Tekstaro de Esperanto

Proverbaro Esperanta

Laŭ la verko Frazeologio rusa-pola-franca-germana

Verkis: M. F. Zamenhof
Tradukis kaj aranĝis L. L. Zamenhof
Eldonado: Librairie Hachette et Cie Paris 1910
Grandeco: 20 p.

La bazan tekston origine enkomputiligis Karl Pov

Korektis ĝin Harri Laine.

Mi ĉerpis la bazan tekston el http://www.helsinki.fi/~jslindst/proverbaro.html, sed reduktis ĝin al tiuj partoj, kiuj aperis en la origina eldono. La tekston enretigis Jouko Lindstedt.

Proksimuma verkojaro: 1910

Kreis la Esperantan tekston: Zamenhof

ANTAŬPAROLO

En la jaro 1905 mia karmemora patro komencis la publikigadon de kvarlingva frazeologio-proverbaro, super kiu li laboris kun amo en la daŭro de longa tempo. Ĉar li esprimis la deziron, ke lia verko, krom la partoj rusa, pola, franca kaj germana, enhavu ankaŭ parton Esperantan, tial mi prenis sur min pretigi tiun ĉi parton, kiu estis eldonota poste kune kun la partoj en la aliaj kvar lingvoj kaj provizore komencis eliradi per apartaj kajeroj (paralele al la kajeroj kvarlingvaj) sub la titolo “Proverbaro Esperanta”.

Bedaŭrinde mia patro mortis, kiam nur duono de lia verko estis eldonita (la elirintaj kajeroj estas riceveblaj ĉe la firmo Möller kaj Borel en Berlino). La manuskripto de lia tuta verko estas finita, sed eldoni ĉiujn kvin partojn de la verko en la nuna tempo estas malfacile; tial mi decidis eldoni almenaŭ aparte la parton Esperantan.

Pretigita kiel parto de verko kvinlingva, la “Proverbaro Esperanta” estas aranĝita laŭ la alfabeta ordo de tiu parto, kiu en la dirita verko estas prenita kiel bazo (la parto rusa). Sed por ke oni povu facile trovi la proverbojn, traktantajn pri ĉia dezirata temo, la laŭenhave dividitaj grupoj da proverboj estas numeritaj, kaj en la fino de la verko estas presita alfabeta registro de temoj, kun montro de la numeroj, sub kiuj oni povas trovi ĉiun apartan temon.

L.L. ZAMENHOF.

PROVERBARO ESPERANTA

Peko kaj eraro estas ecoj de l’ homaro.

Nur tiu ne eraras, kiu neniam ion faras.

Kiu ĉe l’ vojo konstruas, tiun ĉiu instruas.

Ankoraŭ neniu plaĉis al ĉiu.

