Tekstaro de Esperanto

Parto de unu teksto en kolekto de Esperantaj tekstoj

Listo de ĉiuj partoj  ⇐ Al la antaŭa parto  Al la posta parto ⇒ 

Artikoloj el Monato 2012-2018

La bazan tekston origine enkomputiligis Flandra Esperanto-Ligo

Kreis la Esperantan tekston: diversaj personoj

Proksimuma verkojaro: 2012-2018

La artikoloj origine aperis en Monato: http://www.esperanto.be/fel/mon/.

La artikoloj havas ĉi tie "(xml:)id"-atributon ("monato-2012-010403" ĝis "monato-2018-012399"), kies cifera parto egalas al la jaro de publikigo kaj la numero de la artikolo.

Moderna vivo

OPINIO

Kiom da protektado?

Antaŭ 40 jaroj, en epoko, kiun oni povus nun konsideri la pratempo de komputado, komputiloj estis tiel grandaj, kiel la ĉambroj ilin enhavantaj. Ili postulis speciale trejnitan dungitaron por ilin funkciigi. Ili estis lokitaj en komputilaj centroj, kaj datumtransigo eblis nur pere de fizika kopiado al magnetaj bendoj. Jam en tiu tempo oni antaŭvidis la bezonon de leĝofaro protektanta la bazajn personajn informojn registritajn en arkivoj.

Landoj pioniraj en tiu agadkampo estis Svedio (1973), Germanio (1979) kaj Francio (1978). Britio sekvis en 1984.

Informoj

Hodiaŭ oni vivas en malsama mondo ol dum tiuj komencaj jaroj de komputado. Personaj informoj multobliĝis en maniero tute neimagebla en la 1970aj jaroj. Ni ĉiuj postlasas ciferecajn spurojn, uzinte poŝtelefonojn, Interreton aŭ bankaŭtomaton.

Amaso da personaj informoj troviĝas en komputiloj de niaj kuracistoj aŭ ĉe impostoficejo. Interreta butikumado kreis vastan informaron pri la butikumintoj kaj iliaj aĉetpreferoj. Konservi kaj trakti ciferecajn informojn estas malmultekoste, kaj tio ebligas tre detalan kaj rapidan analizon de la sinteno de individuoj.

Grupoj

Opinioj malsamas pri tio, kiu povu aliri personajn informojn kaj por kiuj celoj. Kelkaj opinias la informojn profiteblaj komercaj ebloj; aliaj, kiel civilrajtaj grupoj insistas, ke privataj informoj restu privataj kaj protektataj.

En eŭropaj landoj varias reguligo de privataj informoj pri civitanoj. La problemo kuŝas en la protektado de personaj informoj. Tio estu afero de parlamentoj, kaj ne simple de registaraj agentejoj.

Ĉu individuoj havu la rajton sin retiri el datumbazo aŭ pli draste tute malpermesi la uzon de siaj personaj informoj por komercaj celoj? Tio nepre estu afero de estonta debato.

Lenio Marobin