Tekstaro de Esperanto

LA INTERNACIA MON-Fonduso (IMF) ĵus koncedis: “Preskaŭ kvar jaroj post la komenco de la financa krizo, la konfido en la stabileco de la tutmonda banksistemo estas daŭre komplete restarigota.”* Sed tio, kion la prezidanto de la usona Federacia Rezervo, s-ro Ben Bernanke, kvalifikas la “plej granda financa krizo de la monda historio, inkluzive de la Granda Depresio [de 1929]”*, sekvigis nenian punsankcion en Usono. Goldman Sachs, Morgan Stanley, IP Morgan estis vetintaj pri la kolapso de la riskaj plasoj kiujn ili diligente rekomendis al siaj klientoj ... Ili elturniĝas, en la plej malbona kazo, per monpunoj, plej ofte per bonusoj.

Fine de la 1980-aj jaroj, sekve al la fraŭda bankroto de la usonaj ŝparkasoj, okcent bankistoj troviĝis malantaŭ la kradoj. Nuntempe la potenco de la bankoj, ankoraŭ kreskinta pro la restrukturadoj kiuj koncentris ilian povon, ŝajnas certigi al ili senpunecon fronte al ŝtatoj malfortiĝintaj per la pezo de la publika ŝuldo. La venontaj kandidatoj por la Blanka Domo, kun s-ro Barack Obama ĉekape, almozpetas jam pri kontribuaĵoj de Goldman Sachs por sia elektokampanjo; la direktoro de la banko BNP-Paribas ne hezitas minaci la eŭropajn registarojn per kredit-paneoj por la kazo, ke ili serioze reguligus la bankojn; la taksad-agentejo Standard & Poor’s, kiu estis doninta sian plej bonan riskonoton (AAA) al Enron, Lehman Brothers, Bear Stearns kaj al ĉiaj “putraj obligacioj” (junk bonds), planas retiri ĝin al la usona superpotenco, se tiu ne pli rapide reduktas siajn publikajn elspezojn.

Tri jaroj da kunvenoj de la G-20-ŝtatoj celantaj naski “novan planedvastan simfonion” lasis sistemon netuŝita kiu miksas bankan malreguladon, faraonecaj premioj por la etaj geniuloj de la “financa ennovigo” kaj pagado de ĉiuj katastrofoj kiujn ili okazigas fare de la impostpagantoj kaj de la ŝtatoj (vidu la artikolon pri Islando). La francaj socialistoj indigniĝas pri tio, ke “en la jaro post la krizo de la subprimes, la registaroj dediĉis pli da mono por subteni la bankojn kaj la financajn instituciojn ol la mondo elspezis dum duona jarcento por helpi la malriĉajn landojn!”* Sed iliaj rimedoj, kiujn ili proponas kontraŭ tio, similas jen al plastroj (15%-a imposto por la bankoj), jen al piaj deziroj (forigo de la impostparadizoj, starigo de publika taksad-agentejo, imposto pri financaj transakcioj), vide al tio, ke ilia realigado estas kondiĉita al tre malverŝajna “interkonsentita ago de la membroŝtatoj de la Eŭropa Unio”.

Do, tio kio devintus esti “la krizo tro” estis krizo por nenio. S-ro Andrew Cheng, ĉefa konsilisto de la China Banking Regulatory Commission, proponas la klarigon, ke tiu pasiveco estas kaŭzata de “problemo de kaptiteco” de la ŝtatoj fare de ilia financsistemo.*. Tio signifas, ke la politikaj respondeculoj tro ofte kondutas kiel marionetoj antaŭ ĉio zorgemaj ne ĝeni la festenon de la bankistoj.

Serge HALIMI.