1. — Trafe aŭ maltrafe. Mi blinde pafos, eble trafos.
2. — Hazardo estas malbona gardo. Espero panon ne donas. Malpli esperu, pli konsideru. Fidanta al vorto atendas ĝis morto.
3. — Kiu ne riskas, tiu ne gajnas. Espero postulas oferon. Espero kaj pacienco kondukas al potenco.
4. — Komenci de Adamo. Droni en detaloj.
5. — Demeti de si la antikvan Adamon.
6. — Komenco bona — laboro duona. Unua paŝo iron direktas. Plej granda potenco kuŝas en la komenco.
7. — Ĝi estas por mi ĥina scienco. Ĝi estas por mi volapukaĵo. Nun finiĝas mia klereco. Venis fino al mia latino.
8. — Li neniam venkis la alfabeton. Li estas kompetenta, kiel besto pri arĝento. Li komprenas predikon, kiel bovo muzikon.
9. — Li ŝvitas ankoraŭ super la alfabeto. Li ne elrampis ankoraŭ el la vindoj.
10. — Neleĝe akirita ne estas profita. Kiu fremdan avidas, propran forperdas. Kiu rabi eliras, ofte nuda revenas.
11. — Mano manon lavas. Servo postulas reservon. Kvitiĝas servo per reservo. Razisto raziston razas. Vi min manĝigos, mi vin trinkigos.
12. — Okulo de mastro pli ol beno de pastro. Ne fidu fidelulon, fidu propran okulon. Unu vido taŭgas pli ol dek aŭdoj.
13. — Pastron nutras preĝejo. Metio lacigas, metio vivigas.
14. — Mono plenumas ĉiujn oficojn. Plej certa laboro — laboro per oro. Por la mono pastra preĝo, por la mono romp’ de leĝo. Naskiĝu, edziĝu kaj mortu — ĉiam monon alportu. Al tiu ĉio cedas, kiu monon posedas.
15. — Apud plena manĝotablo ĉiu estas tre afabla. Sako ne sonas — amiko ne konas. Kiu havas oron, havas honoron. Riĉulo havas grandan parencaron. Kiu havas nenion, estas nenio. Venas profito — venas merito.
16. — Kiu domaĝas groŝon, perdas la tutan poŝon. Avarulo pagas duoble. Patroj avaras, infanoj malŝparas. Dio ne ricevis, diablo forlevis.
17. — Petro kornojn tenas, Paŭlo lakton prenas.
18. — Groŝon ŝtelis — ho, ŝtelisto! milojn ŝtelis — financisto. Ŝteletiston oni batas, ŝtelegiston oni ŝatas.
19. — Por riĉulo fasto — por malriĉulo festo. Pli bona io ol nenio. Al malriĉulo ovo kiel al riĉulo bovo.
20. — Rostita kolombeto ne flugas al buŝeto. Vortoj sakon ne plenigas. Ameno diablon ne forpelas. Sen laboro ne venas oro. Ne venos rato mem al la kato. Ne gutas mielo el la ĉielo.
21. — Traflugis anĝelo preter orelo. Post brua vento subita silento.
22. — Pluvo en Aprilo — por la tero utilo.
23. — Komenco Aprila — trompo facila.
24. — Aprila vetero — trompa aero.
25. — Mezuri laŭ sia metro. Ĉion rigardi tra sia persona vitro.
26. — Lernu juna — vi scios maljuna. Se Peĉjo ne semos, Petro ne rikoltos. Kiu ne estis kaporalo, ne estos generalo.
27. — Per pacienco venas scienco. Post sufero venas prospero.
28. — Ne povas ĉiu homo esti pap’ en Romo. Kiun la sorto karesos, tiu sukcesos.
29. — Kia sono, tia resono. Kia demando, tia respondo. Kiu ĉion senpripense parolas, aŭdos tion, kion li ne volas. Kiu semas venton, rikoltos fulmotondron. Kiu regalas per ŝtonoj, tiun oni dankas per bastonoj. Kia la semo, tia la rikolto. Kia ago, tia pago.
30. — Ne helpas spegulo al malbelulo.
31. — Urson al mielo oni ne tiras per orelo. Petro rifuzas, Paŭlo ekuzas. Ju pli da bruo, des malpli da ĝuo. Virino eliĝis, kaleŝo senpeziĝis.
32. — En trankvila vetero ĉiu remas sen danĝero.
33. — Kie regas virino, malbona estas la fino. Se edzino ordonas, domo ordon ne konas.
34. — Ne spiciĝas manĝo de mastrina beleco. Edzin’ admirata — edzo malsata.
35. — Virino scias — tuta mondo scias.
36. — Kie diablo ne povas, tien virinon li ŝovas.
37. — La plej danĝera homo — malbona in’ en domo. Malbona virino diablon superas. Virino kolera pli ol hundo danĝera. Virina lango buĉas sen sango. Ne ekzistas savo kontraŭ malbona virino.
38. — Virino havas haron longan kaj saĝon mallongan.
39. — Virina ploro sen valoro. Larmo virina baldaŭ sekiĝas.
40. — Rol’ de virino — bona mastrino. Virta virino straton ne konas.
41. — Ĉiu estis junulo, ĉiu estis pekulo. Pagas maljunaj jaroj por junaj eraroj. Juneco ne scias, maljuneco ne povas.
42. — Jen havu! Jen staras la bovoj antaŭ la monto!
43. — Ĝi havas ankoraŭ signon de demando. Ĝi estas ankoraŭ vortoj de orakolo. La sigelo ankoraŭ ne estas metita.
44. — Bone tiu sidas, al kiu la sorto ridas. Facile estas danci, se la feliĉo kantas. Nevo de papo facile fariĝas kardinalo. Al protekto kaj forto helpas la sorto.
45. — Ĉerpi akvon per kribrilo. Batadi la venton. Melki kaproviron. Kalkuli muŝojn. Tordi ŝnurojn el sablo. Verŝi aeron al aero.
46. — Troa petolo danĝera al kolo. Rido matene — ploro vespere. Tro da libero kondukas al mizero. Tro saltas la rato — ĝin kaptas la kato. Se birdo tro bekas, la katon ĝi vekas.
47. — Oni tondas ŝafinojn, tremas la ŝafoj. Por Paŭlo sperto — por Petro averto. Al hundo bastono — al hom’ leciono.
48. — Kia reganto, tia servanto. Kia paroĥestro, tia paroĥo. Kia drapo, tia vesto.
49. — Kio mia, tio bona.
50. — Eminenta ŝuldanto — malbona paganto.
51. — Ofta festo — malplena kesto. Imiti grandsinjoron — perdi baldaŭ la oron. Ĉe vesto velura suferas stomako. De rigardo tro alta malsaniĝas okulo. Vivo sen modero kondukas al mizero. Vivu stomako laŭ stato de l’ sako. Ne vivu kiel vi volas, vivu kiel vi povas. Estu ĉapo laŭ la kapo.
52. — Ne longe sinjora daŭras favoro. Sinjoro karesas, sed baldaŭ ĉesas.
53. — Ĉiu havas sian propran guston. Ĉiu barono havas sian kapricon.
54. — Ĉiu tajloro havas sian tranĉmanieron.
55. — Akiro kaj perdo rajdas duope. Enspezo postulas elspezon. Tempo prenas, tempo pagas. Hodiaŭ supre, morgaŭ malsupre. Kiel akirite, tiel perdite.
56. — Pli bona io, ol nenio. Pli bone malmulte gajni, ol multe perdi. De ŝafo senlana eĉ lanero taŭgas.
57. — Bona gloro pli valoras ol oro.
58. — Esti sub la ŝuo (de sia edzino).
59. — Inter la blinduloj reĝas la strabuloj. Se homoj mankas, infano ankaŭ estas homo. Se forestas la suno, sufiĉas la luno. El la mizero oni devas fari virton. Mieno fiera al ludo mizera.
60. — Laŭdu belecon de l’ maro, sed ĉe rando de arbaro. Laŭdu la maron, sed restu sur tero.
61. — En malfacila horo eĉ groŝ’ estas valoro. Gardu kandelon por la nokto. Groŝo ŝparita neniam perdiĝas. Ŝparu kiam bone, vi havos kiam bezone.
62. — Danĝera estas bovo antaŭe, ĉevalo malantaŭe, kaj malsaĝulo de ĉiuj flankoj.
63. — Ŝparu groŝon — vi havos plenan poŝon. Kiu groŝon ne respektas, riĉecon ne kolektas. Riĉigas ne enspezo, sed prudenta elspezo. Kiu groŝon ne honoras, eĉ duongroŝon ne valoras.
64. — Singardeman Dio gardas. Kiu sin gardas, tiu sin savas. Gardatan ŝafon eĉ lupo timas. Ne konante la profundecon, ne iru en la riveron.
65. — Sen regalo ne estas balo. Ĉe tablo malplena babilo ne fluas. Malsata stomako orelon ne havas. Malsatulon la fabloj ne nutros. Tablon ornamas ne tuko, sed kuko. Ne karesu per mano, sed karesu per pano.
66. — Kun kiu vi festas, tia vi estas. Eĉ plej bonan ŝipon malbonigas la ventoj. Kiaj kolegoj, tiaj kutimoj. Kun kiu vi kuniĝas, tia vi fariĝas.
67. — Rigardi malafable. Plenblovi la lipojn.
68. — Ĵeti perlojn antaŭ la porkojn. Ne por lupo estas supo.
69. — Kiu batas edzinon, tiu vundas sin mem.
70. — Helpas krako kontraŭ atako. Vazo rompita longe sin tenas. Senfortuloj longe vivas.
71. — Suferinto pli valoras, ol lerninto. Ni forgesas averton, ni memoras la sperton. Batita komprenas aludon. Brogita eĉ sur akvon blovas. Korniko vundita propran voston timas. Saĝa hundo post la vundo.
72. — Vojon batitan herbo ne kovras. Ŝlosilo uzata ruston ne konas. Akvo kura — akvo pura.
73. — Kio fariĝis, jam ne refariĝos. Kio pasis, ne revenos. Kontraŭ faro farita ne helpas medito. Al fiŝ’ kuirita jam akvo ne helpos. Ĝi helpos kiel hirud’ al mortinto.
74. — Kiu bati deziras, trovas bastonon. Por ŝafon formanĝi, lupo trovos pretekston. Por hundon dronigi, oni nomas ĝin rabia. Muso la katon ĉiam ofendis.
75. — Sieĝi ies pordon. Elbatadi ies sojlon.
76. — Batadi kiel fiŝo kontraŭ glacio. Barakti kiel fiŝo ekster la akvo. Turniĝadi kiel serpento. Kuradi kiel venenita muso. Kurbiĝadi kiel diablo en akvo benita. Bataladi kontraŭ la sorto.
77. — Bastono batas, bastono resaltas. Vento sendita tondron reportos.
78. — Per mono, ne per mano punu vilaĝanon.
79. — Amo kaj puno loĝas komune.
80. — Oni batas, malkaresas, kaj eĉ plori ne permesas. Batanto povas argumenti, batato devas silenti.
81. — Oni batas per vipo, por ke sentu la ripo. Oni batas ne la aĝon, sed la vizaĝon.
82. — Malpaculon ĉiu batas. Mordantaj hundoj kuras ĉiam kun vundoj. Fremdan dorson bastoni — ankaŭ sian doni.
83. — Petro parolas sen direkto, sed Paŭlo konjektu. Ŝerce dirite, cele pensite.
84. — Venkiton oni ne batas. Pekinto pentas, kolero silentas. Ne iras hakilo al kolo humila. Peko malnova perdas pekecon. Filo konfesis — patro forgesis.
85. — Du militas — tria profitas.
86. — Nebuligi la okulojn. Ĵeti polvon en la okulojn.
87. — Ne ĉio brilanta estas diamanto. Ŝajno trompas. Ne ĉio utilas, kio brilas.
88. — Li estas preskaŭ mia frato: nepo de kuzo de onklo de konato. Parenco per Adamo.
89. — Pli bona amiko intima, ol parenco malproksima. Pli bona apude najbaro, ol frato post arbaro.
90. — Pli valoras propra ĉemizo, ol fremda plena valizo. Ĉiu por si mem estas la plej kara. Pli kara kapo ol ĉapo. Pronomoj “mia” “min” kaj “mi” en mondo reĝas ĉiam tri.
91. — Vidas okulo, sed mano ne trafas. Proksima kubuto, sed ne por la buŝo.
92. — Pri la lupo rakonto, kaj la lupo renkonte. Ne pentru diablon sur la muro.
93. — Preĝejo proksima, sed Dio malproksima.
94. — Apud propra domo ŝtelisto ne ŝtelas.
95. — Li havas la kapon sur ĝusta loko. Naivuloj jam ne ekzistas.
96. — Ne estas piediranto kolego al rajdanto. Malriĉulo parencojn ne havas. Riĉulo kiel fajro proksime bruligas, malproksime ne varmigas. Por pot’ argila poto fera estas najbaro danĝera.
97. — Riĉa zorgas pri ĉampano, malriĉa pri pano.
98. — Riĉeco estas frato de fiereco. Riĉulo havas kornojn, malriĉulo dornojn. Riĉulo veturas, malriĉulo kuras.
99. — Kiu ne akiras, kiam li povas, tiu poste deziras, sed jam ne retrovas. Tro elektema ricevas nenion. Pli bona — estas malamiko de bona. Ŝiru rozojn en somero, ĉar en vintro ili ne estos.
100. — Tro rapida riĉiĝo diablon ĝojigas. For konscienco, venos potenco. Fasto kaj preĝo riĉecon ne donas.
101. — Oni vivas ne kun mono, sed kun persono. Granda doto kaj oro, sed mankas la koro. Doto koron ne varmigas.
102. — Riĉeco sen gvido kiel ĉevalo sen brido. Pli bona homo sen mono, ol mono sen homo.
103. — Riĉa preparo, sed povo avara. Kion mi povas, tion mi elŝovas. Nur pano kun fromaĝo, sed afabla vizaĝo.
104. — Bovidon mi atendis, infanon Dio sendis. Al malriĉulo infanoj ne mankas.
105. — Vilaĝano kreditas, vilaĝestro pruntas. Festeno kaj ĉaso kaj da ŝuldoj amaso.
106. — Al mono kaj forto humiliĝas la sorto. Ju pli da havo, des pli da pravo.
107. — Kiu riĉiĝas, tiu fieriĝas. Sklavo kun forta mano estas plej granda tirano. Se malriĉulo sukcesas, li ĉiujn forgesas. Al sklavo mon’ ne estas savo — li ĉiam restas sklavo.
108. — Trio plaĉas al Dio.
109. — Se amas Dio, prosperas ĉio.
110. — Dio batas, Dio kompatas. Sonĝo teruras, sonĝo forkuras.
111. — Ankoraŭ Dio ne dormas.
112. — Dio punas laŭ la fortoj.
113. — Dio longe paciencas, sed severe rekompencas.
114. — Dio orfojn ne forgesas. Kun Dio vi iros ĉien, sen Dio nenien. Se Dio ne volas, sanktulo ne helpos.
115. — Dio donis buŝon, Dio donos manĝon. Dio donis infanon, Dio donos por ĝi panon. Se Dio ordonos, eĉ ŝton’ lakton donos.
116. — Ĉirkaŭ sanktuloj diabloj vagas.
117. — Ne atingos krio ĝis la trono de Dio. Senfara plendo ne estas defendo. Reĝo donacis, sed polico minacas.
118. — Kontraŭ bato senatenda ekzistas nenia defendo. Ne atendis, ne esperis — malfeliĉo aperis. Malfeliĉo venas sen alvoko.
119. — Ĉiu por si — por ĉiuj Di’.
120. — Servo al Dio vana ne restas. Ni laboru kaj esperu.
121. — Al Dio servu, diablon rezervu. Dion laŭdu kaj diablon aplaŭdu.
122. — Dion fidu, sed senfare ne sidu. Preĝon faru, sed farunon preparu. Infano ne krias, patrino ne scias.
123. — Ne sanktuloj potojn faras.
124. — Nek por baki, nek por haki.
125. — Danĝero sieĝas, al Dio ni preĝas — danĝero ĉesas, ni Dion forgesas. Dronanto domon proponas, savito eĉ brikon ne donas.
126. — Kiun reĝo protektas, tiun ministro elektas.
127. — Dio puni deziras, li la saĝon fortiras.
128. — Dio donis oficon, Dio donas prudenton.
129. — Kie timo, tie honto. Kiu hontas nenion, ne timas Dion.
130. — Forte sidas, kiu Dion fidas. Dio ne perfidas, se homo lin fidas.
131. — Eĉ inter piuloj ne mankas pekuloj.
132. — Homo proponas, Dio disponas. Homo pafas, Dio trafas. Homo esperas, morto aperas.
133. — Kontraŭ volo de Dio helpos nenio. Dio ĝuste faras, neniam eraras.
134. — Kontraŭ homo fiera Dio estas severa. Al porko Dio kornojn ne donas.
135. — Ĵuri per la barbo de l’ profeto. Ĵuri kaj reĵuri.
136. — Ju pli da ĵuroj, des pli da suspekto. Tro forta ĵuro — la afero ne pura.
137. — Fari al iu bonan lavon. Tani al iu la haŭton. Fari al iu predikon pri moroj.
138. — Okulo ne atentas, dorso eksentas. Okulo ne vidis — pagu la sako.
139. — Nazo supren, vento antaŭen. Fiera mieno — kapo malplena.
140. — De fremda dento ni doloron ne sentas. Propra sufero — plej granda sur tero. Fremda mizero — ridinda afero.
141. — Kio doloras, pri tio ni ploras. Koro tro plena — buŝo parolas. Koro pleniĝas — lango moviĝas.
142. — Al loko dolora ni manon etendas — al loko ĉarma okulojn ni sendas. Kie jukas, tie ni gratas.
143. — Tajloro krimis, botisto pendas. Pagi por fremda festeno. Li havis viandon, mi havis nur oston — li havis la ĝuon, mi pagis la koston.
144. — Malsanan demandu, al sana donu.
145. — Malsano venas rapide, foriras rigide. Malfeliĉo venas rajde, foriras piede.
146. — Por longa malsano kurac’ estas vana. Tro longa sufero — malgranda espero.
147. — Ĉiu havas sian vermon. Najbaro ne ĝemas, kiam boto nin premas.
148. — Fiŝo pli granda malgrandan englutas.
149. — Fiŝo granda naĝas profunde. Grandaj malbonoj — grandaj rimedoj. Granda ŝipo bezonas profundon.
150. — Granda nubo, malgranda pluvo. Monto gravediĝis, muso naskiĝis. Granda telero, malplena kulero.
151. — Ju pli da babilado, des pli da pekado. Kiu multe babilas, pensas malmulte.
152. — Granda ofico — grandaj zorgoj. Ju pli da honoro, des pli da laboro.
153. — Barbo elkreskis, sed saĝon ne naskis. Barbo potenca, sed kapo sensenca. Kresko mamuta, sed saĝo liliputa.
154. — En buŝo Biblio, en koro malpio. Vizaĝo de Katono, sed virto de fripono. Vizaĝo sen kulpo, sed koro de vulpo. Lango miela, sed koro kruela. Per lango flatas, per mano batas.
155. — Griza barbo saĝon ne atestas.
156. — Saĝo barbon ne atendas.
157. — Plena glaso da vino, sed kun guto da veneno. Unu ovo malbona tutan manĝon difektas. Unu fava ŝafo tutan ŝafaron infektas.
158. — Barelo malplena sonas plej laŭte. Rado malbona knaras plej multe. Kiu nenion valoras, plej multe sin gloras.
159. — Sakon kun truo vi neniam plenigos. Al kavo senfunda ŝtopado ne helpas.
160. — Timi sian propran ombron. Kuri de sia propra korpo.
161. — Kiu timas bestaron, ne iru arbaron.
162. — Respektu Dion kaj reĝon kaj obeu la leĝon.
163. — Ne timu hundon bojantan, timu hundon silentan. Kiu bojas, ne mordas.
164. — Ne timu tranĉilon, timu babilon. Vundo pasas, vorto restas. Langa vundo plej profunda.
165. — Kiu ne krimas, tiu ne timas.
166. — Ne maro dronigas ŝipon, sed la ventoj. Ne juĝo kondamnas, sed juĝanto. Juĝanto decidas, kiel li vidas.
167. — Bojas hundo sen puno eĉ kontraŭ la suno. Insulto ne algluiĝas. Hundo bojas, homo vojas.
168. — Disputu komence — vi ne malpacos en fino. Antaŭparolo liberigas de postparolo. Kiu demandas, tiu ne eraras.
169. — Kontraŭ peko batalu, sed pekanton ne tuŝu.
170. — Geamantoj sin pikas. Bato de patrino ne longe doloras.
171. — Kolero pravecon ne donas. Per insulto kaj kolero ne klariĝas afero. Kiu koleras, tiu ne prosperas.
172. — Sinjoroj sin batas, servantoj vundojn ricevas. Kapo pekas, piedoj suferas.
173. — Bato de frato estas sen kompato. Estintaj amikoj plej kruele malpacas.
174. — Oni prenas avide, oni redonas malrapide. Oni prenas per manoj, redonas per piedoj. Prunto amikon forpelas. Selante ĉevalon, oni ĝin karesas.
175. — Vi amas preni, amu redoni.
176. — Li ŝtelas de najbaro, por doni al altaro.
177. — Trafi per la parolo rekte en la vizaĝon. Diri al iu nudan veron.
178. — Pereis ŝafino, pereu ankaŭ la ŝafido. Forfluu infano kune kun la bano.
179. — Bono farita ne estas perdita.
180. — Stomako ne estas spegulo: kion ĝi manĝis, ne vidas okulo.
