Listo de ĉiuj partoj ⇐ Al la antaŭa parto Al la posta parto ⇒
La bazan tekston origine enkomputiligis Vilhelmo Lutermano
Kreis la Esperantan tekston: diversaj personoj
La artikoloj estas ĉerpitaj el la TTT-ejo de Le Monde diplomatique en Esperanto: https://eo.mondediplo.com.
Proksimuma verkojaro: 2011-2013
Ligilo al la origina teksto en “Le Monde diplomatique en Esperanto”
Post la venko — kontestata ĉe la tribunalo — de s-ro Uharu Kenyatta je la ĝenerala baloto de la 4-a de marto 2012, la novaj gvidantoj de Kenjo heredas malfacilajn dosierojn. Inter ili, la projekto de transport-koridoro: aro da naftoduktoj, ŝoseoj kaj fervojoj trairontaj la kontinenton kaj atingontaj kenjan profundakvan havenon, en Lamu. La celo estas transformi la afrikan ekonomion, malfermante ĝin al Azio.
La kruda suna lumo ekflamigas la lateritan ŝoseon ĝis cindrigi la disan savanon de la insularo Lamu, en nord-orienta Kenjo. Ahmet, malbone vestita viro, kun vizaĝo maldikiĝinta pro tro da horoj pasigitaj gvatante longajn palisarojn, volas finfine ricevi fidindajn informojn. “Ni ne antaŭeniras rapide, ĉu? Ĉiuokaze, Lamu daŭre moviĝas je rapideco de azeno... Estas ja konstruata la oficiro-domo, sed nenio simila al haveno kostanta miliardojn da dolaroj... mi ne vere scias, kio estas gardenda. La trako ankoraŭ ne estas asfaltita kaj la haveno devus esti inaŭgurata en 2016. Mi malfacile povas tion kredi...”
Tamen, la kenja administracio kaj ties sudsudanaj kaj etiopiaj partneroj montras konfuzan entuziasmon pri la sukceso de la plej granda konstruejo en la afrika historio depost la sendependiĝoj. Ilia celo? Transformi la ekonomion de la kontinento danke al internacia mara komerco, regiona integrado kaj malenklavigo de la Oriento. La eksprezidanto de Kenjo, s-ro Mwai Kibaki, do deziris konstrui “Grandan Afriko-Kornon”, kie la Komunumo de Orienta Afriko (EAC*) entenos ankaŭ Somalion, Etiopion kaj Ĝibution en ununura ekonomia bloko.
Por tion fari, ili reprenis malnovan faraonan projekton el la 1970-aj jaroj: la konstruo de translandlima akso de diversspeca transporto. Kun kosto de 18,96 milionoj da eŭroj, la Lamu Port-South Sudan-Ethiopia Transport Corridor (Lapsset Corridor) estos artikita ĉirkaŭ profundakva haveno en la golfeto de Manda, ĉe Lamu. Ĝi estos tera ponto inter Kenjo kaj Dualao, la kameruna ĉefurbo, por ligi Atlantikon kun la Hinda Oceano (Vidu sube).
Ĉi tiu komplekso estas la ĉefa konstruejo de “Vidado 2030”, la mezdaŭra plano lanĉita en 2008 de la internaciaj institucioj. Ĉu, inter 2008 kaj 2030, tia salto al estonto eblas? Almenaŭ por Lamu, ĝi estos saltego antaŭen, tiom la insularo ŝajnas ekstertempa. Malantaŭ disskvamiĝaj fasadoj de malnovaj arabaj palacoj klasifitaj kiel homara heredaĵo de la UN-organizaĵo por Edukado, Scienco kaj Kulturo (Unesco), sekvante implikaĵon de stratetoj laŭirataj de senĝenaj azenoj, oni trovas tre akcepteman kiberkafejon, en kiu ne malofte renkontiĝas masaja militisto konsultanta siajn retmesaĝojn.
La progreso ne atendas. Tial Najrobo volas antaŭenpuŝi ĉi tiun etan pecon de pasinta mondo en la morgaŭan Afrikon. “Nenio malpli ol abrupta saltego de la vivnivelo de la kenjanoj de nun al 2030”, fieras s-ro Mugo Kibati, la ĝenerala direktoro de la estraro de Vidado 2030. Ĉu eblas imagi Sinbad-la-maristo elŝipiĝanta el privata jeto por trinkadi koktelon sur sia teraso rigardanta al la koral-barilo, la rafinejo kaj la naftoŝipegoj?
