Tekstaro de Esperanto

Parto de unu teksto en kolekto de Esperantaj tekstoj

Listo de ĉiuj partoj  ⇐ Al la antaŭa parto  Al la posta parto ⇒ 

Le Monde diplomatique en Esperanto 2014-2016

La bazan tekston origine enkomputiligis Vilhelmo Lutermano

Kreis la Esperantan tekston: diversaj personoj

La artikoloj estas ĉerpitaj el la TTT-ejo de Le Monde diplomatique en Esperanto: https://eo.mondediplo.com.

Proksimuma verkojaro: 2014-2016

Ligilo al la origina teksto en “Le Monde diplomatique en Esperanto”

Sub premo

“LA AFP estas disputobjekto de potenco. Ĝi troviĝas sub konstantaj premoj. Aserti la malon signifas inventi historiojn!”, lanĉas eksa servo-ĉefo de la franca gazetara agentejo Agence France Presse. Kiam oni demandas la AFP-anojn pri ilia labor-aŭtonomeco, ili ofte limigas sin al mencio de la statuto de 1957 destinita konservi ilian sendependecon (vidu la artikolon “Modelo ĉiel skuata. Ĉu la Agence France Presse transvivos la pereon de la gazetaro?”). Aliaj estas pli parolemaj: “Ekzistas memcenzuro en certaj tiklaj dosieroj, rekonas ĵurnalisto kiu laboras en Parizo. Ne ekzistas apartaj instrukcioj, sed nia laboro entenas parton de prudento.”

Ĉu eviti la kolerigajn temojn? “Kiel por ĉiuj komunikiloj, kelkfoje venas telefonvokoj, fulmas iu el liaj kolegoj, sed nia metio estas rezisti al tiuj “amikaj” konsiloj. La plej multaj homoj vidas la AFP kiel peranton de komunikaĵoj: tio montras ke ili absolute ne konas nian laboron. La misio de AFP-ĵurnalisto estas hierarĥiigi la informojn. Oni ne tralasas ĉion!”

Necesas fari simple sen esti simplisma: “La AFP devas esti legebla por la membroj de registaro kiel por la baza leganto de regionaj ĵurnaloj”, klarigas alia AFP-ano. Oni publikigas mesaĝon ĉiam post multaj relegadoj kaj post validigo de la hierarĥio. Tio povas montriĝi tikla afero: dum la regado de s-ro Nicolas Sarkozy la nombroj de senlaboruloj estis temo de streĉiteco inter la ĉefredaktejo kaj la sociala servo.

“En Francio oni ofte emas atendi la oficialan informon. Ni havas tre malmulte enketan kulturon kaj, krome, niaj klientoj ne petas tion de ni!”, bedaŭras pariza ĵurnalisto. Sed kvankam la AFP, male al la anglaj kaj usonaj agentejoj, nur malofte produktas enketojn, ĝi proponas ĉiutage multajn raportaĵojn en landoj de la tuta mondo: pri la tendaroj de rifuĝintoj en Suda Sudano, pri la samseksemuloj en Afriko, la malriĉeco en Kolombio ... Do, temoj malofte uzataj de la francaj komunikiloj, kiuj, mense limigitaj al Francio, preferas pli da “buzz” kaj da diversaĵoj.

Kiel sonkesto la AFP suferas ankaŭ kreskantan premon de la aliaj komunikiloj: “La informaj televidĉenoj devigas nin iri ĉiam pli rapide. Kaj, kelkfoje, oni faras stultaĵojn ...”, koncedas AFP-ano. Ekzemple en januaro 2010, la AFP trovis bildojn pri la tertremo en Haitio sur Tvito kaj dissendis ilin al siaj klientoj, kiel la agentejo Getty, sen scii ke temis pri laboro de profesia fotisto. Tiu tiris la aferon antaŭ tribunalon: la AFP kaj Getty estis kondamnitaj de usona tribunalo je 900.000 eŭroj da monpuno ...

Marc ENDEWELD.