181. — Titolo sen mono — sensignifa sono. Sur la ventro veluro, en la ventro murmuro. Tablo festena, sed telero malplena.
182. — Malbone kaŝita ŝteliston incitas. Okazo kreas ŝteliston.
183. — Ventro malsata orelon ne havas.
184. — Sata stomako ne lernas volonte.
185. — Nuda kaj kruda, sen groŝo en poŝo. Malriĉa kiel muso preĝeja.
186. — Belaj rakontoj el trans la montoj. En landoj transmaraj estas oraj arbaroj. Pri lando malproksima estas bone mensogi.
187. — Lernado sen fruktoj ne restas. Sperta mano ne restas sen pano.
188. — Ĝi estas ankoraŭ pasero en aero. Ankoraŭ la ezoko ne estas sur la hoko. Ĝi ne eliris ankoraŭ el malproksima nebulo.
189. — Ne iru fadeno antaŭ kudrilo. Restu tajloro ĉe via laboro. Al grandaj sinjoroj grandaj honoroj.
190. — Fari aplaŭdon sur la vangon.
191. — Al la papero ne mankas tolero. Plumo ne sentas, papero silentas.
192. — Ne demandu scienculon, demandu spertulon.
193. — Pri tio jam ĉiuj paseroj babilas.
194. — Sorto donas favoron, sorto donas doloron.
195. — Obstina kiel kapro. Lin tuŝas nek admono, nek ordono.
196. — Bedaŭro kaj ĉagreno ŝuldon ne kovras.
197. — Melku bovon senfine, li lakton ne donos. Draŝi fojnon. Lavu tutan jaron, negro ne blankiĝos.
198. — Forveturis malsaĝa, revenis nur pli aĝa. Forveturis azenido kaj revenis azeno.
199. — Ricevos vulpo por sia kulpo. Venos ŝtelisto al la juĝisto.
200. — Ankoraŭ neniu evitis la sorton. Se decidos la sorto, helpos nenia forto. Pendonto ne dronos.
201. — Havi vinagron en la mieno.
202. — Havi malprofiton.
203. — Esti en sia elemento.
204. — Havi varman lokon.
205. — Esti inter martelo kaj amboso.
206. — Esti en Romo kaj ne vidi la Papon.
207. — Tiel estas, tiel restas.
208. — Farita ne refariĝos. Farita — elstrekita. Falis el mano — prenu satano. For el la manoj — for el kalkulo.
209. — Liveru nur panon, manĝontoj sin trovos. Ju pli da donoj, des pli da amikoj. Tablo kovrita faras amikojn. Kie pano estas, tie musoj ne mankas. Elmetu mielon, muŝoj alflugos.
210. — Malaperis, kiel vaporo. Li jam estas trans montoj kaj maro. Kaptu lin kiel forflugintan venton. Li forpelis siajn piedojn. Malaperis kiel ŝtono en maron. Diris kaj foriris. Li pafis sin for. Forsavis sian korpon kaj animon.
211. — Sen atendo, sen espero venis mizero. El klara ĉielo tondro ekbatis. Mankis al Petro klopodoj, li aĉetis al si domon.
212. — Malsaĝo estas najbaro de mizero. Plej danĝera malsano estas manko de saĝo. En mizero eĉ saĝulo estas malsaĝa.
213. — Per bezono venas mono. Mizero instruas. Malsato donas spriton. Kiu devas, tiu povas. Se stomako doloras, kapo laboras.
214. — Malfeliĉo malofte venas sole. Malfeliĉo venas, malfeliĉon kuntrenas. Malfeliĉoj kaj batoj venas ĉiam kun fratoj. Komenciĝis mizero, ĝi venas per pordo kaj fenestroj. Kie maldike, tie rompiĝas. Ŝipon rompitan ĉiuj ventoj atakas. Fendita ligno facile ekbrulas.
215. — Mizero sur mizero. Maro da mizeroj. Tie ĉi malbone, tie nebone. Kien vi vin turnos, ĉie malbone. Situacio sen eliro. Nek helpeble, nek konsileble. Konsilu kiu povas.
216. — Malfeliĉo komuna estas malpli premanta. Konsoliĝas mizerulo, se li estas ne sola. En kompanio eĉ morto faciliĝas. En amaso eĉ morto estas pli gaja.
217. — En plej alta mizero al Dio esperu. Mizero plej ekstreme, Dio plej proksime. Por ŝafo tondita Dio venton moderigas.
218. — Pelu mizeron tra l’ pordo, ĝi revenos tra l’ fenestro.
219. — Fremda mizero ne estas sufero. Kiu mizeron ne havis, mizeron ne konas. Nur suferinto ŝatas feliĉon. Fremda korpo ne doloras. Oni maron admiras, se oni maron ne iras.
220. — Mizero faras viziton, ne atendante inviton. Kontraŭ malfeliĉoj baro ne ekzistas. Malfeliĉo kaj peko leviĝas sen veko. Neniu scias, kio morgaŭ lin trafos. Hodiaŭ festene, morgaŭ malplene. Sorto ofte alsendas, kion oni ne atendas. Hodiaŭ forto, morgaŭ morto.
221. — Ne veku malfeliĉon, kiam ĝi dormas. Ne voku diablon, ĉar li povas aperi. Ne elvoku lupon el la arbaro. Malfeliĉo sin ne ĝenas, faru geston — ĝi tuj venas.
222. — Deko da pekoj — unu la puno. Du mortojn vi ne havos, de unu vi vin ne savos. De unu bovo oni du felojn ne deŝiras.
223. — Fremda malfeliĉo instruas. Nin instruas eraro, kiun faras najbaro.
224. — De malriĉula manĝo ni guston ne scias. Pri la ŝtrumpa truo scias nur la ŝuo. Fremdan vundon kaŝas vesto. Vundo sekreta doloras plej multe.
225. — Knabon senfortan ĉiuj batoj atingas. Sur arbon kliniĝintan saltas la kaproj. Se vi faros vin ŝafo, la lupoj vin manĝos. Falinton ĉiu atakas. Suferoj sufokas kaj homoj mokas. Se la sorto vin batas, mokantoj ne mankas.
226. — Kiu multon deziras, nenion akiras. Malriĉigas ne nehavado, sed trogranda dezirado. Kiu tro forte la manon svingas, nenion atingas.
227. — Donado de almozoj neniam malriĉigas. Ĝoju kaj festenu, sed malriĉulojn subtenu.
228. — Malriĉeco ne estas malvirto. Manko de oro ne estas malhonoro. Ne insultu mizeran, ne moku malliberan. Malriĉeco ne estas krimo, tamen kondukas al malestimo.
229. — Pli bona ĉifona vesto, ol riĉeco en malhonesto. Pli bona virto sen oro, ol oro sen honoro. Pli bona pura konscienco, ol malpura potenco. Havu poton malgrandan, sed mem estu granda. Vesto eluzita, sed pureco spirita. Mono perdita, nenio perdita, — honoro perdita, ĉio perdita.
230. — Perdi la saĝon. Ricevi muŝon en la cerbon. Perdi la kandelon el la kapo.
231. — Ĝi estas por mi makulo en la okulo. Ĝi fariĝis por mi osto en la gorĝo.
232. — Danci antaŭ iu sur piedoj kaj manoj. Ĉirkaŭflatadi kaj ĉirkaŭflirtadi iun. Karesi al iu la barbon.
233. — Juku la haŭto, sed ne sur mia korpo. Kio min ne tuŝas, kuŝu kiel kuŝas. Sur ĉeval’ de najbaro la ŝarĝo ne pezas. Dancu diabloj, sed ne en mia arbaro. Kion mi ne sentas, pri tio mi silentas.
234. — Konfidu, sed vidu. Tro da konfido kondukas al perfido. Amu Antonon, sed gardu vian monon. Kun urso promenu, sed pafilon prete tenu. Dubo gardas kontraŭ risko. Ni amu nin frate, sed ni kalkulu akurate. Gardu min Dio kontraŭ amikoj, kontraŭ malamikoj mi gardos min mem.
235. — Ne en unu tago elkreskis Kartago. Mi panon ne esperis, subite kuko aperis. Neniam atendita ofte venas subite. Kion jaroj ne donis, ofte minuto alportas.
236. — Homo fidas, feliĉo decidas. Venkas ne forto, venkas la sorto. Feliĉo leĝon ne konas. Kiun la sorto karesas, al tiu ĉio sukcesas. Al feliĉulo eĉ koko donas ovojn.
237. — Barbo potenca, sed kapo sensenca. Kresko mamuta, sed saĝo liliputa. Spiko malplena plej alte sin tenas.
238. — Malgranda birdeto, sed akra ungeto. Guto malgranda, sed ŝtonon ĝi boras. Sen gutoj malgrandaj maro ne ekzistus. Unu sola guto la glason plenigas. Eĉ pinglo povas koron trapiki.
239. — Kiu supren kraĉon ĵetas, sian barbon al ĝi submetas. Sen povo kolero estas ridinda afero.
240. — Ĉiu sezono kun sia bono. Printempo semas, aŭtuno rikoltas.
241. — Ne laŭdu la tagon antaŭ vespero. Ne diru “hop” antaŭ la salto.
242. — Plej bone ridas, kiu laste ridas.
243. — Al glacio printempa kaj al amiko tro nova ne fidu. Al amiko nova ne fidu sen provo.
244. — Valoron de objekto ni ekkonas post difekto. Kion ni havas, por ni ne valoras, — kiam ni ĝin perdis, ni ploras. Post domaĝo venas saĝo. Taksi la sanon ni lernas en malsano. Ĉiuj enterigitoj estas plenaj de meritoj.
245. — En ĉiu kranio regas aparta opinio. Kiom da kapoj, tiom da opinioj.
246. — Kiu levis la piedon, devas ekpaŝi. Kiu sin enjungis, devas tiri. Kiu entreprenis, tiu sin tenu. Kiu komencis kuiri, ne forkuru de l’ fajro.
247. — Tie vi petos, vi tiros, vi nenion akiros. Nenia peno nek provo donos lakton de bovo.
248. — Kio estas farita, estas sankciita.
249. — Esti bone enskribita ĉe iu. Havi ĉe iu krediton kaj meriton.
250. — Bela per vizaĝo, sed ne bela per saĝo. Kapo majesta, sed cerbo modesta. Granda kranio, sed interne nenio.
251. — Ni vidas, kiu ridas, — kiu ploras, ni ne vidas. Ploranton ni evitas, ridanton ni imitas.
252. — En fremda okulo ni vidas ligneron, en nia ni trabon ne vidas. Malproksime vidas, antaŭ la nazo ne vidas. Kritiki estas facile, fari malfacile. Kiu kritikas kuraĝe, mem agas malsaĝe. Propran ĝibon neniu vidas.
253. — Arbaro aŭdas, kampo vidas. La muro havas orelojn.
254. — Pro multo da arboj li arbaron ne vidas.
255. — Kion mi ne scias, tion mi ne envias. Se okulo ne vidas, koro ne avidas. For de l’ okuloj, for de la koro. Antaŭ okuloj ne staras, doloron ne faras.
256. — Laŭ la frukto oni arbon ekkonas.
257. — Koniĝas birdo laŭ flugo kaj homo laŭ ago. Poton taksu laŭ sono, sinjoron laŭ tono.
258. — Vidas okulo, sed mano ne trafas.
259. — Ĉiu eraro estas kulpo. Pro eraro ne praviĝas la faro.
260. — Pagas ne riĉulo, pagas kulpulo. Kiu rompis, tiu pagu. De kiu la kulpo, por tiu la puno. Kiu kaĉon kuiris, tiu ĝin manĝu.
261. — Lumo fariĝos, kulpulo troviĝos. Pagos lupo por la ŝafo. Ankaŭ la lupon atingos la sorto. Por ĉiu ago venas la tempo de pago. Trafos hakilo al ligno malmola. Venos knabeto ankaŭ kun peto. Ankaŭ diablo tondron suferos. La forestanto ĉiam estas malprava.
262. — Ĉiu havas sian guston. Pri gustoj oni disputi ne devas. Kiom da homoj, tiom da gustoj. France saĝa, angle sovaĝa. Ne bela estas amata, sed amata estas bela. Belecon taksas ne okulo sed koro. Eĉ monstron admiras, kiu ame deliras. Ĉiu abomenaĵo trovas sian adoranton.
263. — Malplaĉas nenio, se taksas pasio.
264. — Li estas preskaŭ mia frato: nepo de kuzo de onklo de konato.
265. — Akvo kaj pano servas al sano.
266. — Pli bona pano sen butero, ol kuko sen libero.
267. — Tempo flatas, tempo batas.
268. — Batadi la venton.
269. — En akvo malklara oni fiŝkaptas facile.
270. — Finita kaj glatigita.
271. — Malaperis kiel ŝtono en maron.
272. — Ne konante la profundecon, ne iru en la riveron. Kiu demandas, tiu ne eraras. Kiu sin gardas, tiu sin savas. Antaŭe intencu kaj poste komencu. Longa konsidero savas de sufero.
273. — Ne ekzistas ofico sen benefico. Regna kaso — bona ĉaso. Estro ne malsatas. Kie estas pano, ne mankas panpecetoj. Kiu havas abelojn, havas mielon. Hakado de ligno donas lignerojn. Kiu panon donas, malsaton ne konas. Estas ŝafoj, estos lano.
274. — Peto de barono estas ordono. Sinjoro petas, kvazaŭ dekretas.
275. — Konstrui kastelojn en aero. Konstrui kastelon sur glacio. Kastel’ en aero — malsato sur tero.
276. — En feliĉo ne fieru, en malfeliĉo esperu.
277. — Falis el mano, prenu satano.
278. — Pri la lupo rakonto, kaj la lupo renkonte. Ne pentru diablon sur la muro.
279. — Lupo ŝanĝas la harojn, sed ne la farojn. Vulpo mienon ŝanĝas, sed plue kokidojn manĝas.
280. — Ŝafo kalkulita ne estas savita. Kontraŭ lupo ne helpas kalkulo.
281. — Kiu timas bestaron, ne iru arbaron.
282. — Ne venos rato mem al kato.
283. — Oni lin konas, kiel blankan lupon; kiel makulharan hundon; kiel malbonan moneron.
284. — Lupo sopiras, al arbaro sin tiras. Nutru lupon plej sate, li ĉiam serĉas arbaron. Rano eĉ en palaco sopiras pri marĉo. Ĝibulo ĝis morto restos ĝibulo. Kiu lupo naskiĝis, vulpo ne fariĝos.
285. — Lupo kaptas, sed li ankaŭ enfalas. Buĉas la lupo, oni ankaŭ ĝin buĉos. Longe ŝtelas ŝtelisto, tamen fine li pendos. Longe ĉerpas la kruĉo, ĝis ĝi fine rompiĝas. Sian sorton neniu evitos. Eĉ vulpo plej ruza fine estas kaptata.
286. — Ne ĉio griza estas lupo.
287. — Por ĉiu ago venos tempo de pago.
288. — Se vi faros vin ŝafo, la lupoj vin manĝos.
289. — Inter lupoj kriu lupe. Inter kornikoj ne konvenas predikoj. Inter generaloj parolu pri bataloj. En infero loĝante, kun diabloj ne disputu.
290. — Kiu devas, tiu povas. Neceso ne estas kareso. Neceseco kontraŭvola estas leĝo malmola. Ĝemu kaj ploru, sed ĝis fino laboru. Kriu eĉ raŭke, sed kanti ne ĉesu. Ne volas kokin’ al festeno, sed oni ĝin trenas perforte. Deziru, ne deziru — ordon’ estas, iru! Murmuregas la urso, sed danci ĝi devas. Fiŝo ne iras, sed hoko ĝin tiras.
291. — Ke la lup’ estu sata, kaj la ŝaf’ ne tuŝata. Kontentigi la katon kaj kune la raton. Trafi du celojn per unu ŝtono.
292. — Barbo potenca, sed kapo sensenca.
293. — Perdinta la kapon pri haroj ne ploras.
294. — Oni vokas la bovon ne festeni, sed treni. Ne ekzistas kareso sen intereso. Selante ĉevalon, oni ĝin karesas. Oni lekas la manon, sed celas la panon.
295. — De unu bovo oni du felojn ne ŝiras.
296. — Feliĉo fierigas, malfeliĉo saĝigas. De tro da pano venas malsano. Tro nutrata kapro fariĝas kiel apro. Se al hundo mankas nenio, ĝin atakas rabio. Tro da libero kondukas al mizero.
297. — Voli aŭ ne voli neniu malpermesas. Liberulo iras, kien li deziras. Kiom da koroj, tiom da voloj. Volo kaj deziro leĝojn ne konas.
298. — Bojas hundo sen puno eĉ kontraŭ la suno.
299. — Propra volo ordonon superas. Volo kaj sento faras pli ol prudento. De la volo la ordono pli efikas ol bastono. Jugo propravola ne estas malmola. Kion oni volas, tion oni povas. Volanta kruro ne laciĝas de kuro. Deziru sincere, vi atingos libere.
300. — Kiam kato promenas, la musoj festenas. Mastro en vojo — servantoj en ĝojo.
301. — Pli bona pano sen butero, ol dolĉa kuko sen libero. Pli bona branĉo sennuksa, ol kaĝo plej luksa. Pli feliĉa sinjoro sen havo, ol riĉulo sed sklavo. Vivu mizere, sed vivu libere! Seka panpeco, sed en libereco.
302. — Korvo al korvo okulon ne pikas.
303. — Kiu naskiĝis sciuro, ne fariĝos vulturo. Kia naskiĝis, tia grandiĝis. Plej kuirita kampulo ĉiam restos krudulo. Rano eĉ en palaco sopiras pri marĉo. Ĝibulo ĝis morto restos ĝibulo. En infano vidiĝas, kia homo fariĝos. Nigran kornikon sapo ne blankigos. Difekton de naturo ne kovros veluro. Al farun’ malbonspeca ne helpos la spico. Konservas eĉ karbo la strukturon de l’ arbo. Ĉe vulpoj ĉiam naskiĝas nur vulpoj. Infana inklino restas ĝis la fino.
304. — Al sklavo mon’ ne estas savo, li ĉiam restas sklavo.
305. — Celi anseron, trafi aeron. Trapafadi la aeron. Bruligi al si la lipharojn.
306. — Korniko vundita propran voston timas.
307. — Ŝtelisto ŝteliston ne perfidas. Korvo al korvo okulon ne pikas. Lupo lupon ne manĝas. Parenc’ al parenco ne malhelpas intence. Sango komuna reciproke sin altiras. Sango ne silentas, sian sangon ĝi sentas.
308. — Ne kredas ŝtelisto, ke honestaj ekzistas. Ĉiu mezuras aliajn laŭ sia mezurilo. Kion mem mi faras, tion ĉie mi flaras.
309. — Okazo faras ŝteliston. Malfermita kelo tentas al ŝtelo. Oni priŝtelas ne riĉulon, sed sengardulon.
310. — Oni komencas per ŝteletoj kaj finas per ŝtelegoj. Infano ŝtelas ovon, grandaĝulo ŝtelas bovon. Ne trovante bovinon, oni ŝtelas kokinon.
311. — Kiu ŝteliston regalas, mem ŝteliston egalas. Ŝtelaĵokaŝisto mem estas ŝtelisto. Kiu pri ŝtelo silentas, tiu ŝtelon konsentas. Ne ŝtelus ŝtelistoj, se ne ekzistus kaŝistoj.
312. — Longe ŝtelas ŝtelisto, tamen fine li pendos.
313. — Ŝteletiston oni batas, ŝtelegiston oni ŝatas.
314. — Kiu tro sin pravigas, tiu mem sin kulpigas. Sur la ŝtelisto brulas la ĉapo. Scias la kato, kies lardon ĝi manĝis. Se en kor’ io sidas, vizaĝo perfidas. Kiu resonis, tiu sin donis. Sendemanda ekprotesto estas ofte kulpatesto. Tablon frapas tajloro, tuj tondilo eksonas.
315. — Ne kaptita — ne punita. Suspekto pruvon ne egalas. Por pendigi ŝteliston, antaŭe lin kaptu.
316. — Ŝteli ĉe ŝtelisto estas malfacile. Ĉe mastro ŝtelisto la servantoj ne ŝtelas. Ŝtelisto ŝteliston evitas, ĉar li tie ne profitas.
317. — Apud propra domo ŝtelisto ne ŝtelas.
318. — Ne kotas besto en sia nesto.
319. — Ricevis bandito laŭ sia merito. Kia fripono, tia bastono.
320. — Unufoje ŝtelinta restas ĉiam ŝtelisto. Unu fojon ŝtelis pomon kaj perdis por ĉiam honestan nomon.
321. — Al la malamik’ en kuro faru ponton kun plezuro. Ne pelu tiun, kiu mem forkuras.
322. — Ne fidu amikon, kiu havas jam flikon. Timu lupon edukitan kaj malamikon repacigitan. Surmeto rompas, komparo trompas.
323. — Estinta amiko estas plej danĝera malamiko. Plej kruela estas redono por farita bono. Kiu neniun savis, malamikojn ne havas. Por via bono vin regalas bastono. Putrado de fiŝo komenciĝas de l’ kapo. Batu malbonulon, li vin flatos, — kisu, li vin batos.
324. — Feliĉo fierigas, malfeliĉo saĝigas.
325. — Li mensogas maŝine. Mensogas kiel kalendaro; kiel gazeto; kiel funebra parolo. Li mensogas tiel, ke la muroj krakas.
326. — Mensogo kaj ŝtelo estas du fratoj.
327. — Sen mensoga rekomendo ne iros la vendo. Por vendisto mensogo estas necesa apogo. Kun vero severa komercaĵo forvelkos. Nenia konstruo povas esti sen bruo. Se vendisto ne mensogas, li aĉetanton ne allogas.
328. — Vi ne kredas, ne aŭskultu, sed min ne insultu. Iom da malvero ne estas danĝero.