Nuntempe, la komercaj interŝanĝoj de Orient-Afriko kaj de Centra Afriko dependas de Mombasa, la granda haveno de la orient-kenja marbordo, kio igas ĝin “la plej grava atuto de la regiono”, laŭ la Monda Banko. Ĉi tiu haveno estas barometro de la ekonomia dinamismo de la regiono, kaj la premo estas forta. Inter 2007 kaj 2011 ĝia trafiko kreskis je 23%. En 2011 ĝi traktis proksimume sepcent sesdek mil TEU — ekvivalento de dudek futoj (twenty-foot equivalent unit: TEU) estas la norma mezurunuo respondanta al kontenero 6,1 metrojn longa-, malgraŭ ke ĝi estis konceptita por ducent kvindek mil.
Usona raporto* montras, ke la meza daŭro de transporto de varo el ŝip-kontenero ĝis ĝia ekiro aliloken estas pli ol du semajnoj. Krome, manke de bonstataj ŝoseoj aŭ fervojoj en la regiono, la transport-prezo de kontenero je unu kilometro estas inter la plej altaj en la mondo*. La konstanta sekretario por transportoj, s-ro Cyrus Njiru, volonte tion rekonas. Laŭ li, 91% de la malneta enlanda produkto (MEP) de Kenjo estas produktata ene de cent-kilometra distanco ĉirkaŭ la fervojo liganta Ugandon al Kenjo. Le cetero de la teritorio, kie koncentriĝas 75% de la loĝantaro, produktas 10% de la MEP. Kial? Ĉar oni neniam disvolvis la infrastrukturojn*”.
Mastritaj transport-kostoj kaj akcelo de la varo-cirkulado tutcerte favorus la disvolvadon de agrokulturo kaj industrio en Kenjo. Kiel substrekas s-ro Mark Bohlund, ekonomikisto por IHS Global Insight, “ĉi tiuj infrastrukturaj projektoj estas kolosaj. Ilia kosto ekvivalentas la du trionojn de la jara MEP de Kenjo, sed ili povus stimuli la kreskon de la tuta regiono. Ili povus ankaŭ havi geostrategiajn konsekvencojn gravegajn por paco kaj integrado de la tuta Orienta Afriko”. Dume, atendante la kreskon kaj pacon por ĉiuj, en Matondoni, kiel ĉiam la suno fajrigas la marĉojn per siaj brulantaj kisoj. Tra la dunoj, je tri horoj da malfacila piedirado for de la banad-hedonismo kaj plaĝoj el fajna sablo de Shela, la mizero de la praloĝantaj komunumoj de la Lamu-insularo detruas la bildon de prospero asociitan de la turism-entreprenoj kun la sultan-landa periodo.
Ĉi tie estas nenio, kaj neniu nutras iluziojn. Escepte, eble, viro ŝajne elĉerpita: s-ro Mohamed Famau, la mzee (saĝulo) de la vilaĝo. “Oni promesas al ni, ke Lamu estos paradizo, kie ĉiu havos laboron kaj komforton. La regiono estos la plej evoluinta en Kenjo. Ni ja ŝatus almenaŭ havi superbazaron.”
En glora pasinteco, la svahila urbo sendis siajn tradiciajn orientafrikajn velŝipojn (ĥow) ĝis Hindujo kaj Ĉinujo por interŝanĝi ambron, eburon kaj sklavojn. De nun, nur kelkaj laboristoj ankoraŭ penas sur tiaj malnovaj ŝipetoj, en ombro de mangrovo, inter la radikoj de manglarboj. Post la drago de la ŝanelo kaj elradiko de mangrovo, la estonta profundakva haveno kaj ties rafinejo ĉesigos ilian aktivadon. La fiŝoj malaperos. Ili certas pri tio. Kaj ili jam scias, ke ili ne trovos laboron en la estonta haveno. Ano de la kenja registaro venis anonci tion al ili. Sen diplomo, ne eblos fariĝi dungito sur la havena zono. “Ĉi tie, lernejo ekzistas nur de kvar jaroj”, protestas s-ro Moussa Omar. Kaj la ŝipĉarpentisto, afable aldonas: “Se ĉiu ricevos laboreblon, ni akceptas la projekton. Sed, ĝis nun, ĝi alportas al ni nur malagrablaĵojn. Estos nenio por fiŝkapti. Kiel ni pluvivos? Ni ricevos neniun kompenson de la registaro, ĉar ni estas needukitaj homoj kaj, laŭ ĝi, ne taŭgas aŭskulti nian voĉon.” La ministrejo pri la plano tamen rekonas, ke fiŝado estas la ĉefa fonto de enspezo por 70% de la cent mil loĝantoj...
