Tekstaro de Esperanto

“Ni nepre ne volas kuraĝigi ian ajn eksterlandan militan intervenon en Libio kaj eĉ malpli ĝin partopreni. Nia deziro estas helpi niajn libiajn fratojn trovi akordan terenon por solvi siajn konfliktojn. Agi male kreus ankoraŭ pli da malordo kaj endanĝerigus la estonton de tiu lando.” La diro estas klara kaj intence sennuanca. Laŭ tiu alĝeria alta diplomato, kiu petis anonimecon, Alĝerio intencas instigi kaj helpi ambaŭ libiajn rivalajn partiojn, tiun de Tripolo kaj tiun de Tobruk, daŭrigi la intertraktadon kondukitan sub la egido de la Unuiĝintaj Nacioj. Por Alĝero, s-ro Bernardino, speciala reprezentanto de la Unuiĝintaj Nacioj por Libio, eĉ estas “la homo de la situacio”. En 2011, la alĝeria registaro jam rifuzis subteni la aerarmean intervenon de la Nord-Atlantika Traktato-Organizo (NATO) kontraŭ la reĝimo de Muamar Kadafi. Tio kaŭzis malamikan sintenon al ĝi, de granda parto de la thuwar (“revoluciuloj”), ĉu islamistoj aŭ apartenantaj nun al la ĉirkaŭo de la generalo Khalifa Haftar. Sed hodiaŭ, por la libianoj de ambaŭ tendaroj, Alĝero same kiel Tunizo estas konsiderataj kiel nemalhaveblaj partneroj por la serĉado de paca solvo.

Tio ankaŭ veras pri Rabato. Komence de marto, la maroka najbaro kaj rivalo akceptis, en la marborda urbo Sikhirat la nerektajn diskutojn inter la reprezentantoj de la registaro agnoskita de la okcidentaj ŝtatoj kaj tiuj de la Ĝenerala Nacia Kongreso (ĜNK) proksimaj de la islamista milico Aŭroro de Libio. Laŭ Asni Abidi, politikologo kaj instruanto en la ĝeneva universitato, “ekzistas komuneco de vidpunktoj inter Alĝero kaj Rabato por eviti novan intervenon de NATO en Libio. La riskoj rilataj al la regiona stabileco estas grandegaj”. Ŝajnas, ke tiu komuna pozicio estas hodiaŭ subtenata de pluraj landoj de Sahelo, konsciaj ke interveno de okcidentaj trupoj havus kiel konsekvencon amasan alvenon ĉe ili de aktivaj ĝihadistaj grupoj, kiuj troviĝas nun en Libio. La niĝera prezidanto Mahamadou Issoufou tamen esprimis malan opinion en decembro 2014: “Necesas milita interveno por ripari la damaĝojn ligitajn al la falo de Kadafi, aŭ ni havos Daech* ĉe nia pordo*.”

En tiu kunteksto de regiona singardemo, Egiptujo elektis sian tendaron. Finance kaj milite subtenata de la Unuiĝintaj Arabaj Emirlandoj kaj, en malpli alta grado, de Sauda Arabujo, la marŝalo Abdel Fattah Al-Sissi subtenas la generalon Haltar, samtempe riproĉante al Kataro armi iliajn malamikojn de ‘Aŭroro de Libio’. Uzinte sian militaviadon en atakoj kontraŭ islamistaj milicoj, aparte en Derna la 16-an de februaro, Egiptujo laŭdire preparas vastan ofensivon, kaze de malsukceso aŭ de suspendo de la interlibiaj intertraktadoj. Kaj, dum Usono malaprobas ĉian intervenon, multiĝas sindemandoj pri la intencoj de Francujo kaj ĝiaj eŭropaj partneroj, ĉefe Italujo kaj Britujo. Komence de 2015, la franca ministro pri eksterlandaj aferoj parolis pri “terorista centro” (hub en la angla) en Libio kaj petis de la Afrika Unio, la Unuiĝintaj Nacioj kaj la najbaraj landoj “ekpritrakti tiun ege aktualan sekurecan demandon.”*. Sed Francujo firme intencas hodiaŭ akceli “politikan solvon” kun starigo de registaro naci-unuiĝa, kiu kapablu pli efike organizi la lukton kontraŭ la teroristaj grupoj*. Tiu aliro enkonsideras tiom la alĝerian rifuzon milite engaĝiĝi, kiom la neeblon, por la franca armeo, malfermi novan fronton, dum la stabiliga operacio en Malio kaj la batalo kontraŭ la Organizo de la islama Ŝtato ŝajnas neproksimaj de sia fino.

Akram BELKAID