329. — Mensogu kiom vi volas, sed memoru kion vi parolas. Kiu volas mensogi, devas bone memori. Kaŝu kiom vi povos, mensogo sin elŝovos.
330. — Temp’ estas mono. Temp’ estas valoro simile al oro.
331. — Tempo toleras, sed vero aperas. Plej bona kuracisto estas la tempo. Al pec’ pecon algluas, kiu neston konstruas.
332. — Alia tempo, aliaj moroj.
333. — Gast’ en tempo malĝusta estas ŝtono sur brusto.
334. — Tempo venos, zorgon prenos. Venos tempo, venos konsilo. Kiu vivos, tiu vidos. Prokrastita ne estas perdita. Tempo kaj cirkonstancoj saĝon alportas. Sperto saĝon akrigas. Eĉ malsaĝulon sperto instruos.
335. — Bone sukcesu, sed ankaŭ nin ne forgesu.
336. — Ne ĉiam estas festo, venos ankaŭ fasto. Ne ĉiam estas sankta Johano.
337. — Ne ĉio griza estas lupo. Ne juĝu pri afero laŭ ĝia ekstero. Ne ĉiu bojato estas ŝtelisto. Ofte ĉapo de kampulo kovras kapon de saĝulo.
338. — Ne ĉio brilanta estas diamanto. Ne ĉio utilas, kio brilas.
339. — Eksplodema kiel pulvo. Li ne toleras eĉ muŝon sur la muro. Li ekscitiĝas kiel bolanta lakto. Li estas flamiĝema kiel rezina ligno. Li havas muŝon en la kapo.
340. — Oni akceptas laŭ vizaĝo, oni forlasas laŭ saĝo. Unua atesto estas la vesto. Kia oni vin vidas, tia oni vin taksas. Kiun vesto ornamas, tiun homoj ekamas. Vesto homon prezentas.
341. — La unua trovita. Ĉio taŭgas, kio venas.
342. — Al ĉiu sinjoro estu lia honoro. Al ĉiu sanktulo apartan kandelon. Al ĉiu frato lian parton. Kiu flatas al ĉiu, plaĉas al neniu.
343. — Ankoraŭ neniu plaĉis al ĉiu. Kontentigi ĉiujn eĉ anĝelo ne povas. Ŝiru vin en du partojn, la mondo trian postulos. Kiu servas al ĉiu, al si mem malutilas. Kiu por ĉiuj laboras, pri si mem ne memoras. Oni ne povas sin movi laŭ ĉiu vento aparte. Azenon komunan oni batas plej multe. Klopodi pri ĉies favoro estas pleje malsaĝa laboro.
344. — Ne povas ĉiu homo esti pap’ en Romo. Ne ĉiuj havas egalan feliĉon. Ne ĉiu papereto estas banka bileto. Ne el ĉiu ligno oni faras violonon.
345. — En ĉiu objekto troviĝas difekto. Ĉio havas sian “sed” kaj “se”. Ĉiu medalo du flankojn posedas.
346. — Pro eraro ne praviĝas la faro.
347. — Al ĉiu besto plaĉas ĝia nesto. Ĉiu vulpo sian voston laŭdas. Al ĉiu sia propra estas ĉarma kaj kara. Sia estas kara pli ol la najbara. Simio al simio plaĉas pli ol ĉio.
348. — Naskiĝas fianĉino por sia fianĉo. Edzo kaj edzino — ĉiela difino. Fianĉon de l’ sorto difinitan forpelos nenia malhelpo. Ĉiu “li” havas sian “ŝi”. Multaj svatiĝas, feliĉulo edziĝas.
349. — Ĉiu mano al si altiras. Pli kara estas kap’ al ĉapo. Ĉiu por si mem estas la plej kara.
350. — Kio mia, tio bona.
351. — Ĉia dono estas bono.
352. — Ĉiu propran saĝon posedas. Montroj kaj konsiloj estas facilaj. Zorgu pri vi, kaj nenion pli. Ne ŝovu nazon en fremdan vazon. Ne iru al fremda anaro kun via regularo. Restu tajloro ĉe via laboro.
353. — Se ĉiu balaos antaŭ sia pordo, tiam en la tuta urbo estos ordo. Ĉiu klopodu nur en sia metio, tiam al la urbo mankos nenio.
354. — Kion vi pripenas, tio al vi venas. Ĉiu kreas sian forton, ĉiu forĝas sian sorton. Kion vi semas, tion vi rikoltos. Kiel oni sternas, tiel oni dormas.
355. — Ĉiu iras, kiel saĝ’ al li diras. En sia afero ĉiu juĝu libere. Ĉiu manĝas, kiel li aranĝas. Ĉiun demandu, sed mem al vi komandu.
356. — Ĉiu komenco estas malfacila. Plej granda potenco kuŝas en la komenco.
357. — Al ĉiu konvenas, kio al li apartenas. Ĉio sia estas plej ĉarma. Por patrino ne ekzistas infano malbela. Ne bela estas kara, sed kara estas bela.
358. — En sia korto ĉiu kok’ estas forta. En la propra sia domo ĉiu estas granda homo. Mia loĝejo — mia reĝejo. Inter miaj muroj estu miaj plezuroj. Kie mi disponas, tie mi ordonas.
359. — Ĉiu sin gvidas, kiel li vidas. En ĉiu brusto estas sia gusto. Birdo kantas laŭ sia beko.
360. — Ĉiu por si, por ĉiuj Di’.
361. — Ĉiu angulo kun sia sanktulo.
362. — Ankoraŭ neniu plaĉis al ĉiu.
363. — Deko da pekoj — unu la puno.
364. — Ne ĉiu fianĉiĝas, kiu svatiĝas. Fianĉiĝo ne estas edziĝo. Al promeso oni ne kredas, — kredu, kiu posedas. Marĉandado aĉeti ne devigas.
365. — Ne juĝu pri afero laŭ ĝia ekstero.
366. — Ne en ĉiu afero estu severa. Ne ĉion oni devas severe ekzameni. Iafoje oni devas okulon fermeti.
367. — Ne ĉiu havas egalan feliĉon.
368. — Ne ĉiu ĝibulo estas sanktulo. Kapuĉo monaĥon ne faras.
369. — Ĉiu persono kun sia bezono. Ĉiu havas sian ŝarĝon. Ĉiu havas sian kaŝitan mizeron. Najbaro ne ĝemas, kiam boto nin premas. Ĉiu familio havas sian kriplulon.
370. — Ĉiu barono havas sian kapricon.
371. — Kiom da homoj, tiom da gustoj.
372. — Ne ekzistas naiva vulpo, ne ekzistas homo sen kulpo.
373. — Elektu edzinon laŭ deveno kaj ne laŭ mieno. Per oreloj, ne per okuloj, edzinon elektu. Ŝtelu malproksime, edziĝu proksime. Edziĝo najbara garantias de eraro.
374. — De elekto tro multa plej malbona rezulto. Kiu elektas tro multe, ricevas nenion. Elektadis sen fino, edziĝis kun porkino. Kaprica fianĉino restos eterne fraŭlino.
375. — Ordigi al iu la kapon. Doni lecionon de moroj.
376. — Li pulvon ne elpensis. Li ne havas kapon de ministro.
377. — Mizero havas talentan kapon.
378. — El kanto oni vortojn ne elĵetas. Karakteron al kanto donas la tono.
379. — Ne elverŝu la malpuran, antaŭ ol vi havas la puran. Ne kraĉu en puton, ĉar vi trinki bezonos. Eĉ bagatelo povas servi al celo.
380. — Li estas portreto de sia patro.
381. — Balaaĵon el korto eksteren ne elportu. Lerneja sekreto ne iru al gazeto. Tolaĵon malpuran lavu en la domo.
382. — Kiu garantias, trankvilon ne scias. Mi lin liberigis, li min saĝigis. Rekomendo kondukas al plendo.
383. — De rigardo tro alta malsaniĝas okulo.
384. — Ne ŝovu nazon en fremdan vazon.
385. — De manĝo malriĉula ni guston ne scias.
386. — En ĉiu aĝo devas kreski la saĝo. Homo lernas la tutan vivon. Vivu, progresu, sed lerni ne ĉesu. Plej saĝa maljunulo ne estas tro saĝa. Por sperto kaj lerno ne sufiĉas eterno.
387. — Vivon travivi estas art’ malfacila. Vivo glate ne fluas, ĉiam batas kaj skuas.
388. — Fianĉiĝis — por ĉiam ligiĝis. Edzo kaj edzino — ĉiela difino.
389. — Certaĵo kaj leĝo kiel amen en preĝo. Vera kiel vorto de profeto.
390. — Kun konfido neniam rapidu. Kiu ne konfidas, tiu ne bedaŭras. Vulpo faras oferon — atendu danĝeron. Se ezoko piiĝis, gobio ne dormu. Se lupo ekpentis, ŝafo atentu. En nomo de l’ ĉielo, sed pro bono de l’ felo. Parolo anĝela, sed penso pri ŝtelo. Ne kredu al orelo, kredu al okulo. Ne ĉiu raporto estas vera vorto. Ne kredu al parolo sen propra kontrolo. Famo kredon allogas, sed tre ofte mensogas.
391. — Kiu semas venton, rikoltos fulmotondron. Kia la semo, tia la rikolto. Kia sono, tia resono.
392. — Eĉ plej bonan ŝipon malbonigas la ventoj.
393. — Nek ĝojo, nek malĝojo daŭras eterne. Kio komenciĝis, tio ankaŭ finiĝos. Ne sama la vento blovas konstante. Ne ĉiam daŭras malbona vetero, ne ĉiam daŭras homa sufero. Eĉ por plej terura tago venas vespero. Ankaŭ al ni la suno eklumos. Ankaŭ al nia nesto venos iam la festo. Venas rido post minaco, kaj paciĝo post malpaco. Diablo ne ĉiam unu pordon sieĝas. Post la fasto venas festo.
394. — Ĉirkaŭ sanktuloj diabloj vagas.
395. — Al loko dolora ni manon etendas, al loko ĉarma okulojn ni sendas.
396. — Dio manĝon donacis, sed la dentoj agacas. Kiu multe profitas, ankaŭ perdon ne evitas. Bone kreskas la herbo, sed ĉevalo jam mortis. De la manoj ĝis lipoj la sup’ elverŝiĝis.
397. — Post kolero venas favoro. Post vetero malbela lumas suno plej hela.
398. — Hakado de ligno donas lignerojn. Kiu panon donas, malsaton ne konas. Ne ekzistas ofico sen benefico.
399. — Ne ekzistas fumo sen fajro. Kie fumo leviĝas, tie fajro troviĝas.
400. — Pro limoj kaj baroj malpacas najbaroj. Malpaco pro limo fariĝas kutimo, malpaco pro kredo fariĝas heredo.
401. — Kie ĵuron vi aŭdas, malbonon suspektu.
402. — Geamantoj sin pikas. Dentoj mordas la langon, tamen ambaŭ sin amas.
403. — Kie estas mielo, tie muŝoj ne mankas. Al kuko kaj kaso ĉiam venas amaso.
404. — Kie minaco, tie malpaco. Disputoj kondukas al malpaco. Ju disputo pli forta, des pli multaj la vortoj. Ligno fendita facile flamiĝas. Kontraŭ vesto malbona konspiras ĉiu ŝtono. Manon malkvietan ĉiu muro atakas.
405. — Kie sklav’ regadon havas, tie mastro baldaŭ sklavas.
406. — Laboro kondukas al honoro kaj oro. Laboro fortigas, ripozo putrigas. Kiu laboras kaj deziras, tiu akiras, — kiu mem ne penas, nenio al li venas. Pano buŝon ne serĉas. Kiu amas la liton, ne akiros profiton. Kiu volas panon, ne dorlotu la manon. Rezonado kaj filozofado panon ne donas.
407. — Kie dento doloras, tien iras la lango.
408. — Tien okuloj iras, kion la koro deziras.
409. — Kie pano estas, tie musoj ne mankas. Plena kaso ŝteliston altiras. Malfermita kelo tentas al ŝtelo.
410. — Kie lumo ekzistas, ankaŭ ombro troviĝas. Neniu sanktulo estas sen makulo.
411. — Kie regas la forto, tie rajto silentas. Kiu havas la forton, havas la rajton.
412. — Kie timo, tie honto.
413. — Feliĉo kaj riĉo envion elvokas.
414. — Kie maldike, tie rompiĝas.
415. — Virino scias, tuta mondo scias.
416. — Romo estas tie, kie estas la papo.
417. — Kion oni volas, tion oni povas.
418. — Kuraĝa homo en sia domo. Bravulo kontraŭ muŝo, sed muŝo kontraŭ bravulo. El post la arbo li estas bravulo.
419. — Karesi al iu la barbon. Paroli dolĉe en la orelon.
420. — Fari al iu ursan kareson. Karesi kontraŭ la haroj. Ludi kun iu ludon de pugnoj. Vivi kun iu kiel hundo kun kato. Montradi al si reciproke la dentojn.
421. — Komenci per flato kaj fini per bato. Komenci per Dio kaj fini per diablo.
422. — Ne karesu per mano, sed karesu per pano.
423. — Paca silento, ke ne blovas eĉ vento. Konsento konstruas, malpaco detruas.
424. — Vidas okulo, sed mano ne trafas.
425. — De l’ koro spegulo estas la okulo. Kion koro portas, vizaĝo raportas. Al koro penetro per okula fenestro.
426. — Teni la okulojn en streĉo. Rigardi per ambaŭ okuloj. Havi orelojn sur ĝusta loko.
427. — Ne iru okuloj super la frunton. Kiu tro alten rigardon direktas, tiu tre baldaŭ okulojn difektas. Kiu rigardas ĉielon, maltrafas sian celon.
428. — Okulo avidas ĉion kion vidas. Tuta jam sata, sed okulo malsatas. Okuloj estas pli grandaj ol la ventro. Fortoj leporaj, kaj kapricoj sinjoraj.
429. — For de l’ okuloj, for de la koro. En ĉeesto amata, en forest’ insultata.
430. — Rostita kolombeto ne flugas al buŝeto.
431. — Trafi per la parolo rekte en la vizaĝon. Diri al iu nudan veron.
432. — Okulo de mastro pli ol beno de pastro. Ne kredu al orelo, kredu al okulo.
433. — Per tro multa varto malboniĝas la farto. Tro da kuiristoj kaĉon difektas.
434. — Timo havas grandajn okulojn.
435. — Okulo ne atentas, dorso eksentas.
436. — Popolo diras, Dio diras. Famo ne flugas, se kaŭzo ne estas.
437. — Se io venas al buŝo, buŝon ne fermu.
438. — Ŝerce dirite, cele pensite.
439. — Malsaĝa kiel ŝtipo. Mankas klapo en lia kapo.
440. — Malsaĝulo kaj infano parolas la veron. Kion saĝulo ne komprenas, ofte malsaĝa divenas. Malsaĝulo ofte estas profeto.
441. — Malsaĝulo ŝtonon ĵetis, dek saĝuloj ĝin ne atingos. Ofte ligis malsaĝulo kaj saĝuloj malligi ne povas. Malsaĝulo malpacigis kaj dek saĝuloj repacigi ne povas. Malsaĝulo ĉie sian nomon skribas.
442. — Malsaĝulo diris vorteron, saĝulo komprenas la tutan aferon. Por saĝulo sufiĉas aludo. Por malsaĝulo bastono — por saĝulo leciono.
443. — Prediki al surduloj. Aŭskulti kiel ĥinan predikon.
444. — Kiu tro alten rigardon direktas, tiu tre baldaŭ okulojn difektas.
445. — Formanĝis en merkredo, ne serĉu en vendredo. Ŝparu kiam bone, vi havos kiam bezone.
446. — Sen laboro ne venas oro.
447. — Okulo ne atentas, dorso eksentas. Se okulo ne vidis, pagas la poŝo. Blindulo kartojn ludi ne devas. Per eraro ne praviĝas la faro. Senkonscie vi agis, konscie vi pagos.
448. — Pli bone fleksiĝi, ol rompiĝi. Kiu mordi ne povas, kisi ekprovas.
449. — Fari el iu arkon. Teni iun per fera mano. Butonumi iun malvaste. Enpremi iun en funelon.
450. — Paroli per vortoj kovritaj. Danci kiel kato ĉirkaŭ poto. En ŝerco kaj ludo ofte sidas aludo. Al vi oni predikas, kaj nin oni pikas. Por Paŭlo sperto — por Petro averto.
451. — Kiu ĉion senpripense parolas, aŭdos tion, kion li ne volas.
452. — Parolanto semas, aŭdanto rikoltas.
453. — Parolo estas arĝento, oron similas silento.
454. — Ju pli da babilado, des pli da pekado.
455. — Kiu multe parolas, malamikon konsolas. Ju pli oni babilas, des pli oni al si malutilas. Tro multe da salo malbonigas la manĝon. Pli bone ne sali, ol sali tro multe. Sciu elokventi, sciu ankaŭ silenti. Montras parolo, kion cerbo valoras. Mia lango — mia malamiko. Kiu langon ne tenas, mem sin malbenas.
456. — Plej bona sprito estas silento.
457. — Vi sekrete vorton diros, ĝi tra l’ tuta mondo iros. Vi sekretos al edzino, ŝi sekretos al fratino, kaj tiel la sekreto promenados sen fino.
458. — En dom’ de pendigito pri ŝnuro ne parolu. Sprit’ en tempo ne ĝusta estas tre malbongusta.
459. — Granda parolisto estas duba faristo. Vortojn ŝparu, agojn faru.
460. — De parolo ĝis faro estas tre malproksime. El la buŝ’ multaj vortoj eliras, sed ne ĉiuj ion diras.
461. — Kio doloras, pri tio ni ploras.
462. — Ne bezonas la kapo konsilon de kruroj. Ovo kokinon ne instruas. Lecionoj al profesoro estas vana laboro. Fiŝo scias pri naĝo ankaŭ sen via saĝo.
463. — Pensoj iras trans limo sen pago kaj timo.
464. — Kiu kapon posedas, kombilon jam trovos. Kapo estas por tio, ke ĝi zorgu pri ĉio.
465. — Pro kapo malsaĝa suferas la kruroj. Sinjoroj sin batas, servantoj vundojn ricevas.
466. — Piedo ne atentis, kapo eksentis. Mano pekis, dorso pagas.
467. — Staris, ekfaris. Per la kapo malsupren. Eksalte senhalte.
468. — Pekinto pentas, — kolero silentas. Ne iras hakilo al kolo humila.
469. — Kiom da kapoj, tiom da opinioj. Kiom da juĝantoj, tiom da juĝoj. Iras ĉiu kruro laŭ sia plezuro.
470. — Vundan lokon protektis, alian difektis.
471. — Kiu perdis la kapon, ne bezonas jam ĉapon. Ne valoras bofilo, kiam mortis filino.
472. — Estinta amiko estas plej danĝera malamiko.
473. — Malsato ne estas frato.
474. — Malsato plej bone gustigas la manĝon. Ĉe stomako malsata ne kapricas palato.
475. — Se malsato turmentas, lupo timon ne sentas. Pli efike ol bato pelas malsato. Malplena sako tentas al peko. En malsata familio mankas harmonio.
476. — Stomako malsata nur pri pano meditas. Malsata stomako orelon ne havas. Por honoro ni dankas, se manĝ’ al ni mankas.
477. — Sata malsatan ne povas kompreni. Plena stomako laŭdas la faston.
478. — Se stomako doloras, kapo laboras.
479. — Nuda kaj kruda, sen groŝo en poŝo.
480. — Hom’ malesperas, Dio aperas.
481. — Malriĉulo rabiston ne timas. La dorm’ estas bona, se mankas la mono. Kontraŭ nehavo eĉ juĝo silentas. De nehavanto eĉ reĝo nenion ricevos.
482. — Pli bona io, ol nenio.
483. — Ne venas mont’ al monto, sed homo homon renkontas.
484. — Monto gravediĝis, muso naskiĝis.
485. — Kio post la montoj kuŝas, tio nin neniom tuŝas.
486. — Belaj rakontoj el trans la montoj.
487. — Stari por iu kiel muro kaj turo.
488. — Promesi orajn montojn.
489. — Ĝibulo ĝis morto restos ĝibulo.
490. — Ju homo pli fiera, des puno pli severa. Pro homo fiera ĝojas infero. Malhumileco estas kara plezuro. Fiereco venas antaŭ la falo. Altan arbon batas la fulmo. Kiu leviĝis fiere, baldaŭ falos al tero.
491. — Fiera mieno — kapo malplena.
492. — De zorgoj, ne de jaroj, blankiĝas la haroj. Rusto manĝas la feron, kaj zorgo la homon.
493. — Urtikon frosto ne difektas.
494. — Venas ĉagreno sen granda peno. Malfeliĉo inviton ne atendas. Malfeliĉo kaj peko leviĝas sen veko. Ne voku diablon, ĉar li povas aperi.
495. — De plendo kaj ploro ne foriĝas doloro. Bedaŭro kaj ĉagreno ŝuldon ne kovras.
496. — Unu floras, alia ploras. Por unu — festeno, por alia — ĉagreno. Por malsanulo forto, por kokido la morto. Ŝafo donas sian lanon, por ke mastro havu panon.
497. — Kiun malĝojo ne turmentis, tiu ĝojon ne sentas.
498. — Kontraŭ doloro helpas bona humoro.
499. — Ne ĉiam daŭras malbona vetero, ne ĉiam daŭras homa sufero.
500. — Fremda doloro ne kondukas al ploro. Petron kruro doloras, Karolo ne lamas. Kiu sentas — ploras, kiu vidas — nur ridas.
501. — Ne bedaŭru hieraŭan, ne atendu morgaŭan, ne forlasu hodiaŭan. Kio pasis, ne revenos. Kio pasis, nin forlasis. Se la tempo forblovis, ni jam helpi ne povas; kio post ni aperos, ni de ĝi ne suferos. Faru vian aferon, Dio zorgos ceteron.
502. — Ĝi jam staras al mi en la gorĝo.