S-ro Silvester Kasuku, ŝarĝita pri infrastrukturoj en la kabineto de la ĉefministro, estas tiun tagon en oficiala vizito ĉe la konstruejo de la insulo Manda. “Ni fidas la estonton: la haveno malfermiĝos en 2016. Mi devas renkonti ĉiujn koncernatojn por informi ilin pri la progreso de la konstruado kaj por diskuti kun ili. Ĉiuj subtenas la projekton. La loĝantaro aspiras al disvolvado. Homoj volas ŝoseojn, havenon, flughavenojn. Ne eblas ignori tion, kion ili deziras.” Kelkajn minutojn post sia alveno, li malaperas kun sia kohorto, en 4X4-aŭtoj, eĉ pli rapide ol li aperis.
Lia parolado estas tre malproksima de tio, kion sentas la loĝantoj de la insularo, kiuj starigis asocion, Save Lamu, por defendi la partoprenon de la komunumoj en la decidoj koncernantaj la Lapsset Corridor. “Entute, la homoj ne kontraŭstaras la havenon. Sed kio maltrankviligas nin, estas la manko de konsultado, klarigas s-ro Hussein Send Elmaawy, unu el la “saĝuloj” de Save Lamu. Konsulti, tio estas agi tiel, ke la loĝantaro sentas sin koncernata de la projekto kaj proprigas ĝin al si. Neniu anticipas la negativan efikon al la medio, la socio, la problemaro de la grundo, la dungoferto. Necesas ke la loĝantaro estu en la interkonsenta protokolo kun la registaro. Paroli neniel utilas se nenio estas klare skribita.”
Ĉar Najrobo ne aŭskultis ĝiajn postulojn, Save Lamu prezentis la aferon al tribunalo por haltigi la konstruadon de la haveno. La asocio metis plendon pro kontraŭ-konstitucieco. Ĝi akuzas la registaron pri ne sufiĉa konsultado kaj foresto de studaĵo pri primedia efiko. S-ro Abubakar Mohamed El-Amudy, ĝia prezidanto, montriĝas firma: “La komunumoj devas esti informitaj kaj konsultataj, kiel garantias la konstitucio. La loĝantaro kreskos rapide; kun alveno de aliaj komunumoj, nia kulturo definitive malaperos. Ni ja ĉiam estis marĝenigitaj.” Multaj loĝantoj de la regiono opinias, ke la centra registaro, en la manoj de la plimulta etno kikujo, konsideras ilin kiel duarangajn civitanojn. Tiu sento pri maljusto fariĝas malamo al fremduloj (ksenofobio)*. Ne malofte oni aŭdas en la insularo, ke “Lamu fariĝas kolonio de la kikujoj”. La komunumaj streĉoj estas paroksismigitaj kaj la tendencoj al sendependiĝo de la marborda regiono, kuraĝigitaj de certaj politikaj movadoj, ampleksiĝas.
La unuan fojon, la loĝantaro de la marbordo povis kontenti pro la intereso montrata de la centra ŝtato por la disvolvado de la regiono. Hervé Maupeu, politikologo kaj fakulo pri Kenjo en la universitato de Pau kaj Adour-regiono (Francujo), vidas en tio “grandan novaĵon, ĉar la kresko-tendencoj enblovitaj de Vidado 2030 realiĝos en la periferioj. Estas kontraŭa al la naturo de sendependa Kenjo”. Ja de 1965 la registaro elektis koncentri siajn elspezojn en la zonoj havantaj fortan potencialon*, tio estas la “utila” Kenjo, situanta je pli ol mil sepcent metroj da altitudo. El tio rezultis politika ekskluziveco kaj ekonomia marĝenigo de la komunumoj vivantaj en konstante sekaj regionoj de la Nordo kaj en la kamparaj zonoj.
