Tekstaro de Esperanto

Parto de unu teksto en kolekto de Esperantaj tekstoj

Listo de ĉiuj partoj  ⇐ Al la antaŭa parto  Al la posta parto ⇒ 

Le Monde diplomatique en Esperanto 2014-2016

La bazan tekston origine enkomputiligis Vilhelmo Lutermano

Kreis la Esperantan tekston: diversaj personoj

La artikoloj estas ĉerpitaj el la TTT-ejo de Le Monde diplomatique en Esperanto: https://eo.mondediplo.com.

Proksimuma verkojaro: 2014-2016

Ligilo al la origina teksto en “Le Monde diplomatique en Esperanto”

“La brako de la gvidanta klaso”

ĜI JAM VIDIS TIOM DA; kaj tamen, la usona magazino pri kritiko de la amasinformiloj Fair (Fairness and Accuracy in Reporting), kiu metode nombras la gazetarajn biasojn, esprimas sian miregon. “Jen speco de rekordo, li anoncas: la Washington Post publikigis dek ses negativajn artikolojn pri Bernie Sanders en apenaŭ pli ol dek ses horoj, inter la dimanĉo 6-a de marto je la 22h20 kaj lundo 7-a de marto je la 15h54 — periodo kiu inkluzivis la gravegan demokratan debaton de Flint, en Michigan, kaj la gazetaran agitecon de la morgaŭo.” Sekvas listo de titoloj, ĉiu pli afabla ol la aliaj al la senatano de Vermont: “Clinton konkuras por la prezidanteco. Sanders faras ion alian”, “Freneze: Trump kaj Sanders uzas la samajn esprimojn”, “Kvin kialoj pro kiuj Bernie Sanders perdis la demokratan debaton de la pasinta nokto”, ktp.*.

* Adam Johnson, “Washington Post ran 16 negative stories on Bernie Sanders in 16 hours”, 8-a de marto 2016, www.fair.org

Ne ĉiuj grandaj usonaj publikaĵoj manifestas la saman malamikecon al la maldekstra kandidato. En ĉefartikolo ŝajnanta bedaŭri, ke la demokrata Partio ne donas al li sufiĉe da konsidero dum li ĵus gajnis sinsekvon da balotaj venkoj, la Wall Street Journal konstruas mirigegan teorion: “S-ro Sanders ne estas respektata ĉar la demokrataj elitoj preferas kandidatinon, kiu maskas pli bone ol li sian socialismon” (“Sanders gets no respect”, 29-a de marto 2016). Resume, la demokrata antaŭelekto laŭ ĝi celas selekti la maldekstrulon kiu plej lertas kaŝi sian radikalecon, sed la ĵurnalo de la Murdoch-grupo feliĉe ja malkovris la manovron!

Antaŭenpuŝita de popola movado pli ol de la ĉefartikolistoj kaj potencularo, s-ro Sanders ĝuas, same kiel la respublikana kandidato Donald Trump, grandan liberecon vid-al-vide de la baronoj de la gazetaro. Ambaŭ diras kion ili pensas, dum ĉiu vorto prononcata de iliaj konkurantoj, kaj aparte de s-ino Clinton, estas pesita, niveligita, sterilizita de armeo da konsilistoj pri komunikado. Sed dum s-ro Trump insultas la ĵurnalistojn — ĉefe kiam ili estas virinoj-, s-ro Sanders analizas la sistemon, kiu ilin produktas. Pridemandita la 23-an de marto 2016 de la ĉeno The Young Turks (disvastigita de You Tube), li klarigis: “Ni devas trabori la nebulon de la dominantaj amasinformiloj, kiuj klopodas distri nin sen aliri la verajn problemojn. (...) Mi devis skribi leteron al la direktoroj de la grandaj ĉenoj por rimarkigi al ili, ke iliaj dimanĉaj elsendoj preskaŭ neniam temas pri la klimata demando. Kial? Ĉu oni rilatigu tion kun la fakto, ke la karbo- kaj petrol-produktistoj estas gravaj reklam-aĉetantoj? Mi kredas ke jes. Ili ankaŭ ne parolas pri la malegalecoj de enspezo kaj de riĉaĵo. Ĉu oni iam aŭdas debatojn vere seriozajn pri la kaŭzoj de malapero de la meza klaso? Kial la riĉuloj kaperas preskaŭ ĉion? La sano: ĉu vi vidis la filmon de Michael Moore Sicko? Estas tre bona filmo. Sed kiam mi parolas kun junuloj, ili ne scias, ke ni estas la sola granda lando sen senpaga sansistemo por ĉiuj. Ili ne scias, ke supera edukado estas senpaga en Germanujo, kaj en la skandinavaj landoj. La amasinformiloj ne klarigas tion al ili. Ĉar la amasinformiloj estas unu el la brakoj de la gvidanta klaso de tiu lando. Kaj ili volas paroli pri ĉio, escepte pri la plej gravaj demandoj, ĉar se oni parolas pri la veraj demandoj kaj se la homoj instruiĝas, ĉu vi scias, kio okazas? Ili ja povus voli ĉion ŝanĝi.”

Pierre RIMBERT