Listo de ĉiuj partoj ⇐ Al la antaŭa parto Al la posta parto ⇒
La bazan tekston origine enkomputiligis Vilhelmo Lutermano
Kreis la Esperantan tekston: diversaj personoj
La artikoloj estas ĉerpitaj el la TTT-ejo de Le Monde diplomatique en Esperanto: https://eo.mondediplo.com.
Proksimuma verkojaro: 2008-2010
Ligilo al la origina teksto en “Le Monde diplomatique en Esperanto”
ĈI-AŬTUNA ŝerco en Usono de la respublikano John McCain: “Ĉiumatene je vekiĝo mi trinkas glason da etanolo”. Tiujn balotkampanjajn vortojn diris senatano, kiu ĝis 2006 estis akra kontraŭstaranto al agrobrulaĵoj, kaj precipe al la subvencioj, kiuj subtenas tiun junan industrion bazatan sur maizo. Sed por gajni la oficialan kandidatiĝon de sia partio, necesas defendi la etanolo-aferon, en la kamparaj Midwest-ŝtatoj, kie komenciĝis la procezo de la porelektaj kunvenoj. Ankaŭ s-ino Hillary Clinton konvertiĝis, sed ŝia rivalo s-ro Barack Obama, elektito el Ilinojso, montriĝas ĉiteme la plej ambicia.
La entuziasmo de la tuta politikistaro usona por agrobrulaĵoj estas memevidenta en lando, kiu igis tiun industrion ŝlosila elemento de sia prienergia suvereneco. Por apliki la leĝon pri energio, voĉdonita fine de 2007, necesos injekti 100 ĝis 110 milionojn da tunoj de maizo en la distilejoj en 2008, kompare kun 81 milionoj en 2007. Konsiderante, ke Usono produktas 40% de la tutmonda maizo kaj preskaŭ la duonon de la eksportata maizo, ĉiu vario de ĝia rikolto havas konsekvencon al la monda merkato.
Dum la parto dediĉita al la internacia komerco restas stabila, necesus, ke la agrokulturistoj denove realigu la sukceson de la lasta kampanjo, kiam ili pliigis je kvarono la produkton, por kontentigi la novan postulon. La maizoprezoj ĝis nun ĉefe reagis al la anoncefikoj. Ili ja eksaltis en 2006, kiam la petrolkompanioj forlasis la ETBE-brulaĵon* tro polucianta, por direkti sin al etanolo, kaj poste en decembro 2007, post la voĉdono de la prienergia leĝo.
En 2008 la prezoj povus ekflugi. Inter nutri la porkojn bredatajn en Usono aŭ en Ĉinio kaj plenigi la benzinujojn de la usonaj aŭtomobilistoj, necesos elekti. Cetere, kiam venos tempo de semado la prezevoluo nutros konkurencon inter sojo kaj maizo. Post iu templimo, la kultivataj surfacoj de nutrocerealoj estas en danĝero esti iom post iom anstataŭataj de grenoj destinitaj por agrobrulaĵoj. Laŭ la Internacia Esplorinstituto pri la nutropolitiko, bazita en Vaŝingtono, la etanolindustrio povus pliigi la maizoprezon je pli ol kvarono, laŭ la plej malalta hipotezo, kaj je 72% laŭ la plej alta, ĉe horizonta jaro 2020.
Dominique BAILLARD.