Tekstaro de Esperanto

Parto de unu teksto en kolekto de Esperantaj tekstoj

Listo de ĉiuj partoj  ⇐ Al la antaŭa parto  Al la posta parto ⇒ 

Artikoloj el Monato 2012-2018

La bazan tekston origine enkomputiligis Flandra Esperanto-Ligo

Kreis la Esperantan tekston: diversaj personoj

Proksimuma verkojaro: 2012-2018

La artikoloj origine aperis en Monato: http://www.esperanto.be/fel/mon/.

La artikoloj havas ĉi tie "(xml:)id"-atributon ("monato-2012-010403" ĝis "monato-2018-012399"), kies cifera parto egalas al la jaro de publikigo kaj la numero de la artikolo.

Scienco

MEDICINO

Mortis Henry Heimlich

Meze de decembro 2016 forpasis en Cincinnati (Ohio) la usona medicinisto Henry Heimlich: li havis 96 jarojn kaj, antaŭ sep monatoj lastfoje savis virinon, kiu estis sufokiĝonta, aplikante la teknikon de unua helpo elpensitan de li mem en la 1970aj jaroj kaj poste tre disvastiĝintan en la tuta mondo.

Infanoj

Nur en Italio, ekzemple, minimume kvindeko da infanoj mortas ĉiujare pro sufokiĝo kaj pli ol 50 elcentoj de ili estas malpli ol 4-jaraj. La nombro estas timiga, sed ĝi estus ege pli alta, se ĉi tiu doktoro ne estus inventinta en 1974 la simplan, sed tre efikan, unuahelpan teknikon, kiu ne hazarde estas konata ĝuste kiel “manovro de Heimlich”. Aplikebla nur al konsciaj personoj, tiu ĉi metodo alternigas 5 surdorsajn frapojn kun 5 abdomenaj prempuŝoj.

Aidoso

La homaro ja longe memoros tiun ĉi grandan kuraciston, aŭtoron de la ĉefa sistemo mondskale utiligata jam de kvar jardekoj por malobstrukci oniajn spirvojojn okaze de sufokiĝo. La novaĵo pri la morto de la usona fakulo estis diskonigita de familiano, laŭ kies deklaroj la viro pereis en malsanulejo de Cincinnati, kie li estis lastatempe enhospitaligita post subita koratako. Rimarkindas, ke en la lasta periodo de sia vivo doktoro Heimlich, kiu ŝajne estis io pli ol nura (kvankam utila) “malŝtopisto de trakeoj”, dediĉis sin ankaŭ al studprojektoj en aliaj medicinaj fakoj: ekzemple li plenumis gravan kaj interesan esploradon pri aidoso kaj tumoroj.

Cristina Casella

korespondanto de Monato en Italio