Tekstaro de Esperanto

PROTESTAJ manifestacioj, partopreno en balotoj, uzado de la potenco. Tiuj tri specoj de politika agado havas komunan econ: la popolaj kategorioj de la loĝantaro estas malproksimaj de ili aŭ eĉ ekskluditaj. La 11-an de januaro, dum miloj da francoj manifestaciis sian solidarecon kun la viktimoj de la parizaj atencoj, la mobilizo de la mezaj klasoj ree kontrastis kun tiu, pli modesta, de la laborista mondo kaj de la junularo el la malfavorataj kvartaloj. Jam de jaroj la “strato“ burĝiĝas. Ankaŭ la urnoj. Ĉe ĉiu aŭ preskaŭ ĉiu elekto la partopren-kvoto malaltiĝas laŭ la nivelo de enspezo. Kaj la “nacia reprezentado“ ne havas pli bonan sorton, ĉar ĝi havas la vizaĝon de la superaj klasoj. Ĉu la politiko estas sporto de elito?

Tio jam observeblas en la kazo de la eŭropa maldekstro. La brita laborist-partio, starigita komence de la 20-a jarcento, havis la celon reprezenti la laboristojn ĉe la elektoj. En la jaro 1966, 69 elcentoj de la manlaboristoj donis al ĝi sian voĉon; tiu parto pasis al 45 elcentoj en 1987, poste al 37 elcentoj en la baloto de la 7-a de majo ĉi-jara. Laŭ ĝia politika gvidlinio, la blerismo*, oni devas prioritati la mezajn klasojn. Jen tasko farita: kun la plej burĝa elektantaro de sia historio, la laboristpartio ĵus ricevis elektan malvenkegon (vidu la artikolon de Owen Jones, art) ...

“La kreskanta malŝato, kiun la popolaj tavoloj sentas por la maldekstraj partioj, observebla en ĉiuj okcidentaj elekto-demokratioj, notas la politiksciencisto Patrick Lehingue, sendube ne estas sen rilato kun la maloftiĝo de deputitoj kiuj, devenaj el malfavorataj medioj, spertis ties ekzisto-kondiĉojn.“ Ni rigardu la nombrojn: en 1945, kvarono de la francaj deputitoj estis laboristoj aŭ dungitoj antaŭ sia elekto; hodiaŭ ili estas jam nur 2,1 elcentoj. En 1883, sepdek ok urbestroj de komunumoj de pli ol tridek mil loĝantoj devenis ankoraŭ el tiuj du sociaj kategorioj (kiuj restas en la loĝantaro la plimulto); tridek jarojn poste, ili estis jam nur ses.*

Reprezenta, ĉu la sistemo estas tia? Pli ol la duono de la usonanoj opinias, ke la ŝtato devas alie distribui la riĉaĵon per pli forta imposto por la riĉuloj. Inter tiuj — kaj tio estas homeca — nur 17 elcentoj aliĝas al tiu deziro.* Tamen, la funkciado de la okcidentaj demokratioj garantias ke ilia malplimulta opinio ankaŭ tie venkos, sen vera debato. Klaso konscia pri siaj interesoj montriĝas des pli serena, ke la distraj kaj deturnaj temoj emfazataj de la komunikiloj, kiujn ĝi posedas, konstante ensorĉas la publikan debaton kaj kreas kontraŭecojn interne de la popolaj kategorioj de la loĝantaro.

Kiam tiu sistemo estas bone elprovita, tiam restas nur kunvoki tre sciajn fakulojn, kies tasko estas memorigi al ni, ke la apatio de iuj kaj la kolero de la aliaj klariĝas per la “dekstriĝo“ de niaj socioj ...

Serge HALIMI.