Tekstaro de Esperanto

KVAR SALONOJ, dotitaj de angulo por rita lavado kaj alia por la manĝoj; loko por projekciado; dekoj da foteloj kun imponaj brakapogiloj, vitro-tabletoj, tapiŝoj, tapetoj, orumaĵoj, kristal-lustroj, klimatizo... Tiel prezentiĝas la privata apartamento de la imamo Chérif Ousmane Madani Haidara, en la Bankoni-kvartalo, periferie de Bamako. La moskeo nomata laŭ lia nomo povas akcepti milojn da kultanoj sur tri niveloj, kaj estas parto de socia komplekso, kun lernejo (du mil lernantoj, el kiuj la duono ne pagas la kotizon), hospitalo (kun prioritato al senpaga kuraco por malriĉuloj), garaĝo, loĝejoj.

“Bani” asertas, ke li ŝuldas sian komforton nur al la malavaro de la kvincent dekmil aliĝantoj de sia asocio, Ançar Dine (“Defendo de islamo”), po mil afrikaj frankoj monate (1,50 eŭroj) de la plej malriĉaj. La imamo tre koleras pro tio, ke li devas dividi la nomon de sia organizaĵo, fondita antaŭ pli ol dudek jaroj, kun unu el la armitaj tuaregaj movadoj de la Nordo, fondita en 2011. En la fabele luksa salono, kie li akceptas nin, li ankaŭ konfesas, arbitracias, akceptas la kredantojn, kiuj petas benon — kaj foton kun la imamo! — , sed li ankaŭ honorigas la riĉajn kontribuantojn el okcidenta Afriko aŭ de la eŭropa diasporo, kaj, fine, la gravulojn de Bamako.

La religiulo, kiu fariĝas pli kaj pli grava en Malio, laŭfame plenigis stadionojn vastajn je pli ol kvindek mil lokoj: “Mia populareco estas la vero, kiu devenas de Alaho”, komentas, en hezita franca, tiu kiu prezentas sin “purigisto de la religio”, “defendanta la landon kontraŭ la barbaroj, kiuj ĝin atakis”. Li asertas, ke “neniam ajn” spirita ĉefo devas fariĝi politikulo. Sed la ekslernanto de la korana lernejo de Segu, kiu predikas de pli ol tridek jaroj, elektiĝis prezidanto de la kunordiga komitato de la religiuloj, fondita la 25-an de novembro 2012 en Bamako. Li fieras, ke li liberigis eksministrojn aŭ militistojn enkarcerigitajn, ke li ebenigis konfliktojn inter verd-beretuloj kaj ruĝ-beretuloj... (vd supre: “Ĉu la milito de Sahelistano okazos?”)

“Bonŝance li estas modera kaj singarda, laika kaj publike oponanto al la ŝario. Li estas unu el la remparoj kontraŭ integrisma turniĝo”, klarigas s-ro Tiébilé Dramé, unu el la vicprezidantoj de la koalicio por Malio, grupiĝo de asocioj kaj partioj serĉantaj elirejon el la krizo. Sed la kreskanta pezo de la religiuloj, el iuj ajn konfesioj, estigas kapturniĝon al la politikuloj: “Ili opiniis, ke ilia vico venis”, opinias s-ro Ahmed Coulibaly, kadrulo en transporta entrepreno. “Ili volis plagiati la “araban printempon”. Jes ja, ili ne havas la kapablon de la egiptaj Islamaj Fratoj, sed la malia ŝtato estas tre malforta, kaj la povo estas en la strato, je dispono de tiuj, kiuj plej laŭte krias.”

Efektive, la Islama Alta Konsilio, alia neoficiala religia instanco, entrudiĝis en la malian socion: en 2011, organizinte popolajn manifestaciojn, ĝi atingis, ke la nacia Asembleo modifu la familian leĝaron, kiun ĝi ĵus estis adoptinta, ŝanĝante ekzemple je 16 jaroj — anstataŭ 18-jaroj — la minimuman aĝon por edziniĝo. Ĝia gvidanto, s-ro Mahmoud Dicko, lokis sian sekretan konsilanton s-ro Mamadou Diamoutani, ĉe la kapo de la balot-komisiono, kaj samtempe sukcesis trudi kreadon de ministrejo pri kultoj*. Kvankam li — same kiel aliaj — kondamnis la detruon fare de la salafistoj de la maŭzoleoj en Timbuktuo, s-ro Dicko estas suspektata montri simpation — almenaŭ ideologie — al certaj armitaj grupoj de la Nordo. Sub sauda aŭ katara influo, li estas tentata, laŭ iuj, de konkerema vahabismo. Rompinte siajn ligojn kun la marabuta islamo karakeriza de la okcidenta Afriko, tiu tendenco nutras nun kvinonon de la kultejoj de la lando. Jen religiuloj, kiuj, same kiel la militistoj, aspiras trovi interkonsenton por starigi novan diskutbazon, en senkompasa Malio.

Philippe LEYMARIE