503. — Sidi en laboroj ĝis super la oreloj.
504. — Alpremi iun al muro.
505. — Venis tranĉilo al la gorĝo. Situacio sen eliro. Nek transnaĝeble, nek transireble. La vivo staras sur la karto. Sola vojo libera al la fundo rivera.
506. — Krii el la tuta gorĝo.
507. — Ne helpas ploro al doloro. Ne servas larmo anstataŭ armo. Larmoj pravecon ne pruvas. Larmoj ŝuldon ne pagas. Plendoj stomakon ne plenigas. Ne sufiĉas ploro al kreditoro.
508. — Alia urbo, alia moro. Kion Parizo aplaŭdas, Berlino mallaŭdas. Aliaj domoj, aliaj homoj. En ĉiu angulo alia postulo. Kurbiĝu hoko laŭ postuloj de l’ loko.
509. — Se neĝas sur la monto, estas malvarme en la valo.
510. — Nek al teksto, nek al preteksto. Saltadi el unua al deka. Saltadi ĉirkaŭ afero, kiel blovata neĝero.
511. — Per paroloj li bruas, tutan urbon detruas. Granda parolisto, malgranda faristo. Kontraŭ muŝoj bravulo, kontraŭ homoj timulo. En sia dometo li estas atleto. Sukcesa venkanto de pordoj malfermitaj. Kuraĝa mieno antaŭ propra kameno. En sia angulo li estas bravulo. Brava batalanto kontraŭ plado bolanta.
512. — Kuraĝo ĉion atingas. Kiu ne riskas, tiu ne havas. Kiu kuraĝe aliras, facile akiras.
513. — Ĝi glitas de li kiel pizo de muro.
514. — Kaldrono ridas pri poto kaj mem estas kota. Azen’ al azeno riproĉas malsaĝon. Ridas blindulo pri lamulo. Ambaŭ floroj de samaj valoroj. Unu pasero alian valoras. De sama koloro, de sama valoro. El sama tero devenas, saman sukon entenas.
515. — Li havas truon en la manplato.
516. — Ĝi estas mustardo post la manĝo.
517. — Ne batalu pot’ el tero kontraŭ kaldrono el fero. Kiu forton ne havas, ĉiam malpravas. Kiu havas forton, havas rajton. Al venko rajto venas, se ĝin forto subtenas.
518. — Kia la poto, tia la kovrilo. Kia la kapo, tia la ĉapo. Kia la birdo, tia la kaĝo. Kia la homo, tia lia nomo. Kia ago, tia pago. Kiel oni vin taksas, tiel oni vin regalas.
519. — Edzino pli elverŝas per funelo, ol edzo enverŝas per sitelo.
520. — Post alkutimiĝo doloras disiĝo.
521. — Laboro lacigas, sed akiro ĝojigas. Maldolĉa por la lango, sed saniga por la sango. Sanigaĵo malbongusta, sed efiko plej ĝusta. Ne laciĝos mano, ne fariĝos pano. Ne venas honoro sen laboro.
522. — Lernado havas maldolĉan radikon, sed bonan efikon. Scienco havas semon enuan, sed frukton bonĝuan.
523. — Muso satiĝis, faruno malboniĝis.
524. — Sen fajro ne brulas eĉ pajlo. Se brulas nenio, fumo ne iras.
525. — Forĝu feron dum ĝi estas varmega. Fleksu arbon dum ĝia juneco. Lernu juna, por esti saĝa maljuna. Se junulo ne lernis, maljunulo ne scias. Kiu ne akiras, kiam li povas, tiu poste deziras, sed jam ne retrovas. Ŝiru rozojn en somero, ĉar en vintro ili ne estas. Okazon kaptu ĉe l’ kapo, ĉar la vosto estas glita. Se elsaltas la okazo, ĝi rompiĝas kiel vazo. Atendis, meditis, ĝis en tombon englitis.
526. — Ĉe l’ freŝa faro. Kun la peko en mano.
527. — Sidi sur pingloj.
528. — Kia regalato, tia regalado. Se oni amas la gaston, oni zorgas la paston.
529. — Se la gasto meritas, eĉ lia hundo profitas. Se la gasto estas amata, eĉ lia servanto ne restas malsata. Kiu hundon mian batas, min mem ne tre ŝatas.
530. — Gasto tro petata foriras malsata. Almozpetanto sinĝena restas kun sako malplena.
531. — Agrabla estas gasto, se ne longe li restas. Gasto kiel fiŝo baldaŭ fariĝas malfreŝa.
532. — Gast’ en tempo malĝusta estas ŝtono sur brusto. Por gasto ne petita mankas kulero. Por malfrua gasto restas nur osto.
533. — Gasto sen avizo estas agrabla surprizo.
534. — Gasto havas akrajn okulojn. Sidas gasto minuton, sed vidas la tuton.
535. — Kiu venas plej frue, sidas plej ĝue. Kiu pli frue venas, pli frue muelas. Kiu pli frue venas, pli bonan lokon prenas.
536. — Ĉie estas varme, sed hejme plej ĉarme.
537. — Kaŝu malbenon kaj faru bonan mienon. Vole-nevole. Kiu devas, tiu elekti ne povas. El la neceseco oni devas fari virton. Se devigas neceso, faru kun kareso.
538. — Faras rabon kaj ŝtelon, por oferi al Dio kandelon. En buŝo Biblio, en koro malpio. Sanktfigurojn ornamas kaj homojn malamas.
539. — Ĝi estas por mi ĥina scienco.
540. — Fungon englutis! Li bruligis al si la lipharojn. Li foriris kun longa nazo.
541. — Stari per unu piedo en la tombo.
542. — Altan arbon batas la fulmo. Kie estas sufero, estas ankaŭ espero. Post vetero malbela lumas suno plej hela.
543. — Sonĝo teruras, sonĝo forkuras.
544. — Kiu multe minacas, ne estas danĝera. Kiu multe parolas, ne multe faras. Ne timu hundon bojantan, timu hundon silentan. Ne ĉio batas, kio tondras. Ne ĉiu hundo bojanta estas hundo mordanta. Bojas hundo sen puno eĉ kontraŭ la suno. Hundo bojas la vojon, vento portas la bojon. Hundo bojas, homo vojas. Sen povo kolero estas ridinda afero. Kiu minacas, tiu avertas. Koko krias fiere, sed ne danĝere. Li minacas per fingro en la poŝo. Minacoj ne mortigas. Minacas dento al la vento. Kolero montras malsaĝulon.
545. — Barelo malplena sonas plej laŭte.
546. — Tondro kampulon memorigas pri Dio. Ekzistas ezoko, ke fiŝetoj ne dormu. Dormus leporo, se ĝi ĉason ne timus.
547. — Ankaŭ por diablo tondro ekzistas.
548. — Pli da bruo, ol da faro. Bruo potenca, nula esenco. Multe da peno, neniom da pano. Monto gravediĝis, muso naskiĝis. Ludi ventobatadon. Granda nubo, eta pluvo. Granda frakaso en malgranda glaso.
549. — Por sia oro ĉiu estas sinjoro. Mono mondon regas. Montru moneron, ĉio fariĝos. Per mono eĉ silento fariĝas elokvento. Plena sako ĉiun mastron al vi klinos. Al tiu ĉio cedas, kiu monon posedas.
550. — Li tenas la nazon supren.
551. — Nur tiu ne eraras, kiu neniam ion faras. Peko kaj eraro estas ecoj de l’ homaro. Homo senpeka neniam ekzistis.
552. — Pekon serĉi oni ne bezonas. De peko kaj mizero estas plena la tero. Kiu ne pekis, kiu ne eraris? Malfeliĉo kaj peko leviĝas sen veko. Eĉ kiu plej bone pafas, tamen iam maltrafas. Eĉ sur la suno troviĝas makuloj. Eĉ kontraŭ pastra prediko troviĝas kritiko. Eĉ plej ruza vulpo en kaptilon falas.
553. — Pekas junuloj kaj pekas maljunuloj. Ne ekzistas juneco sen kapricoj, nek maljuneco sen malicoj. Eĉ kvar piedoj de ĉevalo ĝin ne savas de falo. Sango bolas, juneco petolas. Ne ĉiam per aĝo mezuriĝas la saĝo. Maljunaj jaroj, sed ne saĝaj faroj.
554. — Se peko trafas, eĉ bastono ekpafas. Sorto ofte alsendas, kion oni ne atendas.
555. — Por peko senkonscia puno nenia. Filo konfesis, patro forgesis.
556. — Fajron estingas akvo, pekon pardono. Pekinto pentas, kolero silentas. Ne iras hakilo al kolo humila. Post konfeso venas forgeso.
557. — Peke akirita ne estas profita.
558. — Dion kolerigis, homojn ridigis. Suferoj sufokas kaj homoj mokas.
559. — Animo al paradizo deziras, sed pekoj retiras. Deziro tre granda, sed mankas la forto. Volus kato fiŝojn, sed la akvon ĝi timas.
560. — Iele, iome, duone malbone.
561. — Kontraŭ peko batalu, sed pekanton ne tuŝu. Kontraŭ peko prediku, sed pekinton pardonu.
562. — Vivis puninde, mortis ridinde. Kia vivo, tia morto.
563. — Malplena sako puŝas al peko. Sako malplena sin rekte ne tenas.
564. — Trafi per la vizaĝo en koton. Enbatiĝi.
565. — Kiu ludas kun koto, malpurigas la manojn. Se vi ŝafo fariĝos, lupoj ne mankos. Se vi sidos en branoj, vin manĝos la porkoj.
566. — Se lipo dikiĝas, ventro maldikiĝas. Kiu koleras, tiu perdas. Pastro ŝafon ne prenas, ĝi hejmen revenas. Kiu okazon forŝovas, ĝin jam ne retrovas. Kie ne estas konsileble, tie ne estas helpeble.
567. — Dolĉe ŝmiri al iu la lipojn. Nutri per promesoj. Promesi orajn montojn.
568. — Fluis sur lipoj, sed en buŝon ne trafis. Ĝi iris al li preter la buŝon.
569. — Li havas ankoraŭ la lakton sur la lipoj. Li havas ankoraŭ printempon en kapo. Li ĵus elrampis el la ova ŝelo. Li ne frapis al si ankoraŭ la kornojn.
570. — Silente! Ne movi la buŝon! Ne ekpepi! Sidi kiel muso sub balailo.
571. — Kiu levis la piedon, devas ekpaŝi. Kiu sin enjungis, devas tiri. Kiu entreprenis, tiu sin tenu. Kiu amas honoron, amu laboron. Kiu amas ĝuon, amu ankaŭ enuon.
572. — Petolu, diboĉu, sed poste sorton ne riproĉu. Petolado sen mezuro ne kondukas al plezuro. Longe ĉerpas la kruĉo, ĝis ĝi fine rompiĝas. Longe ŝtelas ŝtelisto, tamen fine li pendos. Buĉas la lupo, oni ankaŭ ĝin buĉos.
573. — Juneco petolis, maljuneco malsatos. Senlaboreco estas patrino de ĉiuj malvirtoj.
574. — Multe en kapo, sed nenio en poŝo. Multe da sprito, sed neniom da profito.
575. — Muelilo haltas, muelisto eksaltas. Se silentas draŝejo, malpacas loĝejo.
576. — Aŭ festo, aŭ fasto. Aŭ festene, aŭ malplene. Aŭ ĉio, aŭ nenio. Aŭ kuseno sub ripo, aŭ bato per vipo. Aŭ plej riĉa stato, aŭ plena malsato. Aŭ ministran postenon, aŭ pundoman katenon.
577. — Laboro donas bonstaton, mallaboro malsaton.
578. — Ofta festo, malplena kesto. Imiti grandsinjoron, perdi baldaŭ la oron. Kiu ĉion formanĝis en tago, malsatos vespere.
579. — Bela birdo! Dando el reĝa hundejo.
580. — Ĝi tuŝas lin, kiel akvo anseron. Ĝi glitas de li kiel pizo de muro. Ĝi eĉ ne tuŝas lian orelon. Vi povas eĉ haki lignon sur lia kapo. Ĉio estas por li kiel polvero sur la tero. Li zorgas pri ĝi kiel pri neĝo pasintjara. Tra unu orelo eniras, tra la dua eliras.
581. — Senlanigu, sed ne senhaŭtigu. Eliri sen frakaso el granda embaraso. Senplumigi kokinon, ne vekante mastrinon.
582. — Ĝi staras ankoraŭ malproksime en la kampo. Ankoraŭ multe vi kuros, ĝis vi alkuros. Ankoraŭ la gajno ne estas en la mano. La manĝota fiŝo estas ankoraŭ en la rivero. Ĝi estas ankoraŭ birdo sur la tegmento. Ĝi estas ankoraŭ pasero en aero. Inter la mano ĝis la buŝo ofte disverŝiĝas la supo.
583. — Li ne estas el la grandaj saĝuloj. Li ne elpensis la filozofian ŝtonon. Li vidas nur ĝis la pinto de sia nazo.
584. — Post alkutimiĝo doloras disiĝo. Ju pli malproksimen la vojo, des pli da larmoj. Amo pli kora, disiĝo pli dolora. Post dolĉa vino restas acida vinagro.
585. — Kiu iras trankvile, iras facile. Tro rapida akcelo ne kondukas al celo. Tro rapida faro estas nur baro. Rapidu malrapide. Kiu tro pelas, nur malakcelas.
586. — Pri la lupo rakonto, kaj la lupo renkonte. Ne elvoku lupon el la arbaro.
587. — Servo postulas reservon. Vi amas preni, amu redoni. Vi min manĝigos, mi vin trinkigos. Kiu donacon prenas, tiu sin katenas. De kantado senpaga doloras la gorĝo.
588. — Donacetoj subtenas amikecon.
589. — Pli valoras vinagro donacita, ol vino aĉetita.
590. — Al ĉevalo donacita oni buŝon ne esploras.
591. — Oni donacas por speso kaj laborigas por spesmilo. Kiu akceptas donacon, perdas la pacon.
592. — Por nenio oni faras nenion. Nenia ago fariĝas sen pago. Senpaga estas nur la morto, sed ĝi kostas la vivon.
593. — Donaco nesincera estas donaco infera. Unu fojon oni donas kaj tutan vivon fanfaronas. Donacon reprenu kaj mian vivon ne venenu. Ne donu kaj ne boju. Li donas peceton da pano kaj bategon per mano. Plena glaso da vino, sed kun guto da veneno. Li salutas profunde kaj mordas hunde. Mielo sur lango, kaj glacio en koro. Lango miela, sed koro kruela. Ĉe tro ĝentila ekstero mankas sincero.
594. — Pli feliĉa estas donanto ol prenanto.
595. — Doni ovon, por ricevi bovon. Bovo prenita, koko donita kaj — kvita.
596. — Pafi — maltrafi. Celis paseron, trafis anseron. Pelis pavon, falis kavon.
597. — Malaperis kiel vaporo. Li pafis sin for.
598. — Fari al iu bonan lavon. Fari al iu predikon pri moroj. Tani al iu la haŭton.
599. — Ĵeti polvon en la okulojn. Nebuligi al iu la okulojn.
600. — Nobelo promesojn disdonas, kampulo promesojn plenumas. Per promesoj estas pavimita la infero.
601. — Plej facile promeso rimiĝas kun forgeso. Dronanto domon proponas, savito eĉ brikon ne donas. Promeso ne satigas. Venis mizero, — helpu min, frato; pasis mizero, — for, malamato. Danĝero sieĝas, al Dio ni preĝas; danĝero ĉesas, ni Dion forgesas.
602. — Sub seruro promesojn tenu, sed doninte ne reprenu. Estu sinjoro de via vorto. Vorto donita estas kiel leĝo. Pripensu malrapide kaj agu decide. Dek fojojn mezuru, unu fojon detranĉu. Antaŭe intencu kaj poste komencu.
603. — Li estas la portreto de sia patro.
604. — Silentu donante, parolu ricevante.
605. — Dio donis oficon, Dio donas kapablon.
606. — Kion Dio ne donis, perforte ne postulu.
607. — Donu fingron al avidulo, li tutan manon postulas. Se vi donas mielon, donu ankaŭ kuleron.
608. — Ne rapidu, trankvile decidu. Ne rapidu insulti, volu aŭskulti. Ne aŭskultinte, ne kondamnu. Juĝanto devas havi du orelojn.
609. — Paco al lia cindro! Li ripozu trankvile!
610. — Dio donis, Dio prenis.
611. — Dio donis buŝon, Dio donos manĝon.
612. — Ju pli oni posedas, des pli oni avidas. Oni estas riĉa neniam sufiĉe. Dum la manĝado venas apetito.
613. — Se Dio ne aranĝos, lupo vin ne manĝos.
614. — Nuksoj venis, kiam dentoj elfalis. Post morto kuracilo jam estas sen utilo. Ĝi estas kiel mustardo post la manĝo.
615. — Almozoj ne malriĉigas. Dio al vi donis, por ke vi povu doni.
616. — Ne havante, oni petas; ricevinte, forĵetas. Bono posedata ne estas ŝatata. En juneco logas, en maljuneco tedas. Nin ĉiam ravas, kion ni ne havas. Juneco ne scias, maljuneco ne povas.
617. — Ĉia dono estas bono.
618. — Du botoj faras paron. Bela paro por altaro. Sinjorino kaj sinjoro, unu alian valoras.
619. — Ne taŭgas du ursoj por unu nesto. En unu sako du katoj, ĉiam mordoj kaj gratoj. Du sinjoroj en unu bieno, du mastrinoj ĉe unu kameno — neniam vivas sen reciproka malbeno.
620. — Nomo egala, sed esenco mala.
621. — Ĝi havas ankoraŭ signon de demando. Ĉio dependas de “se” kaj “kiam”. La sama afero, sed kun la kapo al tero. Sama buŝo blovas varmon kaj malvarmon. Vizaĝo agrabla kaj ungo diabla.
622. — Unu saĝo estas bona, du estas pli bonaj. Pli da okuloj, pli da certeco.
623. — Certe, kiel duoble du kvar. Certaĵo kaj leĝo, kiel amen en preĝo.
624. — Du kontraŭ unu prezentas armeon. Kontraŭ tuta kohorto eĉ Herkulo estas malforta.
625. — Deko da pekoj, unu la puno. De unu bovo oni du felojn ne deŝiras. Per unu ŝtono oni du ĵetojn ne faras.
626. — Al du sinjoroj samtempe oni servi ne povas.
627. — Ankoraŭ neniu plaĉis al ĉiu.
628. — Kiu ĉasas du leporojn, kaptas neniun. Kiu tro multe deziras, nenion akiras. Kiu kaptas tro vaste, konservas malmulte.
629. — Ĉiu medalo du flankojn posedas.
630. — Du mortojn vi ne havos, de unu vi vin ne savos.
631. — El du malbonoj pli malgrandan elektu.
632. — Veturi sur sia paro da kruroj.
633. — Ne serĉu bonan arbaron, serĉu bonan najbaron. Kiu havas bonan najbaron, havas bonan tagon.
634. — Malpli da havo, malpli da zorgoj.
635. — Li havas nek ĉelon, nek kelon.
636. — Matenas, vesperas — kaj tago malaperas.
637. — Tago aranĝas, tago ŝanĝas. Tago tagon sekvas, sed ne similas. Hodiaŭ festene, morgaŭ malplene. Hodiaŭ forto, morgaŭ morto. Vitro kaj feliĉo ne estas fortikaj. De majesta ĝis ridinda estas nur unu paŝo.
638. — Ĉiu morgaŭ havas sian zorgon.
639. — Tago festa — for aferoj. Festotaga laboro estas sen valoro.
640. — Laŭdu tagon nur vespere. Antaŭ vespero ne estu fiera.
641. — Dio donis tagon, Dio donos manĝon.
642. — En la tago de la sankta Neniamo. En la triĵaŭda semajno.
643. — En luma tago.
644. — Mono kuras al mono. Mono monon naskas. Al bona ĉasisto iras mem la besto. Riveretoj fluas al riveroj.
645. — Mono fluas al riĉulo, batoj al malriĉulo.
646. — La dorm’ estas bona, se mankas la mono.
647. — Sen mono en urbon ne iru. Ne ekzistas mono, ne ekzistas dono. Kiu havas nenion, estas nenio.
648. — Pli da mono, pli da zorgo. Pli da havo, pli da klopodoj. Klopodo estas kun mono, sed sen ĝi pli malbone.
649. — Neniom da oro, sed bona gloro.
650. — Ora ŝlosilo ĉion malfermas.
651. — Mono odoron ne havas, sian devenon ne diras. Eĉ plej nigra bovino donas lakton nur blankan. Sapo blankecon ne havas, tamen blanke ĝi lavas. Kurba estas la ligno, sed rekte ĝi brulas.
652. — Kia pago, tia ago.
653. — Hodiaŭ pagi vi devas, morgaŭ kredite ricevos.
654. — Amo estas forta, sed mono pli forta. Amo faras ion, mono ĉion. Eĉ kaprino plaĉas, se la doto sufiĉas.
655. — Li havas pli da mono ol da bezono. Li havas pli da mono, ol li povas kalkuli.
656. — Interkonsento estas pli bona ol mono.
657. — Amaso da mono kaj titolo de barono.
658. — Ŝparu kiam bone, vi havos kiam bezone.
659. — Spesmilo vojon trabatas. Kiu bone ŝmiras, bone veturas.
660. — Mono estas reĝo, mono estas leĝo. Al tiu ĉio cedas, kiu monon posedas. Sen mono oni estas nulo, kun mono — saĝulo.
661. — Naskiĝu, edziĝu kaj mortu — ĉiam monon alportu.
662. — Mono amas kalkulon. Bonaj kalkuloj, bonaj kunuloj. Amikon karesu, sed kalkuli ne forgesu. Amikeco aparte, afero aparte. Ju pli precizaj la kalkuloj, des pli fortika la amikeco. Negocaj aferoj estas severaj.
