Listo de ĉiuj partoj ⇐ Al la antaŭa parto Al la posta parto ⇒
La bazan tekston origine enkomputiligis Vilhelmo Lutermano
Kreis la Esperantan tekston: diversaj personoj
La artikoloj estas ĉerpitaj el la TTT-ejo de Le Monde diplomatique en Esperanto: https://eo.mondediplo.com.
Proksimuma verkojaro: 2005-2007
Ligilo al la origina teksto en “Le Monde diplomatique en Esperanto”
LA UNUAJ PROTESTOJ kontraŭ ekscizo en Burkino, praktiko ekzistanta jam antaŭ alveno de islamo, okazis en la komenco de la 20-a jarcento. Ili venis aparte de la Blankaj Patroj (katolikaj misiistoj). Kelkaj loĝantoj sekvis iliajn konsilojn. Sed la neekscizitaj virinoj malfacile trovis edzojn kaj, kiam ili trovis, la edzoj operaciigis ilin poste. En la 1960-aj jaroj, post la sendependiĝo, la nova prezidento de Haute-Volta (antaŭa nomo de Burkino), Maurice Yameogo, provlanĉis informan kampanjon. Sed oni riproĉas al li lian sintenon de “Blankulo”; li devis forlasi.
En 1975 okazis la Internacia Jaro de Virino. Iuj denuncis la plagon ĉeradie. Tre malamika, ofte perforta reago respondis al ilia iniciato. Necesis ankoraŭ dek jaroj, kaj la Nacia Semajno de Virino, kreita en 1985 de la prezidanto Thomas Sankara, por ke la mesaĝo aŭdiĝu. La tiuterena agado de Sankara estis tre noviga: li nomumis plurajn virinojn en la registaron, instigis ilin lukti por sia emancipiĝo, deklaris sin kontraŭ poligamio (kiun li reguligis) kaj kontraŭ ekscizo (kiun li malpermesis).
En majo 1988, nacia seminario kunvenigis tricent reprezentantojn de ĉiuj koncernataj organismoj, kaj rezultigis starigon de Provizora Komitato kontraŭ Ekscizo. La 18-an de majo 1990, Nacia Komitato por Lukto kontraŭ Ekscizo-Praktiko (NKLEP), ĉi-foje difinitiva, kreiĝis. Ĝia honora prezidantino daŭre estas s-ino Chantal Compaore, edzino de la nuna ŝtatestro, Blaise Compaore — kiun iuj akuzas pri murdo de sia kompano Thomas Sankara en oktobro 1987.
En novembro 1996 leĝo malpermesanta ekscizon estis starigita, akompanata de punsankcioj. Tiu elstare mirinda antaŭenigo estis kompletigita en majo 1997 de konstanta sekretariejo de NKLEP kaj, en majo 2000, per enkonduko de Nacia Tago de lukto kontraŭ ekscizo, la 18-a de majo.
H[ubert] P[ROLONGEAU].
Vd ankaŭ H.P., Kiel ekscizopraktiko malprogresas en Burkino.