Laŭ François Gipouloux, esploristo en la Stud-Centro pri moderna kaj nuntempa Ĉinujo, tiu ŝanĝo estis necesa: “La marbordaj regionoj refariĝas la pivoto de la ekonomia spaco liberaligita, sub formo de transnaciaj ekonomi-kunlaborad-zonoj, kiuj apogas sin sur la starigo de disvolvad-koridoroj — reale komercaj — kun internacia destino*.”. La disvolvado de Orient-Afriko estas en la dinamiko de tutmondiĝo, kiu tendencas malfermi la merkatojn kaj faciligi la komercon per kreado de specialaj ekonomiaj zonoj (SEZ), speco de liberaj zonoj, kie la kostoj de investado, financado kaj ekspluatado estas tre reduktitaj cele allogi la eksterlandajn investojn. En Kenjo la leĝo pri la SEZ estis aplikebla ekde la 8-a de novembro 2012.
Ĉar la alvoko al la privataj investistoj estas ankoraŭ atendanta, la registaro mem financis la lanĉon de la unua fazo de la konstrulaboroj de la haveno, ĝis je 234,6 milionoj da eŭroj. Kenjo, Etiopio kaj Sud-Sudano subskribis en 2012 interkonsenton: Sud-Sudano financos parton de la naftodukto, Etiopio engaĝiĝis partopreni la konstruadon de la fervojo. “Yes we can!, lanĉas s-ro Kasuku, esperante, ke la fama moto de s-ro Barack Obama trudos respekton kaj silentigos la kritikojn. Kial timi ke la pruntoj necesaj por realigi la Lapsset kaŭzos ŝuldokrizon*? La duono de la lando havas neniun infrastrukturon. Ni devas antaŭ ĉio investi, kaj tio alportos monon. Krome, tiuj konstrulaboroj ne estos nur publika ŝuldo, ĉar ni ankaŭ laboras kun la privata sektoro.”
Sen timo nek riproĉo, sed timante tamen tro grandan publikan ŝuldiĝon, la fisko preferis emisii altrendimentajn kvinjarajn obligaciojn*, je suma valoro de preskaŭ 119 milionoj da eŭroj, por financi la Lapsset Corridor, laŭ la Centra Banko. La “granda Afrika Korno” ŝatus fariĝi sinonimo de abundo. La rendimentoj de la investita kapitalo laŭditaj de la financaj instancoj de la regiono estas allogiloj por la imago de la investistoj de la “disvolvado” kaj ties spekulad-apetito. Malgraŭ tio, en 2011 je tutmonda skalo, Afriko altiris ankoraŭ nur 3,6% de la tutaj eksterlandaj rektaj investaĵoj (ERI).
Konsiderante la amplekson de la projekto, la registaro disponigis aron da rimedoj por diversigi la fontojn de financado, kaj aparte por allogi novajn ERI. “La Lapsset Corridor estas la plej bona invest-okazo el la tuta afrika kontinento, ripetas s-ro Kasuku. La investistoj devus malfermi siajn okulojn kaj veni multnombre.” Por la haveno kaj la ŝoseo, la kapitalo estos publika; por la naftodukto kaj la rafinejo, privata; por la fervojo, publika kaj privata.
Cele ripari la ERI-maŝinon, Kenjo uzas alian levilon, rekte venintan el la ilaro de la Internacia Mon-Fonduso (IMF): la publika-privatan partnerecon (PPP)*. La ŝtato estras, kaj la privataj agantoj strebas por ebligi kreadon de la infrastrukturoj kaj provizadon de la publikaj servoj*, malgraŭ la nekongrueco inter la profit-celado de la privatuloj kaj la redistribuad-neceso de la ŝtato. La ĉefa interesaĵo por la privata parto estas, ke la entreprenaj riskoj estos portataj de la ŝtato. “Por ke la privata sektoro investu, necesas ke la ŝtato kapablu respekti siajn promesojn, asertas proksimulo de la dosiero. Pro la eksplodo de la ŝuldo, la ŝtato ne povas doni tiun garantion. La PPP do ne estas la ĝusta vojo.”