663. — Por mia mono mi ankaŭ estas barono. Mi ankaŭ lokon sur la tero okupas.
664. — Kiu speson ne tenas, tiu al spesmilo ne venas. Kiu malmulton ne ŝatas, multon ne meritas. Sen speso unua ne ekzistas la dua. Ĉiuj milionoj konsistas el milonoj. Unu guto plenigas la glason.
665. — El lia mano ĉiu monero elglitas.
666. — Tro da enspezo ne estas tro da pezo. Tro da bono ne turmentas. Spesmilo superflua poŝon ne ŝiras. De pli da suko ne malboniĝas la kuko.
667. — Pli facile estas perdi vilaĝon, ol akiri domon.
668. — Malsaĝa kiel ŝtipo.
669. — Fleksu arbon dum ĝia juneco.
670. — Sur arbon kliniĝintan saltas la kaproj. Knabon senfortan ĉiuj batoj atingas. Se la arbo falis, ĉiu branĉon derompas.
671. — Pro multo da arboj li arbaron ne vidas. En arbaro sidis kaj arbojn ne vidis.
672. — Arbo krakanta venton ne timas.
673. — Hakado de ligno donas lignerojn.
674. — Unu orienten, alia okcidenten.
675. — Kurba estas la ligno, sed rekte ĝi brulas.
676. — Teni iun per fera mano.
677. — Teni la okulojn en streĉo. Havi la orelojn sur ĝusta loko. Streĉi la orelojn.
678. — Teni sian langon en la buŝo. Kiu sian langon katenas, Dio lin benas. Kio el la dentoj elsaltas, en la lipoj ne haltas. Mastro elbabilis, gastoj ne silentos. Vi sekrete vorton diros, ĝi tra l’ tuta mondo iros. Vi sekretos al edzino, ŝi sekretos al fratino, kaj tiel la sekreto promenados sen fino.
679. — Amu domon novan kaj amikon malnovan.
680. — La mano lin jukas. Malpaculo.
681. — Via dekstra mano ne sciu, kion faras la maldekstra.
682. — Li estas preskaŭ mia frato: nepo de kuzo de onklo de konato.
683. — Li parolas sen senco kaj sen interligo. Nek al temo, nek al celo. Muele sencele.
684. — Li ne estas el la regimento de timuloj. Li dentojn prunti ne bezonas. Al li ne mankas defendo kontraŭ ofendo. Li havas la kapon fortike sur la kolo. Li estas homo sperta kaj lerta.
685. — Miraklo inter mirakloj.
686. — Infano ne krias, patrino ne scias. Kiu ne petas, tiu ne ricevas. Kiu frapas, al tiu oni malfermas.
687. — Dio donis infanon, Dio donos por ĝi panon. Pli da infanoj, pli da manoj. Pli da infanoj, pli da beno. Ju pli la infanoj bezonas, des pli Dio al vi donas.
688. — Bonaj infanoj gepatrojn feliĉigas, malbonaj ilin entombigas.
689. — Kia naskinto, tiaj naskitoj. Ne falas frukto malproksime de l’ arbo. Kien kudrilo iras, tien fadenon ĝi tiras. Kia patrino, tia filino. Hundo bonrasa estas bona por ĉaso. Plej juna katido musojn jam pelas.
690. — Malgrandaj infanoj kaŭzas laboron, grandaj — doloron.
691. — Bojas hundido, kiel ĝi aŭdas de hundoj.
692. — Infanon malbonigas ne petolado, sed malbona kamarado.
693. — Kiu cedas al sia infano, ĝin pereigas per propra mano. Vergo doloras, sed saĝon ellaboras.
694. — En juneco ni petas, en maljuneco forĵetas.
695. — Fabeloj por infanoj.
696. — Mi ne povas kapti en ĝi la sencon. Ĝi estas por mi volapukaĵo. Venis fino al mia latino.
697. — Bonfaron oni facile forgesas. Malbonon oni memori ne ĉesas, bonon oni baldaŭ forgesas.
698. — Plej kruela estas redono por farita bono. Kiu neniun savis, malamikon ne havas. Kiam pasanto jam trinkis, li la puton insultas.
699. — Kiu bone agas, timi ne bezonas. Pura ĉielo fulmon ne timas. Pura konscienco estas plej granda potenco. Foresto de ofendo estas plej bona defendo.
700. — Ne ekzistas honoro sen laboro.
701. — En ĉiu malbono estas iom da bono. Eĉ plej granda malbono al bono kondukas.
702. — Plibono estas malamiko de bono. Kiu bone sidas, tiu lokon ne ŝanĝu. Eĉ ŝtono verdiĝas, se ĝi longe ne moviĝas. Kiu konstante lokon ŝanĝas, neniam sin aranĝas. En ĉiu transloĝiĝo estas parto de ruiniĝo.
703. — En la bona malnova tempo.
704. — Iri for en bona hor’. Enpakiĝu kaj foriĝu. En bona ordo tra la pordo!
705. — Forportu vian pakaĵon kaj havaĵon!
706. — Kiu povas antaŭvidi! Pri nenio oni povas ĵuri. Ne voku diablon, ĉar li povas aperi.
707. — Pri havo najbara oni estas malavara. El fremda poŝo oni pagas facile. El fremda ledo oni tranĉas larĝe.
708. — Se ne venas per bona vorto, oni prenas per forto.
709. — Bona famo sin trenas testude, malbona kuras rapide. Famo laŭte krias, ĉiuj ekscias. Truon de l’ honoro flikos neniu tajloro.
710. — Pli bona estas virto sen oro, ol oro sen honoro. Vesto eluzita, sed pureco spirita. Mono perdita, nenio perdita; honoro perdita, ĉio perdita.
711. — Pli bona estas vorto afabla, ol kuko agrabla. De vorto ĝentila ne doloras la lango.
712. — Dio scias bone pri niaj bezonoj.
713. — Kiu havas oron, havas honoron.
714. — Troviĝas bonaj homoj en la mondo.
715. — En bona horo!
716. — Ĉasaĵo ĉasanton ne atendas.
717. — Pli valoras kontenta spirito, ol granda profito. Kontentulo estas pli feliĉa, ol homo plej riĉa.
718. — Konfido naskas konfidon.
719. — Kiam havo malaperis, saĝo aperis. Saĝa estas la frato post ricevo de l’ bato. Estis la tempo, ni ne komprenis, — pasis la tempo, la saĝ’ al ni venis. Post la fino de l’ batalo estas multe da kuraĝuloj. Post la batalo preĝo ne helpas. Rajdi sur ĉevalo oni ne lernas sen falo. Kiam kato jam formanĝis, forpelado ne helpos.
720. — Okulo ne atentas, — dorso eksentas.
721. — Li trafis el sub pluvo en riveron. El flamo sin eltiris, en fajron eniris. Tapiŝon ne deziris, maton akiris. Trafi de Scilo al Ĥaribdo. Ne volis rajdi sur ĉevalo, ekrajdis sur azeno.
722. — En la tago de la sankta Neniamo.
723. — Trafis pugno pugnon. Trafis falĉilo sur ŝtonon. Trafis hakilo al ligno malmola. Hakilo estas tranĉa, sed ne cedas la branĉo. Ankaŭ diablo tondron suferos. Renkontiĝis la kato kun sentima rato. Trovis malbonulo malbonulon pli grandan.
724. — Doni al iu la baton de morto. Elpeli iun el la mondo de la vivuloj. Enpremi en la teron.
725. — Eĉ guto malgranda, konstante frapante, traboras la monton granitan.
726. — Enbati al si en la kapon. Ripetado estas plej bona lernado. Hako post hako estas la plej efika atako.
727. — Li diris adiaŭ al la mondo surtera. Li faris sian lastan translokiĝon.
728. — Ĝis la edziĝo ĝi resaniĝos.
729. — Longa dormado ŝuldojn kreskigas. Lupo dormanta ŝafon ne kaptas. Kiu dormas longe, vivas mallonge.
730. — Virino havas haron longan kaj saĝon mallongan.
731. — Ĝi estas ankoraŭ malproksime en la kampo.
732. — Ŝuldo ne bruas, tamen dormon detruas. Malsato malfortigas, ŝuldo suferigas. Nenio pli grandan mizeron prezentas, ol se sano mankas kaj ŝuldoj turmentas. Ŝuldoj kaj mizero estas najbaroj.
733. — Ŝuldo estas unua heredanto.
734. — Ŝuldo ne makulas, sed pagon postulas. Kiu ŝuldojn estingas, riĉecon atingas. Riĉa estas tiu, kiu ŝuldas al neniu.
735. — Pago de ŝuldanto estas bona en ĉiu kvanto. De malbona ŝafo estas bona eĉ tufo.
736. — Hodiaŭ pagi vi devas, morgaŭ kredite ricevos.
737. — Ŝuldo ne rustiĝas, ŝuldo ne mortiĝas. Ŝuldo havas longan vivon. Ŝuldon tempo ne kuracas.
738. — Ŝuldo kaj mizero estas najbaroj.
739. — Prunto amikon forpelas. Oni prenas per manoj, redonas per piedoj. Perdiĝas per pruntedono amiko kaj mono.
740. — Kapricoj de grandsinjoroj kaj multego da kreditoroj. Luksa la vesto, sed malplena la poŝo. Eminenta ŝuldanto, malbona paganto.
741. — Li sidas en ŝuldoj ĝis super la ŝultroj. Li havas pli da ŝuldoj en la urbo, ol da haroj en la barbo.
742. — Bedaŭro kaj ĉagreno ŝuldon ne kovras. Ne helpas plendo nek ploro kontraŭ kreditoro.
743. — Vilaĝano kreditas, vilaĝestro prunteprenas.
744. — Se okulo ne vidas, koro ne avidas.
745. — Farita via faro, nun adiaŭ, mia kara! Plenumita via ofico, nun pasis via vico! Pano estas alportita, korbo estu forĵetita.
746. — For! Forigu lin!
747. — Feliĉo venas gute, malfeliĉo venas flue.
748. — Kion Dio ne donis, tion perforte ne serĉu. Kiu malmulte deziras, feliĉon akiras. Kontentulo estas pli feliĉa, ol homo plej riĉa.
749. — Bona estas domo nova kaj amiko malnova.
750. — Pli facile estas vilaĝon perdi, ol domon akiri. Pli facile estas multe elspezi, ol malmulte enspezi.
751. — Ĉie estas varme, sed hejme plej ĉarme. Bona estas Romo, sed tro malproksima de nia domo. Bona estas fremdlando, sed aliaj tie loĝu. Hejma dometo estas kiel patrineto. Al ĉiu besto plaĉas ĝia nesto. Mia loĝejo estas mia reĝejo. En propra angulo ĉiu estas fortulo.
752. — Inter fremdaj ŝi estas edzino-anĝelo, kun la edzo ŝi estas demono kruela.
753. — Kiam kato promenas, la musoj festenas.
754. — Pli bone estas havon fordoni, ol kun homoj malpaci. Pli bona estas paco feliĉa, ol havo plej riĉa. Pli valoras paco malbona, ol malpaco plej bona.
755. — Ne ŝovu la nazon en fremdan vazon.
756. — Mankas klapo en lia kapo. Li havas cerbon ne tro potencan. Li havas en la cerbo tro multe da herbo.
757. — Kun sia tuta posedo kaj heredo. Kun sia tuta domo kaj havo.
758. — Urson evitu, duonpatrinon ne incitu.
759. — Kiel li meritis, tiel li profitis. Prave li ricevas. Prave punite laŭmerite.
760. — Vojon batitan herbo ne kovras.
761. — Kiu ĉe l’ vojo konstruas, tiun ĉiu instruas. Ju laboro pli publika, des pli granda la kritiko.
762. — Kio multe kostas, multe valoras. Kio kostas malmulte, kostas plej kare.
763. — Kara estas dono en minuto de bezono. Kiu donas rapide, donas duoble. Pli valoras tuj ovo, ol poste bovo. Kara estas ovo, kiam venas la Pasko. Ju pli granda bezono, des pli granda la prezo.
764. — Pli kostas la sako, ol la tuta pako. Tro kara aranĝo por malkara tagmanĝo. Ne valoras la faro la koston de l’ preparo. La ludo kandelon ne valoras. La felo tanadon ne valoras. Ne valoras la akiro eĉ la penon de l’ deziro.
765. — Sia estas kara pli ol najbara.
766. — Homo bagatelema.
767. — Pro eraro ne praviĝas la faro. Okulo ne atentas, — dorso eksentas.
768. — Riĉigas ne enspezo, sed prudenta elspezo. Kiu groŝon ne respektas, riĉecon ne kolektas.
769. — Ĝi estas nek lakto, nek selakto. Ĝi estas nek viando nek fiŝo. Fluidaĵo sen difino, nek vinagro nek vino. Nek pikite, nek hakite. Ĉesis esti vino, sed vinagro ne fariĝis.
770. — Kiam filino edziniĝis, multaj fianĉoj troviĝis. Kiam pasis la aĝo, aperas la saĝo. Aperas prudento, kiam pasis la momento.
771. — Se vi volas filinon, flatu la patrinon. Pro amo al la kandelo kato lekas la kandelingon.
772. — Li eĉ el sablo vipojn tordas. Por li eĉ la muso ne estas sen felo.
773. — Senlanigu, sed ne senfeligu.
774. — Sinjoroj sin batas, servantoj vundojn ricevas.
775. — Ekzistas ezoko, por ke fiŝetoj ne dormu.
776. — Kurba estas la ligno, sed rekte ĝi brulas.
777. — Tremo atakas. La haroj streĉiĝas. Li tremas, kiel aŭtuna folio.
778. — Pli bone estas ŝviti ol tremi.
779. — Oni tondas ŝafinojn, — tremas la ŝafoj. Al vi oni predikas kaj nin oni pikas. Por Paŭlo sperto, — por Petro averto.
780. — Aliaj tempoj, aliaj moroj.
781. — Alian ne mallaŭdu, vin mem ne aplaŭdu. Ne kondamnu alian, oni vin ne kondamnos. Kritiki estas facile, fari malfacile. En fremda tegmento li flikas truon kaj en propra ne vidas la fluon. Estu saĝa homo en via propra domo. Sonorilo vokas al preĝejo kaj mem neniam eniras. En fremda okulo ni vidas ligneron, en nia ni trabon ne vidas. Montroj kaj konsiloj estas facilaj. Ne ŝovu la nazon en fremdan vazon. Aliajn gvidas kaj mem ne vidas. Pli facile estas regi ol agi.
782. — Kiu fosas sub alia, falos mem en la foson. En via malica regalo vin atendas ankaŭ pokalo. Kiu havas malican celon, ofte perdas sian propran felon.
783. — Propra opinio ne estas leĝo por alia. Ekzemplo proponas, sed ne ordonas. Kio al unu donas forton, al alia donas morton. Komparo ne estas pruvo. Kion rajtas leono, ne rajtas azeno. Kio konvenas al sciuro, ne konvenas al vulturo.
784. — Amikon montras malfeliĉo.
785. — Amiko — intimulo. Amiko en ĝojo kaj ploro.
786. — Estinta amiko estas plej danĝera malamiko. Pecon detranĉitan al la pano ne regluu.
787. — Kun kiu vi festas, tia vi estas.
788. — Amiko fidela estas trezoro plej bela.
789. — Unu amiko malnova pli valoras ol du novaj. Ŝatu amikon laŭ la dato de akiro.
790. — Por amiko intima ne ekzistas vojo malproksima. Por amiko komplezo neniam estas tro peza. Amiko de amiko estas ankaŭ amiko. Se amiko petas, li neniam ripetas.
791. — Ne rapidu kun fido antaŭ longa kunesido.
792. — Amiko estas kara, sed mi mem estas pli kara. Pli valoras propra ĉemizo ol fremda plena valizo. Pli kara estas kapo ol ĉapo.
793. — Amikon ŝatu, malamikon ne batu. Al Dio plaĉu, sed sur diablon ne kraĉu. Se vi povas, profitu, sed aliajn ne incitu.
794. — Kun urso promenu, sed pafilon prete tenu.
795. — Apud plena manĝotablo ĉiu estas tre afabla. Sako ne sonas, — amiko ne konas.
796. — Gardu min Dio kontraŭ amikoj, — kontraŭ malamikoj mi gardos min mem. Ĉe plej granda fido memoru pri perfido.
797. — Unu malamiko pli difektas, ol cent amikoj protektas.
798. — Amikeco aparte, ofico aparte. Ne ekzistas en komerco amikeco nek ŝerco. Juĝo komencita paciĝon ne malhelpas.
799. — Danci laŭ ies fajfilo.
800. — Homo esperas, — morto aperas. Mizero faras viziton, ne atendante inviton. Ne atendita, ne esperita ofte venas subite. Homo proponas, Dio disponas. Neniu vidas, kio lin insidas. Inter pokalo kaj lipoj povas multe okazi. Cent jarojn silentis kaj subite sin prezentis. Miljaroj ne povis, — minuto elŝovis.
801. — Ne esperite, ne sonĝite. El aero al tero.
802. — Antaŭe intencu kaj poste komencu. Antaŭ la lango laboru la cerbo.
803. — Malsaĝulo de ĉiuj flankoj. Kapo kun herbo, sen guto da cerbo. Malsaĝa kiel ŝtipo. Mankas klapo en lia kapo.
804. — Malsaĝulo ŝtonon ĵetis, dek saĝuloj ĝin ne atingos.
805. — Al malsaĝulo ne helpas admono, nur bastono.
806. — Malsaĝulon oni batas eĉ en la preĝejo. Malsaĝulo kiel tamburo, — kiu pasas, lin batas.
807. — Por malsaĝulo bastono — por saĝulo leciono.
808. — Ofte ligis malsaĝulo kaj dek saĝuloj malligi ne povas.
809. — Komplezema malsaĝulo estas pli danĝera ol malamiko. Pli bona estas saĝa malamiko, ol malsaĝa amiko. Se vi sendis malsaĝulon, sendu kontrolon.
810. — Malsaĝulo ne griziĝas nek senhariĝas.
811. — Malsaĝuloj kreskas mem, sen plugo kaj sem’.
812. — Malsaĝulon favoras feliĉo. Kiu saĝon ne havas, Dio lin savas. Ofte saĝulo vivas malriĉe kaj malsaĝulo feliĉe. Pli helpas guto da feliĉo, ol barelo da saĝo.
813. — Atakis lin horo malsaĝa. Lia cerbo iris promeni.
814. — Li estas en acida humoro.
815. — Perdi la kuraĝon. Lasi fali la manojn. Liaj flugiloj paraliziĝis.
816. — Kuiriston vaporo satigas. Ne ekzistas ofico sen benefico. Kiu panon donas, malsaton ne konas.
817. — Malaperis kiel vaporo.
818. — Kio iras el koro, venas al koro. Konfido naskas konfidon.
819. — Lia animo forkuris en la pinton de la piedo. Frosto lin atakis. Li tremas kiel aŭtuna folio. Vento al li ekflugis sub la haŭto. Atakis teruro, ektremis la kruro.
820. — Vesto eluzita, sed pureco spirita.
821. — Fremda animo estas abismo sen limo. Por fremda koro ne ekzistas esploro. Fremda medito estas kaŝita.
822. — Vivi kun iu en fido kaj konfido. Vivi kun iu en intima amikeco. Ili vivas per unu animo en du korpoj.
823. — Havi larĝan konsciencon. Kovri la buŝon de sia konscienco. La konscienco lin ne turmentas.
824. — Diri la puran veron.
825. — Kiom la koro deziras.
826. — Tio ĉi estas laŭ lia gusto. Li prenos kaj benos. Tute ĝuste laŭ lia gusto. Ĝi estas al li tre bonvena. Venas kvazaŭ vokita kaj petita. Ĝi estas akvo al lia muelilo.
827. — Raporti pri ĉiuj cirkonstancoj kaj nuancoj. Rakonti ĉion faritan kaj kaŝitan. Malkovri antaŭ iu sian koron. Kion koro sentas, lango prezentas. Kio en la kapo, tio sur la lango.
828. — Li havas siajn kapricojn.
829. — Stariĝi obstine. Kontraŭstari per ĉiuj fortoj. La haroj disstariĝas.
830. — Kie fumo leviĝas, tie fajro troviĝas.
831. — Tie iras fumo per densaj nuboj.
832. — Malgranda estas la flamo, tamen ne mankas la fumo.
833. — Sako alenon ne tenas, ĝi baldaŭ elvenas. Tuso kaj amo ne estas kaŝeblaj. Nenia peketo restas longe sekreto. La tempo ĉiam malkaŝas la veron. Eĉ el sub la tero aperas la vero. Neĝo kaŝas nur ĝis printempo.
834. — Stari per unu piedo en la tombo. Li jam faras la lastan spiron. Staras la morto jam en la korto.
835. — Granda estas la mondo, sed rifuĝon ne donas. Konsilojn ĉiu donas, sed ne kiam oni bezonas.
836. — Virino bonorda estas muta kaj surda. Por virta orelo ne danĝeras vorto malbela. Por parolo delira ne ekzistas rediro.
837. — Resti maljuna knabino. Ricevi grizan haron, ne vidinte altaron.
838. — Ne ekzistas terno sen nazo nek fakto sen bazo. Ne ekzistas fumo sen brulo. Ne batas bastono sen persono. Ĉiu “tial” havas sian “kial”.
