Tekstaro de Esperanto

En oktobro 1962, la mondo tuŝis la randon de atommilito. Malmulte antaŭ la elektoj de duonmandato, la usona prezidanto John Kennedy ripetis ke nenia instalo de sovetiaj ofensivaj raketoj en Kubo okazos — ne estos akceptita. Moskvo preteratantis tion, sed ne povis kompreni ĉu la usonaj deklaroj celis trankviligi la elektontojn aŭ ĉu ili estis vera minacaverto. Komunikaĵoj — sekretaj — precizigis la intencojn de la protagonistoj kaj ebligis al ili solvi la krizon. La usonanoj proponis ke ili certe konsentus — sed pli poste kaj diskrete — al unu el la kompensaĵoj kiujn Moskvo postulis: la forpreno de la NATO-raketoj instalitaj en Turkio. Ĉe la sovetia flanko, konfidenca letero de Nikita Ĥruŝĉov indikis al Kennedy ke usona promeso ne plu invadi Kubon ebligus al li ordoni la reprenon de la raketoj el la insulo sen perdi la vizaĝon.*

Ĉu la malkaŝoj de wikileaks ĝenas la diplomation kiu, kiel en 1962, evitas militojn, aŭ tiun kiu preparas ilin? Ĉar la tralikoj el la sekreto ne estas ĉiuj same severe juĝataj. Kiam la serba “Potovka-plano” estis inventita de germanaj militistoj por pravigi la Kosovo-militon, kiam la New York Times disvastigis la mensogojn de la Pentagono pri la amasdetruaj armiloj en Irako, la Blanka Domo ne postulis apartan sankcion ...

Iuj asertas, ke la malkaŝoj de iu aŭ alia vizito en la usona ambasadejo endanĝerigus la vivon de iuj el la vizitantoj. Sed, se la danĝero de disvastigo estus reala (ĝis nun oni ne identigis iun ajn viktimon), kiel klarigi ke la sekreto estis tiom malbone gardita?* Kaj la politikaj riskoj? La franca socialista gvidanto, kiu en la jaro 2006 konfidis al senditino de s-ro George W. Bush ke la kontraŭeco de Parizo al la Irak-milito estis “tro malkaŝa” (s-ro François Hollande), aŭ tiu alia kiu paŭte esprimis, ke la rilatoj inter la du landoj “estis ĉiam pli bonaj kiam la maldekstro estis en la potenco” (s-ro Pierre Moscovici) tutcerte preferintus ke tiuj konversacioj sciiĝus nur post kelkaj jardekoj.

Tamen, ambasadoro ne estas ordinara mesaĝisto. Por respektigi sian efikecon, li povas troigi la subtenon de la renkontrataj personoj al la pozicioj de lia lando. Nu la vortoj atribuitaj al la interparolintoj de la usonaj diplomatoj ne estis aŭtentigitaj ĉe tiuj kiuj estis ilin laŭ la fonto eldirintaj. Por publikigi ilin, evidente sufiĉis ke ili ŝajnas esti tute veraj, t.e. ke ili respondas al tio ... kion oni jam suspektis.

Koncerne la endanĝerigon de la sekureco de Usono, s-ro Robert Gates, usona ministro pri defendo, montris sin serena: “La registaroj, kiuj traktas kun Usono, faras tion, ĉar tio estas ilia intereso. Ne ĉar ili amas nin, nek ĉar ili fidas nin, nek ĉar ili kredas ke ni scias gardi sekreton.”

Serge HALIMI.