Tekstaro de Esperanto

Parto de unu teksto en kolekto de Esperantaj tekstoj

Listo de ĉiuj partoj  ⇐ Al la antaŭa parto  Al la posta parto ⇒ 

Artikoloj el Monato

La bazan tekston origine enkomputiligis Flandra Esperanto-Ligo

Kreis la Esperantan tekston: diversaj personoj

La unuaj 216 artikoloj estas ĉerpitaj el la TTT-ejo de Monato: http://www.esperanto.be/fel/mon/. La postaj 1028 artikoloj devenas de la kolekto "monato3.tar.gz" enretigita de Edmundo Grimley-Evans: http://homepage.ntlworld.com/edmund.grimley-evans/tekstaroj.html.

La artikoloj el "monato3.tar.gz" estis en pluraj diversaj formoj, kaj devis esti sufiĉe multe prilaboritaj. Verŝajne ne ĉiam temas pri la definitiva formo, kiun la artikolo havis, kiam ĝi aperis en Monato. Povas eĉ esti, ke en iuj okazoj la artikolo finfine tute ne aperis en la gazeto. Iafoje povas esti, ke aperas ĉi tie tekstopartetoj, kiuj estis nuraj notoj inter la redaktantoj, kaj kiuj neniam estis intencitaj por publikigo. Ialoke testopartetoj estas forigitaj, kiuj ŝajne havis sencon nur kune kun (mankantaj) akompanaj diagramoj, bildoj aŭ tabeloj.

La artikoloj el "monato3.tar.gz" havas ĉi tie "(xml:)id"-atributon ("monatotri-001000" ĝis "monatotri-007999"), kies cifera parto egalas al la artikolnumero en la origina kolekto.

Proksimuma verkojaro: 1997-2003

El mia vidpunkto

Griziĝanta mondo

Dum la pasintaj monatoj amas-komunikiloj abunde informis pri Irako. Tiel ekzemple ni eksciis, ke duono de la loĝantaro de Irako estas junuloj malpli ol 15-jaraj. Certe ankaŭ la multaj milit-mortigoj ne ŝanĝis tiun proporcion inter la generacioj, ĉar usonaj kaj britaj bomboj egale trafis infanojn kaj grizulojn. Simila estas la situacio en tre multaj subevoluintaj kaj malriĉaj landoj, precipe en socioj kie oni generas laŭeble multajn idojn, kiuj poste vivtenu maljuniĝintajn geavojn kaj gepatrojn.

Ankaŭ tiurilate estas giganta abismo inter malriĉaj kaj industriaj landoj. Por komparo jen ciferoj el industri-lando Germanio: tie nur 21 elcentoj estas malpli junaj ol 20-jaraj, kontraste al 24 elcentoj de pli ol 59-jaraj loĝantoj. Se ne enmigros homoj el aliaj landoj, Germanio post 40 jaroj havos nur 64 anstataŭ nun 82 milionojn da loĝantoj, el kiuj 40 elcentoj estos pli aĝaj ol 59-jaraj kaj nur 15 elcentoj de germanoj estos junuloj. La sama tendenco draste estas videbla en ĉiuj industriaj ŝtatoj, ekzemple Japanio kaj Hispanio, kiuj jam de multaj jaroj alfrontas samajn problemojn pro tia eksterordinara kresko de griziĝanta (se ni aludas la hararon) loĝantaro.