eŭroj] estas financataj de la publika sektoro”, indikas la verko. Kiel en Sud-Afriko, la instancoj faras amasajn elpelojn kaj senproprietigojn. Proksimume 200.000 homoj estis delokitaj ĝis nun. La “pacigo” de la faveloj fare de la polico intensiĝis. De januaro ĝis septembro 2011, pli ol 800 homoj mortis en la kadro de la “purigaj” operacioj ...

Tamen ŝajnas, ke nenio deturnas la FIFA-n de sia strebo al profitoj, eĉ ne la 25 strikoj registritaj en Brazilo de februaro 2011 ĝis aprilo 2013, aŭ la 400 nepalaj laboristoj mortintaj en la laborejoj de Kataro, kiu gastigos la Mondpokalon en la jaro 2022. “Per tio, ke ĝi alianciĝas kun diversaj multnaciaj konzernoj, la FIFA nutras predan kapitalismon.” Ĝi trudas siajn diktaĵojn spite al la nacia leĝaro: sendevigo de impostoj kaj de la aldonvalora imposto (AVI) por la federacia instanco, ĝiaj dungitoj kaj ĝiaj servaj organizaĵoj, limigo de “ekskluzivaj komercaj zonoj” kontrolataj de “polico de markoj”, ktp.

En La intelektuloj, la popolo kaj la ronda pilko la filozofo Jean-Claude Michéa jam de 1998 vipis la ĉiam pli grandan detruon de la fonda spirito de la piedpilka ludo, “reĝlando de la homa lojaleco praktikata sub libera ĉielo” laŭ Antono Gramŝo*. La verko, reeldonita en 2010, kaj kiu aperas denove en riĉigita versio*, emfazas la “memmortigan integriĝon” de la profesia piedpilko en la merkaton, kaj klare aperigas, ke “la moderna kapitalismo nun kapablas degenerigi ĉian ajn homan agadon, ekde kiam ĝi akaparas ĝin kaj trudas al ĝi sian logikon”.

Olivier PIRONET.