839. — Ofte de kaŭzo senenhava venas efiko plej grava.
840. — Kion fari! Volu-ne-volu, — elekto ne ekzistas.
841. — Pli valoras faro nenia, ol faro malbona. Pli valoras senlaboreco, ol sensenca laboremeco.
842. — Paroloj kaj faroj estas malsamaj aferoj. Ofte mano forgesas, kion buŝo promesas.
843. — Dirite, farite.
844. — La afero estas plenumita. Aranĝite, ordigite.
845. — Multe komencite, malmulte plenumite.
846. — Pri kio estas la afero?
847. — La afero malsukcesis. Ŝiriĝis fadeno sur la bobeno. Krevis la vazo antaŭ la nazo. Oni metis makulon en mian kalkulon. Plenumiĝis la tasko per granda fiasko.
848. — Hoko elsaltis, afero haltis. La afero ne iras glate. Estas tubero en la afero.
849. — La afero havas tempon. La afero ne urĝas. La afero ne staras sur pinto de ponto.
850. — Laboro ne estas leporo, — ĝi haltos, ne forsaltos. Prokrastita ne estas perdita. Morgaŭ frue venos plue. Kelktempa ĉeso ne estas forgeso.
851. — Faro farinton rekomendas. Koniĝas majstro laŭ sia verko. Kia estas la homo, tia estas lia nomo. Kia estas via laboro, tia estas via valoro.
852. — Amikeco aparte, ofico aparte.
853. — Min ne tuŝas la afero, mi staras ekstere. Mi flanke sidis, mi ne aŭdis nek vidis. Mi lavas al mi la manojn. Ne mia estas la ĉevalo, min ne tuŝas ĝia falo.
854. — Formeti la aferon en la keston de forgeso. Formeti ĝis la grekaj kalendoj. Formeti en arĥivon.
855. — Rapide iras la vortoj, sed ne rapide la faroj. De la buŝo ĝis la manoj estas granda interspaco. Inter faro kaj rakonto staras meze granda monto. Granda parolisto estas duba faristo. Granda parolo, sed malgranda volo. Se vi senfine parolos, de ĝi la poto ne bolos.
856. — Ne rapidu kun vortoj, rapidu kun faroj.
857. — Ne ŝovu la nazon en fremdan vazon. Ne laciĝu viaj manoj pri fremdaj infanoj. Ne estingu la fajron, kiu vin ne bruligas. Vin ne tuŝu la eraroj en fremdaj faroj. Pri kio amikoj sekretas, ili vian juĝon ne petas. Zorgu vian metion kaj ne miksu vin en alian.
858. — Laboro finita, — ripozo merita.
859. — Antaŭ ĉio zorgu oficon, — plezuro atendos sian vicon. Antaŭe kion vi devas, poste kion vi volas.
860. — Por ĉiu faro estas horo.
861. — Al la afero!
862. — Ricevis bandito laŭ sia merito. Prave li ricevas. Prave punite laŭmerite. Bona puno por malbona peno.
863. — Kiu pekis, tiu pagas. Kune kaptite, kune punite.
864. — Sidi en laboroj ĝis super la oreloj.
865. — Ne gutas mielo el la ĉielo.
866. — Li estas vera hidrargo. Flugema kiel vento.
867. — Teni iun per fera mano. Butonumi iun malvaste.
868. — Karaktero olea. Ĝentila kaj trankvila, kun koro el oro. Mola kiel vakso.
869. — Nomo egala, sed esenco mala.
870. — Paroli sensencaĵon. Babilas, muelas, kion lango elpelas.
871. — Pli bona io, ol nenio.
872. — Reĝo donacis, sed polico minacas. Dio donis kaj benis, sed diablo forprenis.
873. — Kia domaĝo! Ho ve! Bedaŭrinde! Dio kompatu!
874. — Sako ne sonas, — amiko ne konas.
875. — Multaj kompatantoj, sed neniu helpanto. Kiu konsilas kaj rezonas, tiu helpon ne donas. Oni konsilas kaj konsolas, sed helpi ne volas.
876. — Ne ŝpari monon nek penon. Klopodi sen limo per korpo kaj animo. Uzi monon kaj admonon kaj flaton kaj baton.
877. — Maĉi kaj remaĉi.
878. — Li atendas, ke la okazo venu al lia nazo. Atendi sur tero, ĝis sekiĝos la rivero. Atendi bonan veteron kaj laman kurieron.
879. — Li atendas kaj plendas kaj denove atendas. La “tuj” de sinjoroj estas multe da horoj. Atendu min antaŭ la domo de mia pranepo. De atendo kaj espero pereis multaj sur la tero.
880. — Tro longa atendo ĝis fino de l’ vendo.
881. — Ne venas rato mem al kato.
882. — Unua venis, unua prenis. Kiu venis unue, muelas pli frue. Kiu jam havas, tiu pravas. Se unu ne venis, dek ne atendas. Por malfrua gasto restas nur osto. La lastan el amaso atakas la hundo. Kiu venis post la manĝo, restas sen manĝo.
883. — Bovidon mi atendis, — infanon Dio sendis. Esperis flaton, — ricevis baton. Espero logas, espero mensogas. Atendis, atendis, ĝis lin ĉerko etendis. Saĝa tenas aferon, malsaĝa esperon. Ne fidu heredon, fidu posedon.
884. — Deziri al iu amason da mono kaj titolon de barono. Deziri al iu ĉion bonan.
885. — Kiu tro multe deziras, nenion akiras. Kiu serĉas marcipanon, perdas sian panon. Kiu avidas pli bonan, perdas plej bezonan. Tro grandaj kalkuloj kondukas al nuloj. Kiu tro alte svingas, nenion atingas. Tro da metioj, — profitoj neniaj. Se sako tro pleniĝas, ĝi baldaŭ disŝiriĝas.
886. — Piaj deziroj. Bela celo por fabelo.
887. — Edzino pli elverŝas per funelo, ol edzo enverŝas per sitelo.
888. — Esti anĝelo inter homoj, sed satano en la domo.
889. — Per oreloj, ne per okuloj, edzinon elektu.
890. — Amu edzinon plej kore, sed tenu ŝin bonmore. Geamantoj sin pikas. Amo supermezura ne estas plezura.
891. — Ne punu edzinon antaŭ infanaj okuloj, ne punu infanojn antaŭ fremduloj. Vivon privatan kaŝu la muroj.
892. — Se geedzoj sin batas, fremdulo restu flanke.
893. — Kiu edziĝas, tiu ŝanĝiĝas. Nova stato, — nova vivo. Novaj sinjoroj, — novaj moroj.
894. — Edzo kaj edzino — ĉiela difino.
895. — Edziĝo tro momenta estas longapenta. Tro rapida edziĝo — porĉiama kateniĝo.
896. — Leviĝu kun la suno, edziĝu dum juna. De edziĝo tro malfrua orfoj naskiĝas. Edzigu filon, kiam vi volas, — edzinigu filinon, kiam vi povas.
897. — Kiam sako mizeras, amo malaperas. Edziĝo pro amo flamanta al la sako sonanta. Edziĝo laŭ koro, laŭ la kvanto da oro.
898. — Kiam filino edziniĝis, multaj fianĉoj troviĝas.
899. — Amaso da fianĉoj, sed la ĝusta ne venas.
900. — Pli tiras virina haro, ol ĉevala paro. Virina rideto pli kaptas ol reto. Kie diablo ne povas, tien virinon li ŝovas.
901. — La lango de virino estas ŝia glavo. Virino batas per lango, — aperas vundo plej sanga.
902. — Ne mankas tombo por mortinto nek pano por vivanto. Mortinta serĉu ĉielon, vivanta ian celon. Dio donis buŝon, Dio donos manĝon. Kion ni vere bezonas, Dio ĝin donas.
903. — Tranĉi rekte en la karnon. Piki al iu la vundan lokon.
904. — Rapide — senvide. Kudri per fluganta kudrilo. Superpinte — nur tuŝinte. Transsalte-senhalte.
905. — Treni sian vivon de mizero al mizero. Vivi iele-trapele.
906. — Tro sata, tro bata.
907. — Vivi emerite.
908. — Peli tagojn sen afero de mateno al vespero. Okupi sen celo lokon sub ĉielo. De lia vivo aranĝo estas trinko kaj manĝo.
909. — Vivi per sistemo de “el mano al buŝo”. El la poŝo al la buŝo.
910. — Vivi laŭ postuloj de la ĝustaj kalkuloj. Vivi modere, ne tro interne nek tro ekstere. Memori pri mezuro en laboro kaj plezuro.
911. — Vivi larĝe kaj lukse.
912. — Vivi sate kaj glate. Vivi kiel ĉe la brusto de Dio. Vivi kiel kuko en butero. Vivi en silko kaj veluro, en ĝojo kaj plezuro. Vivi inter forno hejtita kaj tablo kovrita.
913. — Li estas sia propra mastrino.
914. — Vivi de ŝparita kaso. Konsumi sian antaŭan grason.
915. — Vivi de estontaj enspezoj. Konsumi sian grenon antaŭ ĝia maturiĝo.
916. — Kiu vivas sen kalkulo, baldaŭ estos almozulo. Ne vivu kiel vi volas, vivu kiel vi povas. Vivu stomako laŭ stato de l’ sako. Estu ĉapo laŭ la kapo.
917. — Ne faru kalkulon sen la mastro.
918. — Loĝi en la fino de la mondo. Li loĝas tie, kien eĉ birdo ne flugas.
919. — Inter lupoj kriu lupe.
920. — Bone tiu sidas, al kiu la sorto ridas.
921. — Li diris adiaŭ al la mondo surtera.
922. — Zorgu vivon vian kaj lasu vivi alian. Se vi povas, profitu, sed aliajn ne incitu. Senlanigu, sed ne senfeligu.
923. — Vi min manĝigos, mi vin trinkigos.
924. — Kiu vivas trankvile, vivas facile. Vivo modera estas vivo sendanĝera. Kiu akvon evitas, droni ne timas. Konscienco senmakula estas kuseno plej mola.
925. — Ĉiu vivas laŭ sia prudento kaj sento. Pastro vivas de preĝoj, advokato de leĝoj. En ĉiu kranio estas sia opinio. Ĉiu sin direktas, kiel la kap’ al li diktas.
926. — Kiel oni vin vidas, tiel oni vin taksas. Kia estas via laboro, tia estas via valoro. Kia ago, tia pago. Kia la semo, tia la rikolto. Laŭ la agoj de l’ homo estas lia nomo.
927. — Vivis puninde, mortis ridinde.
928. — Restis nenio absolute, nek por mordi, nek por gluti.
929. — Kiu vivos, tiu vidos. La tempo venos, ni ĉion komprenos. La parto plej vasta venos la lasta.
930. — Kiun favoras la sorto, por tiu eĉ koko estas ovoporta. Kiun feliĉo subtenas, al tiu mem ĉio venas.
931. — Kiel akirite, tiel perdite.
932. — Pli facile estas multon elspezi, ol malmulton enspezi.
933. — Li vivas en ĝuo kaj bruo. Vivi inter forno hejtita kaj tablo kovrita.
934. — Li vivas sur la tero kiel en infero. Hunda vivo.
935. — La loto estas tirita. La ĵeto estas farita.
936. — La “por” kaj la “kontraŭ”.
937. — Pli bone estas reiri, ol perdi la vojon. Ne hontu penti pri faro, hontu persisti en eraro.
938. — Feliĉo kaj riĉo envion elvokas.
939. — Pli bone estas enviigi, ol kompatigi. Pli bone estas ŝviti, ol tremi. Tro da enspezo ne estas tro da pezo. De pli da suko ne malboniĝas la kuko.
940. — Envia moko sukceson ne detruas.
941. — Morgaŭ estas la amata tago de mallaboruloj.
942. — Ne prokrastu ĝis morgaŭ, kion vi povas fari hodiaŭ. Faru hodiaŭ, kion vi povas, — morgaŭ vi eble okazon ne trovos. Ju pli frue, des pli certe, — ju pli volonte, des pli lerte. Uzu tempon estantan, antaŭvidu estontan, memoru estintan.
943. — Hodiaŭ al mi, morgaŭ al vi.
944. — Se vulpo pentofaras, gardu la kokidojn.
945. — Eksplodis kiel pulvo. Flamiĝema kiel ligno rezina.
946. — Fari al iu bonan lavon. Ŝuti polvon en la okulojn. Sapumi la okulojn.
947. — Doni la tonon. Konduki la dancojn. Havi la ĉefan voĉon.
948. — Saĝa estas la hundo post ricevo de l’ vundo.
949. — Mordantaj hundoj kuras ĉiam kun vundoj.
950. — Tranĉi rekte en la karnon.
951. — Ĝis la edziĝo venos resaniĝo.
952. — Amiko en ĝojo kaj malĝojo.
953. — Atingi la vesperon de sia vivo.
954. — Tralavi la gorĝon. Havi iom da vaporo en la kapo. Li esploris iom la fundon de la glaso.
955. — Per kio la veto?
956. — Disputu pri ĉio, sed sen garantio. Disputo kredigas, sed ne certigas. Pri nenio oni povas ĵuri.
957. — Magia rondo.
958. — Leĝo estas cedema: kien vi deziras, ĝi iras. Leĝo mallertulon ligas, lertulon fortigas. Leĝo estas bona, se advokato ĝin helpas.
959. — Leĝo pasintaĵon ne tuŝas.
960. — Sur leĝa bazo. Leĝe kaj rajte.
961. — Nesciado de leĝo neniun pravigas. Pro eraro ne praviĝas la faro. Senkonscie vi agis, — konscie vi pagos.
962. — Eltrinki per unu tiro.
963. — Eĉ per dolĉa kuko vi min ne allogos. Vane vi tentas, mi ne konsentos.
964. — Malpurulo. Cindrulino.
965. — Spesmilo superflua poŝon ne ŝiras.
966. — Frukto malpermesita estas plej bongusta. Kio vendiĝas kaŝite, vendiĝas plej profite. Kion leĝo malpermesas, tio plaĉi ne ĉesas.
967. — Tro alta postulo aĉetanton ne ŝarĝas. Postulo ne pretendas, rifuzo ne ofendas. Marĉando aĉeti ne devigas. Ĉiu provas, kion li povas. Ne ĉiu aspiranto devas esti prenanto. Demando ne kostas, demando ne devigas.
968. — Enskribu en vian memoron.
969. — Horo matena estas horo bena. Vespero lacigas, mateno freŝigas. Matena horo estas plena de oro. Kiu frue leviĝas, facile riĉiĝas. Post nokta ripozo helpas la muzo. Post dorma trankvilo venas bona konsilo.
970. — Ĉe la tagiĝo.
971. — Esti en granda embaraso. Esti en situacio sen eliro. Sidi en amaso da embaraso. Li estas en klopodoj de l’ kapo ĝis piedoj.
972. — Ĵeti bastonon en la radon. Meti trabojn sur la vojon.
973. — Troa petolo estas danĝera por la kolo.
974. — Multe entreprenis, sed ne multe eltenis.
975. — Oni vokas la bovon ne festeni, sed treni.
976. — Malaperis kiel vaporo. Kaptu lin kiel forflugintan venton. Notu en la kamentubo.
977. — Multaj vokitoj, sed ne multaj elektitoj. Multe da fianĉoj, sed la ĝusta ne venas.
978. — Sonorado al li venas, sed de kie — li ne komprenas.
979. — Ĝi estu por vi al sano! Trinki pro ies sano.
980. — Kia greno, tia pano. De semo putra venas frukto ne nutra. Ne naskas porko leonidon, nek korniko aglidon. Kia patrino, tia filino. Hundo bonrasa estas bona por ĉaso.
981. — El multaj milonoj fariĝas milionoj. Se gut’ al guto aliĝas, maro fariĝas. Se ĉiu speson donos, malriĉulo malsaton ne konos. El malgrandaj akveroj fariĝas grandaj riveroj.
982. — Kio taŭgas por somero, ne taŭgas por vintro. Kio akorde ne sonas, tio rimon ne donas. Ili estas en akordo, kiel peto kaj mordo.
983. — Pli facile estas malbonon eviti, ol korekti. Pli bone ne fari, ol erari.
984. — Neevitebla malbono.
985. — Elverŝi sur iun sian koleron.
986. — Kolera kiel cento da diabloj. Kolera kiel rabia hundo.
987. — Dorloti serpenton sur sia brusto. Vi varmigos serpenton, ĝi al vi enpikos la denton.
988. — Konateco ne estas hereda. Okaza komplimento ne iras al testamento.
989. — Mi havas pri tio nek scion nek supozon. Mi hejme sidis, nenion vidis.
990. — Mi ne volas tion ĉi scii. Ni facile forgesas, kio nin ne interesas.
991. — Koniĝas birdo laŭ flugo kaj homo laŭ ago. Oni ekkonas bovon per la vido kaj malsaĝulon per lia rido.
992. — Se mi scius, kion mi ne scias, ĉiuj saĝuloj min envius. Se mi scius, kie mi falos, mi tien metus tapiŝon. Saĝulo scias ion, sed neniu scias ĉion. Post la falo oni fariĝas singarda.
993. — Se vi pri ĉio informiĝos, vi baldaŭ maljuniĝos. De tro multa scio krevas la kranio.
994. — Li estas kompetenta, kiel besto pri arĝento. Li komprenas predikon, kiel bovo muzikon.
995. — Li scias, kie la kankroj pasigas la vintron. Li ne enlasas puŝon en sian buŝon. Sur lia nuko sidas pli ol peruko. Li estas frotita kaj polurita. Li pasis akvon kaj fajron kaj marĉojn kaj marojn. Ne el unu forno li manĝis jam panon. Pasero sperta ne bezonas averton. Li havas la kapon sur la ĝusta loko. Ne unu hundo lin mordis, ne unu vento lin tordis. Ne unu fajron li pasis, ne unu hundo lin ĉasis.
996. — Mano dekstra ne sciu, kion faras la maldekstra.
997. — Pri laboroj maldiligenta, pri festoj plej kompetenta. Malamanto de faro estas amanto de kalendaro.
998. — Ne zorgu pri tio, kio estas ekster via scio.
999. — Saĝa scias, kion li diras, — malsaĝa diras, kion li scias. Ju cerbo pli prudenta, des lango pli silenta.
1000. — Valoron de objekto ni ekkonas post difekto. Kion ni havas, por ni ne valoras, — kiam ni ĝin perdis, ni ploras. Vivanton ni malhonoras, mortinton ni adoras. Malavarulo kaj porko estas bonaj post la morto.
1001. — Ne ŝovu la nazon en fremdan vazon. Restu tajloro ĉe via laboro. Infanoj kaj fiŝoj voĉon ne havas. Ekster via ofico estas ekster via vico. Ne rezonu pri tio, kio estas ekster via metio.
1002. — Konu nin, ŝatu nin! Jen kiaj ni estas!
1003. — Scion akiru, sed ne ĉion eldiru. La lipoj ne montru, kion manĝis la buŝo. Balaaĵon el korto eksteren ne elportu.
1004. — Mi konas miajn homojn. Ni reciproke nin konas, klarigon ne bezonas.
1005. — Ilo el oro taŭgas por ĉiu laboro. Oro estas pli peza ol fero, pli malpeza ol aero. Ora ŝlosilo ĉiun pordon malfermas. Vorto sona estas plej admona. Oro nur fingron eksvingas kaj ĉion atingas.
1006. — Fajro provas la oron, mizero la koron. Oni batas la oron, por provi ĝian valoron.
1007. — Kontraŭ malfeliĉo ne defendas eĉ riĉo. Ne defendas oro kontraŭ doloro. Ofte kantas la buŝo, kiam ploras la koro.
1008. — Atentu! Streĉu la okulojn! Rigardu per ambaŭ okuloj! Se okulo ne atentas, dorso eksentas.
1009. — Matura aĝo.
1010. — Atesto de matureco.
1011. — Sen rigardo, sen gardo.
1012. — Gardu vin du baroj: lipoj kaj dentaroj.
1013. — Murmuri tra la dentoj.
1014. — Kio mem ne venas, li per la dentoj ĝin prenas.
1015. — Kio tra l’ dentoj travenis, tion la lipoj ne retenos.
1016. — Liaj dentoj povas festi sabaton. Liaj dentoj povas forgesi sian metion.
1017. — Preni iun sur la dentojn.
1018. — Palpi al iu la pulson.
1019. — Eĉ malgranda muŝo ne estas sen buŝo. Eĉ najtingalo ne estas sen galo. Kulo nenion valoras, sed ĝia piko doloras.
1020. — Li havas dentojn ne por parado. Ne kaŝiĝas lia lango malantaŭ la vango. Li vorton en la poŝo ne serĉas. Li kuraĝon kolekti ne bezonas. Li mem estas patrono por sia persono. Kiu lin tuŝas, tiu lin sentas.
1021. — Rigardaĉi kiel bovido. Elmeti la okulon kaj vidi nulon.
1022. — Kiu amas okulaĉi, ne havas kion maĉi.
1023. — Fordormi la okazon.
1024. — Fadeno iras, kien kudrilo ĝin tiras.
1025. — Sidi kiel sur pingloj.
1026. — Ludo aparte, kaj afero aparte.
1027. — La tuta ludo ne valoras kandelon.
1028. — Ĝi estas malpaco pri la reĝa palaco.
1029. — Pli facile estas eviti ol spiti. Pli facile estas ne iri, ol tro malfrue reiri.
1030. — Oni perfidon prenas, sed perfidulon abomenas.