Post unu horo kaj duono da kunveno, s-ro Kasuku ŝajnas malfrui pri sia tagprogramo. Lia asistantino deponas stampilon “konfidenca” sur la korespondaĵo-stako, kiu lin atendas. Malsereneta, la konstanta sekretario de la oficejo de la ĉefministro petas pardonon pro la maloportunaĵo, kaj konfesas, ke li estis devigita ĉeesti la diskuton, ĉar “la ĉefministro ricevis viziton de la ĉina ambasadoro en Najrobo por diskuti pri la Lapsset Corridor”. Li haltas, embarasata, kaj daŭrigas: “Estis ĝentileca diplomatia vizito...”
Najrobo ja aplikas ekonomian diplomation orientitan al la serĉado de novaj investantoj, kiel la BRICS (Brazilo, Rusujo, Barato, Ĉinujo kaj Sud-Afriko), sed ankaŭ Sud-Koreujo, Kataro, Singapuro, ktp. Ĉinujo, Barato, Japanujo, Sud-Afriko kaj Sud-Koreujo estis la kvin ĉefaj fontoj de ERI en Kenjo dum la kvin lastaj jaroj, antaŭ Britujo, Francujo, Germanujo kaj Nederlando*.
La ekonomia krizo signis la finon de ia mondo. Kaj naskiĝo de alia estas konfirmita de la leviĝo de Azio, malpli tuŝita de la ĵusa malkvieto. Krome, la evoluintaj ekonomioj kondiĉigas sian financadon je instituciaj reformoj. Ĉi tiu postulo efikas kontraŭ ili, fronte al ĉinoj, kiuj ne nepre provas respondi al la adjudikoj, sed ĉefe trudi siajn entreprenojn tra komercaj kontraktoj. “En Kenjo ĉe la elitoj ekzistas nun rifuzemo al la influstrebado de Okcidento, kaj eĉ pli de la Monda Banko kaj IMF, konstatas s-ro Maupeu. Ili volas aŭtonomiĝi, aparte tra ilia rilato al Azio inventanta novajn valorojn, novajn viziojn, novajn manierojn labori kune.”
La prezidanto Kiba, sciante kion li faras, lanĉis en 2005 sian “Direkte la Orienton” -politikon Look East Policy. Dum la ses unuaj monatoj de 2012, laŭ la reg-instanco por investado de Kenjo, Ĉinujo, Sud-Afriko, Barato kaj Sud-Koreujo investis en la lando sume 31,26 milionojn da eŭroj, el kiuj 23 millionoj venis el Ĉinujo. Komuniko de la prezidejo venis ekspliciti la novan perspektivon de la diplomatiaj rilatoj, kiujn Najrobo volas konstrui. “La eksterlanda politiko de Kenjo estas gvidata de volo evoluigi la geopolitikajn dinamikojn. Tio implicas konverĝon inter Oriento kaj Okcidento pri la mondaj aferoj en konstante evoluanta medio.” Sed, kaj finfine, la plej gravaj kontraktoj iras ĉiam al Oriento.
“Kenjo ne aparte rigardas al Oriento, mildigas s-ro Kasuku. Tia ne estas nia intenco. Sed, kiam vi lanĉas alvokon al la tuta mondo, Azio ĉiam estas tiu, kiu respondas plej rapide. Dum la aliaj estas plendantaj inter si, azianoj alvenas kaj estas feliĉaj. La lukto tamen ŝajnas tre neegala. Ĉinujo kreis dependo-formon de la afrikaj landoj al siaj malalt-prezaj pruntoj por financi la infrastrukturajn projektojn. Problemo: la ĉina ekonomia kresko, kiel tiu de Barato, emas malrapidiĝi. En sia lasta raporto pri la mondaj ekonomiaj perspektivoj, la IMF atentigas Kenjon kontraŭ tiu elvojiĝo, kiu povus esti malutila al la kasoj de la lando. “Abrupta malrapidiĝo de la ĉina kresko povus havi negativajn efikojn pro la fortaj komercaj ligoj establitaj kun Ĉinujo ĉi-lastajn jarojn, sed ankaŭ pro la kontribuo de Ĉinujo al la financado tra la ERI*.”
La eksprezidanto de Kenjo do provis instigi la afrikajn ŝtatojn redukti la uzon de eksteraj pruntoj por konstrui siajn infrastrukturojn. Ĝi laŭdegis la regionan integradon kaj asertis, ke la merkatoj de la kontinento povos oferti aliajn fontojn de financado. Sed tiu volontismo ne forigas la neprecizecon de la Lamu-projekto. La investistoj atendas la definitivajn rezultojn de la prezidanta elekto de la 4-a de marto 2013 (vd ĉi-sube).
Sed ĉu la nova ŝtatestro, s-ro Uhuru Kenyatta (kiu ricevis 50,07% de la esprimitaj voĉoj), pludaŭrigos la strebojn de sia antaŭulo, kiu pretendis lasi markon en sia lando kaj sia tempo?. La fino de la diferencigita, frakciita disvolvado estas la plena esenca avantaĝo de la Lapsset Corridor. S-ro Kibaki volis vigligi novan formon de panafrikanismo, kiu apogus sin sur la liberala komuna opiniaro de la internaciaj financistoj, samtempe liberiĝante de la IMF-jugo. Modifi la disvolvisman politikon de Ĉinujo, metante ĝin en konkurenco kun aliaj sojlolandoj. Ĉu lia posteulo daŭre pluiros tiun vojon? Tute ne certas.
Tristan COLOMA
Danke al siaj 32 kajoj kaj sia nature larĝa alira ŝanelo, 18 metrojn profunda, la haveno Lamu kapablos akcepti multajn grandajn ŝipojn, de la super-naftoŝipoj ĝis la post-Panamax-ŝipoj. Ĝia destino estas prizorgi 23 milionojn da tunoj da varoj jare. Aliaj infrastrukturoj estas asociiĝintaj al ĝi. La naftodukto 2.250-kilometrojn longa, venanta el Sud-Sudano kaj iranta al Lamu, havos branĉojn al Etiopio, Ugando kaj la Demokrata Respubliko Kongo. En la haveno-areo, petrolrafinejo kapablos trakti 120.000 barelojn tage. Fervoja linio laŭ internacia normo devas ligi la havenojn Lamu kaj Dualao (Kameruno), kaj 3.500-kilometra reto da rapidaj ŝoseoj konektos la ĉefurbojn etiopian (Adis-Abebo), sud-sudanan (Ĵubo) kaj kenjan (Nairobo) al la havena komplekso. Paralele, optika fibro estos instalita por la komunikado. La projekto havas ankaŭ turisman parton, kun konstruado de internaciaj flughavenoj kaj banlokaj kompleksoj.
T.C.
EN KENJO, la memoro de la perfortaĵoj okazintaj post la lastaj ĝeneralaj elektoj, en decembro 2007, ankoraŭ tre viglas. Ne senkaŭze: el ili laŭdire rezultis, en la sekvaj monatoj, mil ducent mortintoj kaj tricent mil delokitoj. Tial, la kandidatoj al la prezidanta elekto de la 4-a de marto 2013 deziris trankviligi tiom la loĝantaron, kiom la investistojn. Unue, dum la balotkampanjo, la kenjanoj estis agantoj kaj spektantoj de “ĝeneraligita pentado, lerte orkestrita, transformante la politikan scenejonen pentekostisman eklezion”, analizas Dominique Connan, doktoriĝanto el la Instituto pri Politikaj Sciencoj de Parizo, bazita en Nairobo. Ili aparte povis ĉeesti, la 24-an de februaro, grandegan porpacan mitingon en Uhuru-Park, kie la kandidatoj manenmane aŭskultis religiajn kantojn kaj predikojn de la nuna profeto, la d-ro David Edward Owuor.