1031. — Serĉi la tagon pasintan. Li serĉas la venton sur la kampo. Vespere ĝuu lunon, sed ne serĉu la sunon.
1032. — Vian vivon ĝuu, sed fremdan ne detruu. Profiton celu, sed aliajn ne pelu.
1033. — Kion vi ne perdis, tion ne serĉu.
1034. — Fiŝo serĉas profundon, homo serĉas abundon. Fiŝo serĉas dronon, homo serĉas bonon.
1035. — Ne ekzistas regulo sen escepto.
1036. — Depost tempo nememorebla.
1037. — De malgranda kandelo forbrulis granda kastelo. Pro najleto bagatela pereis ĉevalo plej bela. Pro karta preno perdiĝis bieno.
1038. — Laŭ ĉiuj leĝoj de la arto.
1039. — La lumo por vero ofte estas danĝero. Sciu funde, sed tenu profunde.
1040. — Se ne estus “se” kaj “tamen”, mi al ĉio dirus amen. Kiu ne atentas la “se”, tiu sentas la “ve”. Se ne la “se” malfeliĉa, mi estus nun homo plej riĉa. Se haroj ne mankus, oni kalvon ne havus. Se la ĉielo falus al tero, birdokaptado estus facila afero. Se juneco estus sperta, se maljuneco estus lerta!
1041. — Tute libera, kiel birdo aera. Birdo petolas, kiom ĝi volas.
1042. — Por regna speso ne ekzistas forgeso. Mono publika estu fortika.
1043. — Ne rapidu insulti, volu aŭskulti. Ŝajnon ne fidu, juĝi ne rapidu. Kiu aŭdis unuan, ankaŭ aŭdu la duan.
1044. — Samaj kondiĉoj, samaj superstiĉoj. Kia sufloro, tia aktoro. Komenca inklino daŭras ĝis la fino. Knaba gusto kun forto daŭras ĝis la morto. Kie ajn rano iras, ĝi ĉiam marĉon sopiras.
1045. — Eĉ signo ne restis, kie urbo estis. Detruita ĝis la fundo de l’ fundamento.
1046. — Ŝtono de falpuŝiĝo.
1047. — Senĉesa guto eĉ ŝtonon traboras. De guto post guto disfalas granito.
1048. — Doni la finofaran baton.
1049. — Sin turni al la poŝo.
1050. — Minaci per pugno en la poŝo.
1051. — Ne kvanto, sed kvalito decidas pri merito.
1052. — El la faraĉo fariĝis kaĉo.
1053. — Kiu kaĉon aranĝas, tiu ĝin manĝas. Kiu rompis la glason, ordigu la kason.
1054. — Frue leviĝu kaj frue edziĝu.
1055. — Preĝu al la Eternulo, ne al Lia sanktulo. Se mi faru riverencon, mi elektas potencon.
1056. — Se kalumnio eĉ pasas, ĝi ĉiam ion lasas. Serpenton oni povas eviti, sed kalumnion neniam. Kontraŭ kalumnio helpas nenio. Kalumniante konstante, oni eĉ anĝelon nigrigas. Se kalumnio ne brulas, ĝi almenaŭ makulas. Kontraŭ kalumnio ne povas batali eĉ Dio. Al la buŝo de “oni” neniu povas ordoni.
1057. — Oni elbatas kojnon per kojno. Kontraŭ ĉiu rimedo ekzistas rimedo. Unu vundo alian kuracas.
1058. — Prenu kiel vi volas, la poto ĉiam bolas. Kien ajn mi pafas, ĉio maltrafas. Sur ĉiu flanko nur manko kaj manko. Restas nek konsilo, nek konsolo. Malantaŭe mizero, antaŭe malespero. Nek eniro, nek eliro.
1059. — De legado sen atento ne riĉiĝas la prudento.
1060. — Streĉiĝi el la haŭto.
1061. — Propeka kapro.
1062. — Kiom ajn vi penos, nenio elvenos.
1063. — Fari el muŝo elefanton.
1064. — Tio estas lia amata ĉevaleto.
1065. — La fino kronas la verkon. Fino bona, ĉio bona.
1066. — Ĉio havas finon.
1067. — Bela vizaĝo estas duono da doto.
1068. — Beleco logas, virto apogas. Beleco hodiaŭ estas, morgaŭ ne restas.
1069. — Diablo ŝercon ne komprenas, vokite li venas. En abelujon ne blovu.
1070. — Ĝustatempa vorto estas granda forto. Vort’ en ĝusta momento faras pli ol arĝento.
1071. — Komercisto estas ĉasisto, li rigardas, kiu sin ne gardas. Malsaĝulo en foiro estas bona akiro. Malsaĝulo venas, komercisto festenas.
1072. — Eĉ por pomo putranta troviĝas amanto.
1073. — Ekzameni ne devigas preni. Rigardi kaj aspiri ne devigas akiri.
1074. — Kio al mi sonis, tion mi resonas.
1075. — Se vi prenis la violonon, prenu ankaŭ la arĉon.
1076. — Eĉ ĉe kokino troviĝas propra inklino. Eĉ najtingalo ne estas sen galo. Akvo bolas, murmuras, sed fine ĝi kuras. Eĉ muŝo sentas, kiam vi ĝin turmentas. Se la kaliko tro pleniĝas, la vino elverŝiĝas. Por ĉiu plezuro devas esti mezuro. Ĉio supermezura estas terura. Troa festeno estas veneno.
1077. — Brava homo en sia domo. Li estas bravulo en sia angulo. Malantaŭ barilo kuraĝo estas facila. Kuraĝe li staras, kiam muro lin baras. Lipharo de grandsinjoro, sed koro de leporo.
1078. — Kie estas harmonio, estas beno de Dio. Geedzoj en paco vivas en reĝa palaco. Ŝafaro harmonia lupon ne timas. Konsento konstruas, malpaco detruas. Kie regas konkordo, regas ordo. Konkordo malgrandaĵon kreskigas, malkonkordo grandaĵon ruinigas. Kontenteco estas pli bona ol riĉeco. Unueco donas fortecon. Kiu kutimis ĉion juĝi, nenie povas rifuĝi. Pli valoras konkorda ovo, ol malkonkorda bovo. Por paro amanta ĉiu loketo sufiĉas.
1079. — Bona vino al la fino.
1080. — Bongusta peco longe ne atendas.
1081. — Ĝi ne estas tiel facila, kiel laboro argila.
1082. — La enigmo simple solviĝas. Lerteco sorĉon ne bezonas.
1083. — Per vorto ĝentila ĉio estas facila. Kiu agas afable, vivas agrable. De bona vorto lango ne doloras. Afabla vorto pli atingas ol forto.
1084. — Pri dolĉa vorto ne fieru, maldolĉan ne koleru.
1085. — Hundo povas boji eĉ kontraŭ la reĝo. Hundo bojas, pasanto vojas. La luno ne aŭskultas, kiam hundo ĝin insultas.
1086. — Bojas hundido, ĉar tiel faras la hundo.
1087. — Kiu ne mensogas, tiu ne vendas. Ne taŭgas la vero por komerca afero.
1088. — Kiu mensogis per unu vorto, ne trovos kredon ĝis la morto.
1089. — Mensoganto devas havi bonan memoron. Por glate mensogi, oni spriton bezonas.
1090. — Kiu mensogas kutime, mensogas sentime.
1091. — Oni bonon forgesos, malbonon memoras.
1092. — Bela vizaĝo, sed ne bela la saĝo.
1093. — Kio bone aspektas, tion ĉiu elektas. Kvalito bona ne bezonas admonon.
1094. — Kio en koro sidas, la vizaĝo perfidas.
1095. — Por kapti ezokon, bongustigu la hokon.
1096. — Li saltas gracie, kiel urso ebria.
1097. — Mensogo malproksimen ne kondukas.
1098. — Ebriulon kaj malsaĝulon oni ne juĝas. Kiu glutis tro multe, tiu agas tro stulte.
1099. — Senlaboreco dormon alportas. Kiu tro ripozas, baldaŭ almozas. Kiu laboron evitas, bonon ne vidas. Laboro homon nutras, sen laboro li putras. Kiu ŝvitas, tiu profitas. Akvon senmovan kovras putraĵo.
1100. — Arbaro aŭdas, kampo vidas.
1101. — Unu orienten, alia okcidenten.
1102. — En arbaro sidas kaj arbojn ne vidas.
1103. — Kiel oni, tiel ĉe ni. Aliloka ĉielo estas sama ĉielo. Kio aliloke promenos, al ni ankaŭ ĝi venos.
1104. — Malgranda aspekte, sed granda intelekte. Malgranda pezo, sed granda prezo.
1105. — Pli bona estas gajno malgranda, ol granda malgajno. Pli bona estas io, ol nenio. Pli allogas kulero da mielo, ol da vinagro barelo.
1106. — Antaŭ mortigo de urso ne vendu ĝian felon.
1107. — Malpli da havo, malpli da zorgoj. Malpli da posedo, malpli da tedo.
1108. — Kio estas bona por vi, estas bona por mi.
1109. — Kiom ajn oni penas, per forto plaĉo ne venas. Perforta amo estas plej forta malamo. Deziro kaj inklino ordonon ne obeas. Ordonita kiso havas guston maldolĉan.
1110. — Se ne plaĉas la najbaro, ne plaĉas lia faro. Ne valoranto plaĉas, sed plaĉanto valoras.
1111. — Pardonemeco superas justecon. Puno pekon svingas, favorkoreco ĝin estingas.
1112. — Pli valoras interkonsento, ol juĝa dokumento.
1113. — Preĝu kore kaj laboru fervore.
1114. — Pli feliĉa estas martelo insultata, ol amboso kompatata. Mi ne volas baton, mi ne volas kompaton.
1115. — Silento estas konsento.
1116. — Kiu multe babilas, al si mem malutilas. Rusto manĝas feron, ĉagreno la koron.
1117. — Por ebriulo ne ekzistas danĝero.
1118. — Maro ĉiujn riverojn ricevas kaj tamen ne krevas.
1119. — Foriris bovido, revenis bovo. Eĉ en Parizo herbo ne fariĝas cerbo.
1120. — Fremdlando objekton por speso donas, sed por ĝin venigi, oni spesmilon bezonas. Ĉio transmara estas ĉarma kaj kara.
1121. — Donu al krudulo plezuron, li ne scios mezuron. Se vi krudulon iom karesos, li al si ĉion permesos. Se vi krudulon salutos, li vin tutan englutos.
1122. — Edzo kaj edzino estas nur unu. Edzo edzinon laŭdas, edzino edzon aplaŭdas. Kun edzo plej malmola estas pli bone ol sola.
1123. — Por muŝon mortigi, oni pafilegon ne uzas.
1124. — Bona ideo venas post la pereo. Venas prudento post la ĝusta momento.
1125. — Fordoni anseron, por ricevi paseron.
1126. — Per mezuro kaj peso akiriĝas sukceso.
1127. — Ne beligas loko homon, sed homo la lokon. Valoras ne la vesto, valoras la enesto.
1128. — Bona kaporalo revas esti generalo.
1129. — Saĝa kapo duonvorton komprenas.
1130. — Sciencon oni ne mendas, klerecon oni ne vendas.
1131. — Nek pio por Dio, nek kapablo por diablo. Ĝi estas nek viando, nek fiŝo. Nek io, nek alio. Li taŭgas nek por studo, nek por ludo.
1132. — Nova balailo bone balaas.
1133. — Ĉion novan oni ŝatas, malnovan oni forbatas.
1134. — Kiam nokto vualas, ĉiuj koloroj egalas. Nokte eĉ monstro estas belulo.
1135. — Kiu tro bezonas, tiu leĝon ne konas. Bezono estas plej forta ordono. Mizero faras lerta, mizero faras sperta. Mizero piedojn sanigas, kolon elastigas. Instruas mizero manĝi panon sen butero. Mizero saltas, mizero haltas.
1136. — Kontraŭ neesto ne helpas protesto. El malplena telero vane ĉerpas kulero.
1137. — Se neniu plendas, neniu defendas.
1138. — Leĝo valoras por poste, sed ne por antaŭe.
1139. — Popola kutimo havas valoron de leĝo. Leĝo malaperas, moro daŭras.
1140. — Promesita trezoro estas sen valoro. Plena estas la infero de promesitaj aferoj.
1141. — Unu similas nulon, ne prezentas kalkulon. Unu soldato militon ne faras. Unu hirundo printempon ne alportas. Du manoj faras ĉion, sed unu nenion. Unu floro ne estas krono, unu monero ne estas mono.
1142. — Unu hako kverkon ne faligas.
1143. — Se muso nur unu truon disponas, ĝi baldaŭ la vivon fordonas.
1144. — Unu kapo facile trovas apogon.
1145. — Kio servas por ĉio, taŭgas por nenio.
1146. — Li havas ĉiun horon alian moron. El la sama buŝo li blovas varmon kaj malvarmon.
1147. — Ripetata parolo pri la sama titolo. Malnova afero en nova livero.
1148. — Pli valoras malgranda reganto, ol granda servanto.
1149. — Pli bone estas sensale, ol tro sale. Kiu tro rapide saltas, tiu baldaŭ haltas. Tro akra fajro estas sen daŭro.
1150. — Diron oni neas, skribo ne pereas. Nigro sur blanko pruvas sen manko.
1151. — Ne pekas drinkulo, pekas ebriulo. Drinku tutajn tagojn, sed kontrolu viajn agojn.
1152. — En puton ne kraĉu, ĉar vi trinki bezonos.
1153. — Kiu ripetas abunde, lernas plej funde.
1154. — Pli bone malfrue, ol neniam.
1155. — Kio estis kaj pasis, tion tempo frakasis. Oni faris, oni ĉesis, kaj ni ĉion forgesis. Pasinta doloro for el memoro.
1156. — Ĉe botisto la ŝuo estas ĉiam kun truo.
1157. — Kiu donis garantion, tiu pagu la ŝuldon. De senpripensa rekomendo venas ploro kaj plendo.
1158. — Ordo estas beno por ĉiu entrepreno. Sen ordo en afero ne ekzistas prospero.
1159. — Proverbo estas sperto, proverbo estas averto. Venas proverbo el popola la cerbo.
1160. — Post mia malapero renversiĝu la tero.
1161. — Sendito nur portas; kion oni ordonis, li raportas. Senditon oni aŭskultas aŭ ne aŭskultas, sed ne punas nek insultas.
1162. — Nenie semata, ĉie trovata.
1163. — Kiu diras la veron, havas suferon.
1164. — Vero ne bezonas mediti nek spriti.
1165. — Amiko estas kara, sed vero pli kara.
1166. — Kutimo estas dua naturo.
1167. — Neniu estas profeto en sia urbeto.
1168. — Vera opinio montriĝas en ebrio. Kion sobreco deziras, ebrieco ĝin diras.
1169. — Ebrieco pasas post dormo, malsaĝeco neniam.
1170. — Kvina rado ĉe veturado. De superfluo malboniĝas la ĝuo.
1171. — Kiu komencas tro frue, finas malfrue.
1172. — Amo kaj ĵaluzo estas gefratoj.
1173. — Al posedanto de metio mankas nenio. Kiu metion disponas, mizeron ne konas. Metio manĝon ne bezonas kaj manĝon tamen donas.
1174. — Pli zorgas unu patrino pri dek infanoj, ol dek infanoj pri unu patrino.
1175. — Fiŝo volas naĝi. Fiŝo sen vino estas veneno.
1176. — Sama gento, sama sento.
1177. — Kiam fratoj batalas, fremdulo ne eniĝu.
1178. — Propran vangon neniu batas. Ĉiu besto zorgas pri sia nesto.
1179. — Kiam forto ordonas, leĝo pardonas. Kontraŭ forta mano la leĝo estas vana.
1180. — Kiu iras trankvile, iras facile. Tro rapida laboro, tro malgranda valoro.
1181. — Malŝparulo ĝuas nelonge, avarulo neniam. Avarulo avaras, heredantoj malŝparas.
1182. — Honoro ne donas, kion stomako bezonas. Ekstere honoro, interne doloro. Ne helpas glorkrono al malplena kaldrono. Oni ne pagas per gloro al sia tajloro.
1183. — Kiam vorto eliris, vi ĝin jam ne retiros. Vorto dirita al la mondo apartenas kaj neniam revenas.
1184. — Sprita vorto tentas, nenion atentas. Pro vorta ludo li eĉ patron ne domaĝas. Pro vorta piko ofte perdiĝas amiko.
1185. — Servo ne petita ne estas merita.
1186. — Aŭskultas prudente, kiu aŭskultas atente.
1187. — Kiu manĝon al mi donas, tiu al mi ordonas. Kies gasto mi estas, ties feston mi festas.
1188. — Kiu trans muro aŭskultas, tiun la muro insultas. Kiu aŭskultas, kie li ne devas, tiu aŭdas, kion li ne revas.
1189. — Eĉ blinda kokino povas trovi grajnon.
1190. — Ne ekzistas forto kontraŭ la morto. La morto ne distingas, ĉiujn egale atingas. Sub tero sklavo kaj sinjoro ne diferencas per valoro. Kapoj diferencas, kranioj egalas.
1191. — La morto ŝercon ne komprenas: oni ĝin vokas, ĝi venas. Abelujon ne incitu, amason ne spitu.
1192. — Ne moku mizeron de alia, ĉar baldaŭ venos via.
1193. — Konscienco trankvila estas bona dormilo.
1194. — Ju pli granda la deziro, des pli kara la akiro. Ju pli da aĉetantoj, des pli alta la prezo.
1195. — La afero ne brulas.
1196. — Kontraŭ ĉiu tedo ekzistas rimedo. Kontraŭ ĉiu malfacilo ekzistas konsilo.
1197. — Pasero sperta estas lerta.
1198. — Aĝo maljuna ne estas oportuna. Aĝo tro matura ne estas plezura.
1199. — Tra vitro de teruro pligrandiĝas la mezuro. Antaŭ tima okulo potenciĝas eĉ kulo.
1200. — Komenciĝis proceso, mono fluas sen ĉeso. Kiu komencas juĝon, iras sub jugon.
1201. — Pri propra afero neniu juĝas libere.
1202. — Kiu promesojn faras, tiu ne avaras. Promeso estas larĝa, plenumo estas ŝarĝa. Pli bona estas malgranda “jen prenu” ol granda “morgaŭ venu”. Promeso ne satigas. Li faras princan promeson, sed ne havas eĉ speson.
1203. — Feliĉo hodiaŭ karesas, morgaŭ forgesas. Feliĉo vezike sin levas, sed baldaŭ falas kaj krevas.
1204. — Feliĉon oni ne heredas nek cedas. Feliĉo leĝon ne obeas, subite naskiĝas, subite pereas.
1205. — Ne naskiĝu riĉa, naskiĝu feliĉa.
1206. — Kapo malsaĝa ne griziĝas nek kalviĝas.
1207. — Laboro kaj pacienco kondukas al potenco. Per pacienco kaj fervoro sukcesas ĉiu laboro.
1208. — Akvo trankvila estas akvo danĝera. Akvo silenta subfosas la bordon.
1209. — Unu, du, tri, kvar, kaj finita la far’.
1210. — Kiu prudenton ne havas, tiun saĝo ne savas. Saĝo abunda, sed ne profunda.
1211. — Kiu volas komerci, tiu saĝon bezonas. Per lerta admono alfluas la mono.
1212. — Dronanto eĉ herbeton kaptas avide.
1213. — Kio estas lernita, ne estas perdita. Kiu iras sperte, iras certe.
1214. — Al la fiŝo ne instruu naĝarton. Al kokino la ovo lecionojn ne donu. Ne prediku knabino al via patrino.
1215. — Ne diru “hop” antaŭ la salto. Ne fanfaronu irante, fanfaronu revenante. Plej bone ridas, kiu laste ridas. Ne moku riveron, ne atinginte la teron. Ne laŭdu la tagon antaŭ vespero.
1216. — Kiu mem sin adoras, nenion valoras. Kiu mem sin laŭdas, tiun neniu aplaŭdas. Kiu mem sin gloras, malbone odoras.
1217. — Eĉ ŝtipo estos bela, se vi ĝin ornamos.
1218. — Al vi ne plaĉis sitelo, laboru per martelo.
1219. — Malbona herbo froston ne timas. Malbonulon diablo ne prenas.
1220. — Kiam kreskas honoro, kreskas humoro. Bona stato saĝigas, malbona malsaĝigas.
1221. — Oni invitas — venu, oni donacas — prenu. Ne prenis pastro la donon — rekaŝu sako la monon.
1222. — En fremdan vazon ne ŝovu la nazon. Ne puŝu vian regularon en fremdan anaron.
1223. — Rangeto rangon respektu, modestan lokon elektu.
1224. — Fremda manĝo havas bonan guston. Propra supo brogas, fremda allogas.
1225. — Ne doloras frapo sur fremda kapo.
1226. — De fremda groŝo ŝiriĝas la poŝo. Fremda spesmilo estas sen utilo.
1227. — Pagi sen partopreno por fremda festeno.
1228. — Kiso publika estas kiso malamika. Kiso malsincera estas danĝera. Kiso antaŭ amaso estas kiso de Judaso.
1229. — Lang’ estas mola kaj laŭvole petola.
1230. — Plej bona gvidilo estas la lango. Peto kaj demando kondukas tra l’ tuta lando.
1231. — Lango nenion atingas, se ĝin saĝo ne svingas.
1232. — Sidu lango malantaŭ la vango.

Fino bona — ĉio bona; finiĝis malbona — des pli bone.

Tekstaro de Esperanto

Unu teksto el kolekto de Esperantaj tekstoj

Proverbaro Esperanta

Laŭ la verko Frazeologio rusa-pola-franca-germana

ANTAŬPAROLO

PROVERBARO ESPERANTA