Post la voĉdono, s-ro Uhuru Kenyatta (Jubilee Alliance), ja trudiĝis kontraŭ la eliranta ĉefministro, s-ro M.Raila Odinga (Orange Democratic Movement). Tiu ĉi, malkonsente kun la strato, prezentis al la plej alta Kortumo liston de malregulaĵoj okazintaj en pluraj regionoj de la lando, ĉar nur okmil kvarcent balotiloj ebligis al lia konkuranto preterpasi la 50% necesaj por esti elektita dum la unua balotvico, prrezidanto de la ĉefa potenca lando de Orienta Afriko. Krome, eksterlande oni ŝajnas embarasata pro la balot-sukcesoj de s-ro Kenyatta, kiu estas en konflikto kun la Internacia Pun-Kortumo (IPK), pro sia supozata implikiĝo en la postbalotaj perfortaĵoj de 2007.
“Ni intencas intime labori kun la privata sektoro por igi la landon konkurenc-kapabla”, asertis la nova prezidanto la 13-an de marto, dum kunveno kun la membroj de la Alianco de la privata sektoro de Kenjo (Kepsa), en Nairobo. La investantoj admonis ĉiujn entrreprenojn remalfermi siajn pordojn — fermitajn pro timo pri ribeloj — kaj movi la ekonomion por trafi la celojn de Vidado 2030, la reform-programo lanĉita en 2008 kaj kvalifikita “nacia revo por konkurenc-kapabla kaj mondskale prospera Kenjo”. Tia entuziasmo kontrastas kun la statistikoj donitaj de la nacia statistika oficejo de Kenya (KNBS). La institucion maltrankviligas la kreskanta inflacio, la disfalo de la mono kaj la tre altaj interezprocentoj de la pruntoj realigitaj fine de 2011. La lando estas nun inter la dek nacioj plej malegalecaj en la mondo, kun diferenco de unu al kvindek ses inter la enspezoj de la 10% la plej malriĉaj kaj tiu de la 10% la plej riĉaj*.
LA LAPSSET CORRIDOR ofertas, laŭ la regantaj medioj, bonan rimedon por firmigi la nacian senton ĉirkaŭ tio, kio restas ĝis nun nur komputila, dokumento, kun turoj laŭ Dubaj-maniero kaj rapidegaj ĉinaj trajnoj metitaj sur kenjaj pejzaĝoj. Por ke la revo fariĝu realeco, la gvidantoj ne hezitis ekigi militon en Somalio, je kelkaj dekoj da kilometroj de la landlimo, cele protekti la estontan havenan komplekson. La kenjanoj pretekstis la ĉeeston de la shebab (islamisma grupo en Somalio) en tiu zono por arbitre interveni kaj krei grandan bufro-zonon.
En gazet-redaktejo de Nairobo, ĉirkaŭrigardinte, ĵurnalisto klinas sin kaj ŝajnigas ke li melkas bovinon. “La Lapsset Corridor estas destinita krei avenuojn por la korupto, li diras malllaŭte. La politikistoj estas destinitaj trinki la lakton de la ŝtato, markita per “S” barita per duobla vertikala linio.” Esploristo konanta la dosieron rekte asertas: “Vidado 2030 mezuras la disvolvadon laŭ nombro da kubaj metroj da betono por la konstruo. La celo estas deturni la monon de la financantoj kaj de la ŝtato”
Antaŭ ol la betonmiksiloj eĉ komencis funkciii, la projekto jam montris maltrankviligajn devojiĝojn. Ekzemple ĝia raporto pri fareblo estas la plej multekosta en la tuta historio de la lando. En majo 2009 la ministrejo pri transporto kaj la japana societo JPC estis subskribintaj kontrakton je 28 milionoj da eŭroj; necesis interveno de la fisko, du jarojn poste, por intertrakti rabaton je 35%.
“Estas la intereso de la elitoj, ke la projekto realiĝu, ĉar ili multe investis en la regiono. Mi do ne opinias, ke tio estas “blanka elefanto”*”, insistas Hervé Maupeu, politikologo kaj fakulo pri Kenjo ĉe la universitato de Pau kaj regiono Adour. “Multaj politikistoj estis informitaj pri la projekto Lamu antaŭ ol ĝi fariĝis publika”, asertas s-ino Ambreena Manji, la responsulino de la British Institute in Eastern Africa. “Temas pri speco de ‘komercado’ per internaj informoj, ĉar ili kaptis la okazon por alproprigi al si terojn kaj spekuli pri nemoveblaĵoj.” La ŝtato devos poste reaĉeti tiujn....
T. COLOMA